مننژیت مننگوکوکی (meningococcal meningitis) یک عفونت مغزی است که توسط باکتری‌های ساکن در پشت گلو ایجاد می‌شود. این باکتری می‌تواند باعث عفونت خون (سپتی‌سمی (septicaemia)) و پرده‌های مغز (مننژیت (meningitis)) شود. عفونت می‌تواند خیلی سریع پیشرفت کند و به مغز آسیب برساند و حتی کشنده باشد. واکسن پلی‌ساکاریدی (polysaccharide) در کودکان بالای پنج سال و بزرگسالان به شدت محافظت‌کننده است. هم‌چنین در حالی‌که این واکسن در کودکان سه ماه تا پنج سال محافظت ایجاد کرد، در کشورهایی با درآمد پائین، سطح حفاظت در این گروه سنی به خوبی مشخص نیست.
این مرور نشان داد که شواهد کافی از کارآزمایی‌ها برای پاسخ به برخی سوالات مهم در مورد واکسیناسیون مننژیت مننگوکوکی وجود ندارد. مننژیت شایع‌ترین تظاهرات بیماری تهاجمی ناشی از نایسریا مننژیتیدیس (Neisseria meningitidis) (N. meningitidis) است. دیگر تظاهرات بالینی شامل سپتی‌سمی، کونژکتیویت (conjunctivitis)، پریکاردیت (pericarditis) و آرتریت (arthritis) می‌شوند. مننژیت و سپتی‌سمی در صورت عدم درمان می‌توانند به سرعت کشنده باشند. N. meningitidis یک باکتری هم‌زیست (commensal) طبیعی در گلو است و می‌تواند در حدود 10% از جمعیت سالم یافت شود. مشخص نیست چرا باکتری‌ها ممکن است برای ایجاد بیماری تهاجمی شوند. کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (randomised controlled trials; RCTs) نشان دادند که واکسن پلی‌ساکاریدی سروگروپ A از بروز مننژیت ناشی از سویه سروگروپ A مننگوکوک‌ها پیشگیری می‌کند و از آن زمان این واکسن به‌طور موثری برای کنترل اپیدمی‌ها استفاده شده است. بااین‌حال، مطالعات مشاهده‌ای تغییراتی را در سطح و مدت زمان محافظت، به‌ویژه میان کودکان کوچکتر نشان می‌دهند، بنابراین منجر به تفسیرهای متفاوتی از ارزش بالقوه واکسیناسیون‌های روتین می‌شود. این مرور به منظور ارائه تخمین جمع‌بندی شده از کارآمدی واکسن، اثربخشی آن در کودکان زیر پنج سال، و مدت زمان محافظت آن انجام شد. نتایج حاصل از 8 مورد از 12 RCT واجد شرایط در این مرور وارد شده و نشان دادند که واکسن در سال اول پس‌از واکسیناسیون بسیار محافظت‌کننده بود: تخمین جمع‌بندی شده از کارآمدی واکسن، 95% (95% فاصله اطمینان (CI)؛ 87% تا 99%) بود. اگرچه میزان محافظت تا سه سال پس‌از واکسیناسیون افزایش یافت، نتایج از اهمیت آماری برخوردار نبودند. این واکسن در کودکان فنلاندی سه ماه تا پنج سال محافظت‌کننده بود، اما تاثیر دوز تقویت‌کننده در کودکان زیر دو سال اهمیت آماری نداشت. واکسن در کودکان یک تا پنج سال در کشورهایی با سطح درآمد پائین محافظت‌کننده بود، اما اثربخشی آن بر اساس گروه‌های سنی یک یا دو سال در این گروه سنی قابل تعیین نبود. دو مورد از 15 غیر-RCT واجد شرایط وارد آنالیز شدند، اما دارای خطر بالای سوگیری (bias) بودند.
واکسن در سال اول برای کودکان بالای پنج سال و بزرگسالان به شدت محافظت‌کننده بود، اما نمی‌توان کارآمدی آن را فراتر از سال اول با دقت تعیین کرد. هم‌چنین کودکان یک تا پنج سال در کشورهایی با سطح درآمد پائین محافظت شدند، اما کارآمدی آن در این گروه سنی مشخص نشد. در حالی‌که این واکسن بین کودکان سه ماه تا پنج سال در فنلاند به‌شدت محافظت‌کننده بود، کارآمدی آن در گروه‌های سنی محدودتر قابل تعیین نبود. حجم نمونه برای نتیجه‌گیری در مورد تاثیر دوزهای تقویت‌کننده بسیار کوچک بود.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (randomised controlled trials; RCTs) در دهه 1970 و اوایل دهه 1980 نشان دادند که واکسن پلی‌ساکاریدی سروگروپ A (serogroup A vaccine; SgAV) از ابتلا به مننژیت مننگوکوکی سروگروپ A؛ (serogroup A meningococcal meningitis; SGAMM) پیشگیری می‌کند. غیر-RCTهای بعدی تغییرات قابل توجهی را میان کودکان در مدت زمان حفاظت مختص به سن نشان دادند.
تعیین تاثیر محافظتی، مدت زمان حفاظت، تاثیرات مختص به سن و تاثیر دوزهای تقویت‌کننده در کودکان دریافت‌کننده SgAV علیه SGAMM.
پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های کنترل‌شده کاکرین (CENTRAL) ( کتابخانه کاکرین ، سال 2010، شماره 2) که شامل پایگاه ثبت تخصصی گروه عفونت‌های حاد تنفسی در کاکرین بود، MEDLINE (ژانویه 1950 تا هفته 3 می 2010) و EMBASE (ژانویه 1974 تا می 2010) را جست‌وجو کردیم.
RCTها را وارد این مرور کردیم. سپس غیر-RCTهایی شناسایی و ارزیابی شدند که پیامدهای بررسی‌نشده توسط RCTها را بررسی کردند.
کیفیت روش‌شناسی RCTها را ارزیابی کرده و غیر-RCTها را شناسایی و ارزیابی کردیم. از 12 RCT واجد شرایط، چهار مورد به دلیل خطر بالای سوگیری (bias) حذف شدند. داده‌ها با استفاده از روش Exact برای ارزیابی کارآمدی واکسن، از کارآزمایی‌ها تجمیع شدند. از 15 غیر-RCT، فقط دو مورد به اهدافی پرداختند که توسط RCTها پاسخ داده نشدند، اما دارای خطر بالای سوگیری بودند.
هشت مورد از 12 RCT واجد شرایط وارد این مرور شدند؛ 236,760 شرکت‌کننده واکسینه شدند و 243,308 شرکت‌کننده در گروه کنترل جای گرفتند. تاثیر محافظتی واکسن در سال اول در سراسر RCTها هم‌سو و سازگار بود - جمع‌بندی کارآمدی واکسن، 95% (95% CI؛ 87% تا 99%) گزارش شد. میزان حفاظت تا سال دوم و سوم پس‌از واکسیناسیون گسترش یافت، اما نتایج به اهمیت آماری نرسیدند. این واکسن در کودکان فنلاندی در سنین سه ماه تا پنج سال محافظت ایجاد کرد. مورد دوم تنها کارآزمایی‌ای بود که دوزهای تقویت‌کننده را برای کودکان خردسال ارائه کرد، اما فاقد قدرت آماری بود. این واکسن در کودکان یک تا پنج سال در کشورهایی با سطح درآمد پائین محافظت ایجاد کرد، اما کارآمدی آن در گروه‌های سنی محدودتر قابل تعیین نبود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.