سوال مطالعه مروری
آیا افزودن کربوهیدرات اضافی به شیر مادر برای تغذیه نوزادان پره‌ترم، در مقایسه با اضافه نکردن کربوهیدرات اضافی، بدون اینکه باعث اثرات جانبی قابل‌توجهی شود، منجر به بهبود رشد، چربی بدن، چاقی، مشکلات قلبی، قند خون بالا و رشد مغز می‌شود؟
پیشینه
عدم مصرف کربوهیدرات کافی در نوزادان پره‌ترم ممکن است منجر به رشدونمو و تکامل ضعیف آن‌ها شود. شیر مادر بهترین غذا برای نوزادان پره‌ترم است، اما تغذیه آن‌ها فقط با شیر مادر ممکن است از نظر تغذیه‌ای ناکافی باشد. افزودن کربوهیدرات به شیر مادر می‌تواند کمک کننده باشد. با این حال، داده‌های کافی در مورد ارزیابی مزایا و آسیب‌های افزودن کربوهیدرات به شیر مادر در جهت افزایش رشد نوزادان پره‌ترم یافت نشد.
ویژگی‌های مطالعه
یک کارآزمایی را با شواهدی با کیفیت بسیار پائین شامل 75 نوزاد پره‌ترم در مورد تاثیرات افزودن پره‌بیوتیک (prebiotics) (نوعی کربوهیدرات) اضافی به شیر مادر در نوزادان پره‌ترم یافتیم. مطالعه دوم که توسط نویسندگان همان مطالعه منتشر شد، روش‌های مختلفی را در رابطه با کورسازی و تصادفی‌سازی کارآزمایی گزارش کرد. نویسندگان مطالعه تایید کردند که این مقاله‌ها کارآزمایی مشابهی را توصیف می‌کنند اما هنوز مشخص نکرده‌اند که کدام روش دقیق است. ما قادر به باز-تولید تجزیه‌و‌تحلیل‌ها از داده‌های ارائه شده نبودیم. این جست‌وجو تا آگوست 2019 به‌روز است.
نتایج کلیدی
مکمل‌یاری با کربوهیدرات پره‌بیوتیک میانگین وزن نوزادان پره‌ترم را در روز 30 افزایش داد و باعث شد که در مقایسه با گروه کنترل مدت کوتاه‌تری را در بیمارستان بستری بمانند. هیچ شواهدی، تفاوت روشنی را از نظر خطر عدم تحمل تغذیه یا بروز انتروکولیت نکروزان بین گروه‌های دریافت کننده پره‌بیوتیک و عدم دریافت آن نشان نداد. هیچ اطلاعات دیگری برای نشان دادن تاثیرات افزودن کربوهیدرات بیشتر به شیر مادر در رشد کوتاه-مدت و بلند-مدت، چربی بدن، چاقی، تکامل مغزی و مشکلات قلبی در دسترس نبود.
نتیجه‌گیری‌‌ها
شواهدی مبنی بر تاثیرات کوتاه-مدت و بلند-مدت اضافه کردن کربوهیدرات بیشتر به شیر مادر در نوزادان پره‌ترم وجود ندارد. این مرور سیستماتیک، شواهدی را با کیفیت بسیار پائین در مورد تاثیرات افزودن کربوهیدرات پره‌بیوتیک به شیر مادر در نوزادان پره‌ترم، همراه با عدم قطعیت در مورد روش‌های انجام و تجزیهوتحلیل، نشان داد. تنها کارآزمایی موجود شامل نمونه کوچکی از نوزادان پره‌ترم ایرانی بود، و بنابراین ممکن است شواهد غیر-قابل تعمیم باشند. با این حال، پیامدهای ارزیابی شده برای همه نوزادان پره‌ترم رایج هستند، و کارآزمایی نشان می‌دهد که افزودن کربوهیدرات پره‌بیوتیک به شیر انسان در کشورهای در حال توسعه امکان‌پذیر است. انجام تحقیقات بیشتری برای ارزیابی مزایا و آسیب‌های انواع و غلظت‌های مختلف مکمل‌یاری کربوهیدرات برای نوزادان پره‌ترمی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، مورد نیاز است. در حال حاضر، مکمل‌یاری کربوهیدرات قابل هضم برای نوزادان پره‌ترم در قالب یک عنصر غنی‌سازی شیر انسان در کنار چندین ماده مغذی دیگر ارائه می‌شود.
ما مطمئن نیستیم که استفاده از مکمل کربوهیدرات برای شیر انسان تأثیری بر هر پیامدی در نوزادان نارس می‌گذارد یا خیر. تنها کارآزمایی وارد شده در این مرور، شواهدی را با کیفیت بسیار پائین ارائه داد و نویسندگان مطالعه اطلاعات نامطمئنی را درباره روش‌ها و تجزیهوتحلیل مطالعه ارائه کردند. کاربرد این شواهد ممکن است محدود شود زیرا محققان نمونه کوچکی را از نوزادان پره‌ترم از یک مرکز تکی وارد کردند. در کارآزمایی‌های آتی باید ایمنی و اثربخشی انواع و غلظت‌های مختلف مکمل‌یاری کربوهیدرات برای نوزادان پره‌ترم تغذیه شده با شیر مادر ارزیابی شود. با این حال، پیش‌بینی نمی‌شود که کارآزمایی‌های بیشتری درباره کربوهیدرات‌های قابل هضم انجام شوند، زیرا در حال حاضر به عنوان بخشی از غنی‌سازی شیر مادر با چندین ماده مغذی استفاده می‌شود.
نوزادان پره‌ترم با کمبود ذخایر گلیکوژن به دنیا می‌آیند و نیاز به مصرف گلوکز بالاتری دارند تا با نرخ سرعت رشد جنین مطابقت یابند. علیرغم مزایای بی‌شمار شیر مادر برای نوزادان پره‌ترم، ممکن است نیازهای نوزادانی را که به سرعت رشد می‌کنند به اندازه کافی برآورده نکند. تکمیل شیر مادر با کربوهیدرات می‌تواند به این امر کمک کند. با این حال، با کمبود داده در مورد ارزیابی مزایا یا آسیب‌های مکمل‌یاری شیر مادر با کربوهیدرات به منظور افزایش رشد نوزادان پره‌ترم مواجه هستیم. این به‌روزرسانی 2020 از یک مرور کاکرین است که نخستین بار در سال 1999 منتشر شد.
تعیین این که غنی‌سازی شیر مادر با کربوهیدرات در مقایسه با عدم غنی‌سازی آن برای تغذیه نوزادان پره‌ترم باعث بهبود پیامدهای رشد، ساختار بدن، پیامدهای قلبی-متابولیکی و تکامل سیستم عصبی بدون بروز عوارض جانبی قابل توجه می‌شود یا خیر.
از استراتژی استاندارد جست‌وجوی گروه نوزادان در کاکرین برای جست‌وجو در پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL، شماره 8، 2019) در کتابخانه کاکرین و MEDLINE از طریق PubMed در 22 آگوست 2019 استفاده کردیم. هم‌چنین بانک‌های اطلاعاتی کارآزمایی‌های بالینی و فهرست منابع مقالات بازیابی شده را برای یافتن کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده و کارآزمایی‌های شبه-تصادفی‌سازی شده بررسی کردیم.
کارآزمایی‌های کنترل شده منتشر شده و منتشر نشده در صورتی برای ورود مناسب بودند که برای تخصیص نوزادان پره‌ترم تغذیه کننده با شیر مادر در بیمارستان به دریافت مکمل‌یاری یا عدم دریافت مکمل‌یاری با کربوهیدرات بیشتر، از روش‌های تصادفی‌سازی یا شبه-تصادفی‌سازی شده استفاده کردند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم داده‌ها را خلاصه کرده و کیفیت کارآزمایی و کیفیت شواهد را در سطح پیامد با استفاده از روش درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation; GRADE) ارزیابی کردند. برای انجام متاآنالیز با استفاده از خطرات نسبی (RRs) برای داده‌های دو-حالتی و تفاوت‌های میانگین (MDs) برای داده‌های پیوسته، با 95% فواصل اطمینان (CIs) متناظر آن‌ها، برنامه‌ریزی کردیم. ما قصد داشتیم از یک مدل اثر-ثابت استفاده کرده و علل بالقوه ناهمگونی را از طریق تجزیهوتحلیل حساسیت بررسی کنیم. برای کسب اطلاعات بیشتر با نویسندگان مطالعه تماس گرفتیم.
یک کارآزمایی کورسازی نشده، شبه-تصادفی‌سازی شده و کنترل شده (RCT) که به ارزیابی تاثیرات مکمل‌یاری کربوهیدرات به شیر مادر به شکل پره‌بیوتیک در 75 نوزاد پره‌ترم پرداخت، برای ورود به این مرور مناسب بود. ما دو مقاله را از همان کارآزمایی شناسایی کردیم، که روش‌های مختلفی را برای کورسازی و تصادفی‌سازی گزارش کردند. نویسندگان مطالعه تایید کردند که این مقالات مربوط به یک کارآزمایی است، اما هنوز مشخص نکرده‌اند که کدام روش صحیح است. آنالیزهای ما شواهدی را با قطعیت بسیار پائین از تأثیر مکمل‌های کربوهیدرات بر وزن نوزاد تا سن 30-روزگی (MD؛ 160.4 گرم؛ 95% CI؛ 12.4 تا 308.4 گرم) و هیچ تاثیری را بر خطر عدم تحمل تغذیه (RR: 0.64؛ 95% CI؛ 0.36 تا 1.15) یا آنتروکولیت نکروزان (necrotising enterocolitis; NEC) (RR: 0.2؛ 95% CI؛ 0.02 تا 1.3) نشان داد. مدت زمان بستری در بیمارستان در گروه پره‌بیوتیک کوتاه‌تر از گروه کنترل بود (اختلاف میانه (median difference): 9 روز). هیچ داده‌ای برای ارزیابی تاثیرات مکمل کربوهیدرات بر رشد طولانی-مدت و رشد عصبی در دسترس نبود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.