سوال مطالعه مروری
نویسندگان کاکرین به بررسی این موضوع پرداختند که آیا داروهای غیراستروئیدی ضدالتهابی (NSAIDs) منجر به کاهش خونریزی شدید قاعدگی (HMB) در زنان قبل از رسیدن به یائسگی میشوند یا خیر.
پیشینه
NSAIDها سطوح پروستاگلاندین را، که در زنان با خونریزی بیش از حد قاعدگی بالا است، کاهش میدهند. پیشنهاد شده که این داروها ممکن است به خونریزیهای شدید کمک کنند و ممکن است اثر مفیدی بر دورههای دردناک قاعدگی داشته باشند.
ویژگیهای مطالعه
نویسندگان، بانکهای اطلاعاتی پزشکی را جستوجو کردند و 19 کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده (RCTs؛ مطالعات بالینی که در آنها افراد بهطور تصادفی در یکی از دو یا چند گروه درمان قرار داده میشوند) را با 759 زن شناسایی کردند که قابلیت ورود را به این مرور داشتند، اما فقط دادههای به دست آمده از 9 کارآزمایی برای تجزیهوتحلیل مناسب بودند.
نتایج کلیدی
زنان هنگامی به دنبال کمک برای HMB هستند که کیفیت زندگی آنها را تحت تاثیر قرار داده باشد. سطوح پروستاگلاندین (یک هورمون طبیعی) در زنان مبتلا به HMB بالاتر است و با مصرف NSAIDها کاهش مییابد. مروری که بین کارآزماییها انجام شد، نشان داد NSAIDها به میزان متوسطی در کاهش HMB موثر بودند، اما داروهای دیگری مانند دانازول (danazol)، ترانکسامیک اسید (tranexamic acid) و سیستم داخل رحمی آزاد کننده لوونورژسترول (LNG IUS) موثرتر هستند. این نتایج بر اساس تعداد کمی از کارآزماییهایی بنا شده که کیفیت پایین تا متوسط داشتند.
کیفیت شواهد
کیفیت شواهد از پایین تا متوسط متغیر بود، محدودیتهای اصلی عبارت بودند از گزارشدهی ضعیف روشهای مطالعه و عدم دقت ناشی از تعداد مطالعات کوچک.
NSAIDها در مقایسه با دارونما منجر به کاهش HMB شدند، اما نسبت به ترانکسامیک اسید، دانازول یا LNG IUS کمتر موثر هستند. با این حال، عوارض جانبی ناشی از درمان با دانازول شدیدتر هستند. در تعداد معدودی از مطالعات کوچک که برای ارزیابی مناسب بودند، هیچ شواهد روشنی از تفاوت در اثربخشی بین NSAIDها و سایر درمانهای دارویی مانند لوتئال پروژستوژن خوراکی، اتامسیلات، OCP یا سیستم داخل رحمی آزاد کننده پروژسترون وجود نداشت.
خونریزی شدید قاعدگی (HMB) یکی از علل مهم سلامت بیمار در زنان پیش از سن یائسگی است. اگر چه عمل جراحی اغلب به عنوان یک درمان استفاده میشود، طیف وسیعی از درمانهای دارویی نیز در دسترس هستند. داروهای غیراستروئیدی ضدالتهابی (NSAIDها) سطوح پروستاگلاندین را که در زنان با خونریزی بیش از حد قاعدگی افزایش یافته، کاهش میدهد و همچنین ممکن است اثر مفیدی بر دیسمنوره داشته باشند.
تعیین اثربخشی، ایمنی و تحملپذیری NSAIDها در دستیابی به کاهش در از دست دادن خون قاعدگی (MBL) در زنان در سن باروری مبتلا به HMB.
ما در اپریل 2019، پایگاه ثبت تخصصی گروه زنان و باروری در کاکرین، پایگاه ثبت مرکزی کاکرین برای مطالعات آنلاین (CENTRAL CRSO)؛ MEDLINE؛ Embase؛ PsycINFO؛ پایگاههای ثبت کارآزمایی بالینی و فهرست منابع مقالات را جستوجو کردیم.
معیارهای ورود به مطالعه عبارت بودند از مقایسههای تصادفیسازی شده از NSAIDها به صورت مجزا یا در ترکیب با سایر درمانهای دارویی با یکدیگر، دارونما (placebo) یا سایر درمانهای دارویی در زنان مبتلا به دورههای منظم شدید، اندازهگیری شده به صورت عینی یا ذهنی و بدون علل پاتولوژیک یا ایاتروژنیک (ناشی از درمان) برای HMB آنها.
ما 19 کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را شناسایی کردیم که معیارهای ورود را به این مرور داشتند و دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم دادهها را استخراج کردند. ما نسبتهای شانس (ORs) را برای پیامدهای دو حالتی و تفاوتهای میانگین (MDs) را برای پیامدهای پیوسته به دست آمده از دادههای 9 کارآزمایی برآورد کردیم. ما در جداول دادهها به توصیف نتایج حاصل از هفت کارآزمایی متقاطع باقی مانده با دادههای نامناسب برای ترکیب، یک کارآزمایی با دادههای دارای چولگی (skewed data)، و یک کارآزمایی با واریانس ازدسترفته پرداختیم. یک کارآزمایی هیچ دادهای برای تجزیهوتحلیل نداشت.
در یک گروه، NSAIDها در کاهش HMB موثرتر از دارونما بودند، اما نسبت به ترانکسامیک اسید (tranexamic acid)، دانازول (danazol) یا سیستم داخل رحمی آزاد کننده لوونورژسترول (LNG IUS؛ levonorgestrel-releasing intrauterine system) کمتر موثر بودند. بر اساس کارآزماییهای انجام شده از سال 1980 تا 1990، درمان با دانازول باعث کوتاهتر شدن مدت زمان قاعدگی و عوارض جانبی بیشتر نسبت به NSAIDها میشود، اما به نظر نمیرسد که این موضوع مقبولیت درمان را تحت تاثیر قرار دهد. با این حال، در حال حاضر دانازول یک درمان معمول یا توصیه شده برای HMB نیست. هیچ شواهد روشنی از تفاوت بین NSAIDها و درمانهای دیگر (لوتئال پروژستوژن خوراکی، اتامسیلات (ethamsylate)، سیستم داخل رحمی آزاد کننده پروژسترون قدیمی و قرصهای ضدبارداری خوراکی (OCP)) وجود نداشت، اما بسیاری از مطالعات دارای قدرت و توان آزمون کافی نبودند. هیچ شواهدی دال بر تفاوت بین NSAIDهای مجزا (ناپروکسن و مفنامیک اسید) در کاهش HMB وجود نداشت. کیفیت شواهد از پایین تا متوسط متغیر بود، محدودیتهای اصلی خطر سوگیری (bias) و عدم دقت بودند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.