یکی از اهداف اصلی مراقبتهای روتین پیش از زایمان، شناسایی نوزادانی است که در رحم با محدودیت رشد مواجه هستند. اگر بتوان آنها را شناسایی کرد، مداخلات طبی ممکن است پیامدها را برای این نوزادان بهبود بخشند. سونوگرافی داپلر از امواج صوتی برای تشخیص حرکت خون در عروق استفاده میکند. از آن در بارداری برای بررسی گردش خون در نوزاد، رحم و جفت استفاده میشود. استفاده از آن در بارداریهای پرخطر که نگرانی در مورد وضعیت نوزاد وجود دارد، فوایدی را نشان میدهد. با این حال، ارزش آن به عنوان یک ابزار غربالگری در تمام بارداریها نیاز به ارزیابی دارد زیرا احتمال مداخلات غیرضروری و عوارض جانبی وجود دارد. مرور کارآزماییهای سونوگرافی معمول داپلر عروق نوزاد در دوران بارداری، پنج مطالعه را شامل بیش از 14,000 زن و نوزاد شناسایی کرد. مطالعات از کیفیت بالایی برخوردار نبودند و همگی در دهه 1990 انجام شدند. هیچ مزیتی از این مداخله برای نوزاد یا مادر شناسایی نشد، اگرچه برای اثبات موثر بودن یا نبودن آن برای بهبود پیامدها، به دادههای بیشتری نیاز است.
شواهد موجود شواهد قطعی را ارائه نمیکند که استفاده روتین از سونوگرافی داپلر شریان نافی، یا ترکیبی از سونوگرافی داپلر شریان نافی و شریان رحمی در جمعیتهای کمخطر یا انتخابنشده برای مادر یا نوزاد مفید است. مطالعات آینده باید برای رسیدگی به تغییرات کوچک در پیامد پریناتال طراحی شده، و باید بر مرگومیرهای بالقوه قابل پیشگیری تمرکز کنند.
یکی از اهداف اصلی مراقبتهای پیش از زایمان، شناسایی جنین «در معرض خطر» به منظور اعمال مداخلات بالینی است که میتوانند منجر به کاهش موربیدیتی و مورتالیتی پریناتال شوند. انجام سونوگرافی داپلر شکل موجهای شریان نافی به شناسایی جنین آسیبدیده در بارداریهای «پرخطر» کمک میکند و، بنابراین، به عنوان یک تست غربالگری در بارداریهای «کمخطر» شایسته ارزیابی است.
ارزیابی تاثیرات سونوگرافی داپلر روتین جنین و بند ناف بر پیامد بارداری در بارداریهای انتخابنشده و کمخطر.
پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه بارداری و زایمان در کاکرین (28 فوریه 2015) و فهرست منابع مطالعات بازیابیشده را جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و شبه-تصادفیسازی و کنترلشده که سونوگرافی داپلر را برای بررسی شکل موجهای عروق بند ناف و جنین در بارداریهای انتخابنشده با عدم استفاده از سونوگرافی داپلر مقایسه کردند. مطالعاتی که در آنها عروق رحم همراه با عروق جنین و بند ناف ارزیابی شدند، وارد شدهاند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم به ارزیابی مطالعات برای ورود پرداختند، خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کرده، و استخراج دادهها را انجام دادند. علاوه بر متاآنالیز استاندارد، دو پیامدهای اولیه و پنج پیامدهای ثانویه با استفاده از نرم افزار و روش درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation; GRADE) مورد ارزیابی قرار گرفتند.
پنج کارآزمایی را وارد کردیم که 14,624 زن را وارد کرده، و دادهها برای 14,185 زن آنالیز شدند. همه کارآزماییها پنهانسازی تخصیص (allocation concealment) کافی را داشتند، اما هیچکدام کورسازی (blinding) کافی را برای شرکتکنندگان، کارکنان یا محققان پیامد نداشتند. بهطور کلی و جدا از عدم انجام کورسازی، خطر سوگیری برای کارآزماییهای واردشده در سطح پائین در نظر گرفته شد.
در مجموع، معاینه معمول سونوگرافی داپلر جنین و بند ناف در جمعیتهای کمخطر یا انتخابنشده منجر به افزایش مداخلات دوران بارداری، زایمان و نوزادی نشد. هیچ تفاوت گروهی برای پیامدهای اولیه بررسی مرگومیر پریناتال و عوارض نوزادی مشاهده نشد. نتایج برای مرگومیر پریناتال به شرح زیر بود: ( میانگین خطر نسبی (RR): 0.80؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.35 تا 1.83؛ چهار مطالعه، 11,183 شرکتکننده). فقط یک کارآزمایی عوارض جدی نوزادان را ارزیابی کرد و هیچ شواهدی را از تفاوتهای گروهی نیافت (RR: 0.99؛ 95% CI؛ 0.06 تا 15.75؛ یک مطالعه، 2016 شرکتکننده).
برای مقایسه یک ارزیابی واحد داپلر در مقابل عدم انجام آن، شواهدی برای تفاوتهای گروهی در مرگومیر پریناتال شناسایی شد (RR: 0.36؛ 95% CI؛ 0.13 تا 0.99؛ یک مطالعه، 3891 شرکتکننده). با این حال، این نتایج بر اساس یک کارآزمایی منفرد هستند، و توصیه میکنیم هنگام تفسیر این یافته احتیاط کنید.
هیچ شواهدی دال بر تفاوت گروهی برای پیامدهای زایمان سزارین، بستری شدن در بخش مراقبتهای ویژه نوزادان یا زایمان زودرس کمتر از 37 هفته وجود نداشت.
هنگامی که کیفیت شواهد برای مقایسه اصلی «انجام داپلر در مقابل عدم انجام داپلر» با نرمافزار GRADE ارزیابی شد، پیامدهای مرگومیر پریناتال و دادههای موربیدیتی جدی نوزادی با کیفیت پائین درجهبندی شدند. شواهد برای پیامد مردهزایی بر اساس زیرگروههای رژیم درمانی درجهبندی شدند - با رتبهبندی کیفیت متوسط برای مردهزایی (فقط عروق جنینی/نافی) و کیفیت پائین برای مردهزایی (عروق جنینی/نافی + عروق شریان رحم). شواهد برای بستری در بخش مراقبتهای ویژه نوزادان با کیفیت متوسط، و شواهد برای پیامدهای زایمان سزارین و زایمان زودرس کمتر از 37 هفته به عنوان کیفیت بالا درجهبندی شدند.
هیچ شواهدی برای ارزیابی تاثیر مداخله بر پیامدهای طولانیمدت اساسی مانند رشد و تکامل عصبی در دوران کودکی، و هیچ دادهای برای ارزیابی پیامدهای مادر، به ویژه رضایت مادر، وجود ندارد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.