نقش آنتی‌بیوتیک‌ها در درمان واژینوز باکتریال در دوران بارداری

باکتری‌ها به‌طور معمول در کانال زایمان حضور دارند و برای حفظ سلامت واژن مفید هستند. با این حال، اگر تعداد برخی از باکتری‌ها افزایش یابد، این وضعیت تحت عنوان واژینوز باکتریال (bacterial vaginosis) شناخته می‌شود. در برخی زنان، هیچ نشانه‌ای وجود ندارد اما در برخی دیگر ممکن است ترشحات ناخوشایندی ایجاد شده و باعث شود برخی از نوزادان خیلی زود به دنیا بیایند. این نوزادان ممکن است به دلیل نارس بودن در هفته‌های پس از تولد به مشکلاتی مانند تنفس دشوار، عفونت و خونریزی درون مغز مبتلا شده و همچنین در دوران رشد با مشکلاتی مانند رشد ضعیف، بیماری‌های مزمن ریوی و تاخیر در رشد مواجه شوند.

این مرور به دنبال آن بود که ببیند استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها در زنان مبتلا به واژینوز باکتریال باعث کاهش نشانه‌ها در زنان و کاهش بروز تولد نوزادان نارس شد یا خیر.  تعداد 21 کارآزمایی را شامل 7847 زن شناسایی کردیم.  ما به این نتیجه رسیدیم که تجویز آنتی‌بیوتیک‌ها برای زنان باردار، رشد بیش از حد باکتری‌ها را کاهش داد، اما تعداد نوزادانی را که زودتر از موعد به دنیا آمدند، کاهش نداد. در موارد استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها، عوارض جانبی کافی برای توقف درمان یا تغییر آن مشاهده شد که نیازمند بررسی بیشتر است. تاثیر غربالگری و درمان زنان مبتلا به فلور غیرطبیعی نیاز به بررسی در کارآزمایی‌های بیشتر دارد و تاثیرات غربالگری و درمان عفونت‌های واژینال اثبات‌شده، موضوع مرور کاکرین دیگر است.

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان: 

درمان آنتی‌بیوتیکی می‌تواند واژینوز باکتریال را در دوران بارداری ریشه‌کن کند. خطر کلی PTB کاهش معنی‌داری نداشت. این مرور شواهد کمی را ارایه می‌دهد که غربالگری و درمان همه زنان باردار مبتلا به واژینوز باکتریال از وقوع PTB و عواقب ناشی از آن پیشگیری خواهد کرد. هنگامی که معیارهای غربالگری گسترده شدند تا زنان دارای فلور غیرطبیعی را نیز شامل شوند، زایمان زودرس 47% کاهش یافت، با این حال، این یافته به دو مطالعه واردشده محدود می‌شود.

خلاصه کامل را بخوانید...
پیشینه: 

واژینوز باکتریال (bacterial vaginosis)، عدم تعادل فلور طبیعی واژینال با رشد بیش از حد باکتری‌های بی‌هوازی و کاهش فلور طبیعی لاکتوباسیل (lactobacillary) است. زنان ممکن است دچار نشانه‌های ترشحات واژینال مشخصی شوند، اما اغلب بدون نشانه هستند. واژینوز باکتریال در دوران بارداری با پیامدهای ضعیف پری‌ناتال، به‌ویژه زایمان زودرس (preterm birth; PTB) همراه بوده است. تشخیص و درمان به‌موقع می‌تواند خطر PTB و عوارض ناشی از آن را کاهش دهد.

اهداف: 

ارزیابی تاثیرات درمان آنتی‌بیوتیکی واژینوز باکتریال در دوران بارداری.

روش‌های جست‌وجو: 

پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه بارداری و زایمان در کاکرین (31 می 2012) را جست‌وجو کرده، منابع ذکر شده را از مقالات بازیابی‌شده جست‌وجو کرده، و چکیده‌ها، نامه‌های به سردبیر و سرمقاله‌ها را بررسی کردیم.

معیارهای انتخاب: 

کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی شده‌ای که به مقایسه درمان آنتی‌بیوتیکی با دارونما (placebo) یا عدم درمان، یا به مقایسه دو یا چند رژیم آنتی‌بیوتیکی در زنان باردار مبتلا به واژینوز باکتریال یا فلور واژینال متوسط، اعم از نشانه‌دار یا بدون نشانه، و شناسایی‌شده از طریق غربالگری پرداختند.

گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها: 

دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم کارآزمایی‌ها را برای ورود ارزیابی کرده، کیفیت آنها را مورد بررسی قرار داده، و داده‌ها را استخراج کردند. برای دستیابی به اطلاعات بیشتر، با نویسندگان مطالعه تماس گرفتیم.

نتایج اصلی: 

تعداد 21 کارآزمایی را با کیفیت خوب، که شامل 7847 زن با تشخیص واژینوز باکتریال یا فلور واژینال متوسط بودند، وارد این مرور کردیم.

درمان آنتی‌بیوتیکی در ریشه‌کنی واژینوز باکتریال در دوران بارداری موثر بود (میانگین خطر نسبی (RR): 0.42؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.31 تا 0.56؛ 10 کارآزمایی، 4403 زن؛ اثرات تصادفی (random-effect)، T² = 0.19؛ I² = 91%). همچنین خطر سقط جنین دیرهنگام را کاهش داد (RR: 0.20؛ 95% CI؛ 0.05 تا 0.76؛ دو کارآزمایی، 1270 زن، اثر ثابت (fixed-effect)، I² = 0%).

درمان ارایه‌شده، خطر PTB پیش از 37 هفته (میانگین RR؛ 0.88؛ 95% CI؛ 0.71 تا 1.09؛ 13 کارآزمایی، 6491 زن؛ اثرات تصادفی، T² = 0.06؛ I² = 48%)، یا خطر پارگی زودهنگام پرده‌های جنینی پیش از زایمان (RR: 0.74؛ 95% CI؛ 0.30 تا 1.84؛ دو کارآزمایی، 493 زن) را کاهش نداد. همچنین درمان منجر به افزایش خطر تاثیرات جانبی شد که برای قطع یا تغییر درمان کافی بودند (RR: 1.66؛ 95% CI؛ 1.02 تا 2.68؛ چهار کارآزمایی، 2323 زن، اثر ثابت، I² = 0%).

در این مرور به‌روز شده، درمان پیش از هفته 20 بارداری، خطر PTB در کمتر از 37 هفته را کاهش نداد (میانگین RR؛ 0.85؛ 95% CI؛ 0.62 تا 1.17؛ پنج کارآزمایی، 4088 زن؛ اثرات تصادفی، T² = 0.06؛ I² = 49%).

در زنان با PTB قبلی، درمان هیچ تاثیری بر خطر PTB بعدی نداشت (میانگین RR؛ 0.78؛ 95% CI؛ 0.42 تا 1.48؛ سه کارآزمایی، 421 زن؛ اثرات تصادفی، T² = 0.19؛ I² = 72%).

در زنان با فلور غیرطبیعی واژینال (فلور میانی یا واژینوز باکتریال)، درمان ممکن است خطر PTB پیش از 37 هفته را کاهش دهد (RR: 0.53؛ 95% CI؛ 0.34 تا 0.84؛ دو کارآزمایی، 894 زن).

یک کارآزمایی کوچک با 156 زن، مصرف مترونیدازول (metronidazole) و کلیندامایسین (clindamycin)، هم خوراکی و هم واژینال، را مقایسه کرد، و تفاوت معنی‌داری برای هیچ‌یک از پیامدهای اولیه از پیش مشخص‌شده مشاهده نشد. تفاوت‌های مشاهده‌شده برای پیامدهای طولانی‌شدن سن بارداری (بر حسب روز) (تفاوت میانگین (MD): 1.00؛ 95% CI؛ 0.26 تا 1.74) و وزن هنگام تولد (بر حسب گرم) (MD: 75.18؛ 95% CI؛ 25.37 تا 124.99) دارای اهمیت آماری بودند، با این حال، این تفاوت‌ها در شرایط بالینی نسبتا ناچیز هستند.

آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی در برابر آنتی‌بیوتیک‌های واژینال خطر PTB را کاهش ندادند (RR: 1.09؛ 95% CI؛ 0.78 تا 1.52؛ دو کارآزمایی، 264 زن). آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی مزایایی نسبت به آنتی‌بیوتیک‌های واژینال (مترونیدازول یا کلیندامایسین) به لحاظ بستری در بخش نوزادان (RR: 0.63؛ 95% CI؛ 0.42 تا 0.92، یک کارآزمایی، 156 زن)، طولانی‌شدن سن بارداری (بر حسب روز) (MD: 9.00؛ 95% CI؛ 8.20 تا 9.80؛ یک کارآزمایی، 156 زن) و وزن هنگام تولد (بر حسب گرم) (MD: 342.13؛ 95% CI؛ 293.04 تا 391.22؛ یک کارآزمایی، 156 زن) داشتند.

در یک کارآزمایی کوچک، فراوانی‌های متفاوت دوز آنتی‌بیوتیک‌ها مورد ارزیابی قرار گرفته و هیچ تفاوت معنی‌داری برای هیچ‌یک از پیامدهای ارزیابی‌شده مشاهده نشد.

یادداشت‌های ترجمه: 

این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.

Tools
Information