سوال مطالعه مروری: این مرور به ارزیابی اثربخشی تلقیح داخل رحمی در مقایسه با پرفیوژن اسپرم به لولههای فالوپ در درمان ناباروری غیرلولهای، برای دستیابی به زندهزایی و پیامدهای بارداری پرداخت.
پیشینه: تلقیح داخل رحمی (intrauterine insemination; IUI) یک روش کمک-باروری است که در آن اسپرم بهطور مستقیم داخل رحم قرار داده میشود. پرفیوژن اسپرم به لولههای فالوپ (fallopian tube sperm perfusion; FSP) روشی مشابه است که در آن اسپرم داخل لوله فالوپ زن قرار داده میشود، در جایی نزدیکتر به تخمکها نسبت به روش IUI. هدف هر دو تکنیک، بهبود شانس لقاح است.
ویژگیهای مطالعه: این مرور شامل 16 کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده (با بیش از 1800 زن) بود که تاثیر این روشها را برای درمان زوجهایی با ناباروری غیرلولهای مقایسه کردند. فقط سه کارآزمایی، نرخ زندهزایی را گزارش کردند. شواهد تا سپتامبر 2013 بهروز است. هیچیک از کارآزماییها منبع حمایت مالی خود را گزارش نکردند، اما یکی از آنها عدم تضاد منافع را گزارش داد و دیگری اعلام کرد که بودجهای را از منابع حمایت مالی تجاری دریافت نکرده بود.
نتایج کلیدی: در حال حاضر هیچ شواهد بارزی، تفاوتی را میان روشهای IUI و FSP از نظر اثربخشی و بیخطری (safety) برای درمان زوجهایی با ناباروری غیرلولهای نشان نمیدهد. با این حال به دلیل فقدان دادههای کافی، سطح بالایی از عدم قطعیت در یافتهها مشهود است.
کیفیت شواهد: کیفیت کلی شواهد برای اکثر پیامدها، عمدتا به دلیل کمّیت دادههای موجود، در سطح پائین رتبهبندی شد.
درحالحاضر، هیچ شواهد بارزی، تفاوتی را میان روشهای IUI و FSP از نظر اثربخشی و بیخطری (safety) برای درمان زوجهایی با ناباروری غیرلولهای نشان نمیدهد. بااینحال، سطح بالایی از عدم قطعیت در یافتهها مشهود است و انجام پژوهشهای بیشتر در این زمینه میتواند مفید باشد.
تلقیح داخل رحمی (intrauterine insemination; IUI) یک روش درمانی شایع برای زوجین ناباروری است که در آن از لولههای فالوپ استفاده نمیشود. این روش برای نزدیک کردن اسپرم به تخمک آزادشده استفاده میشود. روش دیگری برای وارد کردن اسپرم، پرفیوژن اسپرم به لولههای فالوپ (fallopian tube sperm perfusion; FSP) است. پرفیوژن اسپرم به لولههای فالوپ، تراکم اسپرم بالاتری را در لولههای فالوپ در زمان تخمکگذاری نسبت به روش IUI استاندارد تضمین میکند. این درمانها اغلب همراه با تحریک بیش از حد تخمدان مورد استفاده قرار میگیرند.
مقایسه تلقیح داخل رحمی در مقایسه با پرفیوژن اسپرم به لولههای فالوپ در درمان ناباروری غیرلولهای به منظور دستیابی به زندهزایی و پیامدهای بارداری.
پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه اختلالات قاعدگی و ناباروری، MEDLINE؛ CINAHL و EMBASE را از ابتدا تا سپتامبر 2013 جستوجو کردیم. همچنین فهرست منابع مطالعه و پایگاههای ثبت کارآزمایی را جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشدهای (randomised controlled trials; RCTs) وارد این مرور شدند که استفاده از روش IUI را با روش FSP در زوجهایی با ناباروری غیرلولهای مقایسه کردند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم مطالعات را برای ورود انتخاب کردند، کیفیت مطالعه را ارزیابی کرده و دادهها را استخراج کردند. درصورتیکه مطالعات به اندازه کافی مشابه بودند، دادهها با استفاده از مدل اثر ثابت (fixed-effect model) برای محاسبه نسبتهای شانس (ORs) تجمعی و 95% فواصل اطمینان (CIs) ترکیب شدند. در صورت وجود ناهمگونی آماری (statistical heterogeneity) قابل توجه، از یک مدل اثرات تصادفی (random-effects model) استفاده شد. مطالعاتی که شامل شرکتکنندگانی با ناباروری غیرقابل توضیح یا مختلط (غیرلولهای) بودند، جدا از مطالعات محدود به شرکتکنندگان با ناباروری خفیف یا متوسط با عامل مردانه، آنالیز شدند. کیفیت کلی شواهد برای پیامدهای اصلی با استفاده از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation; GRADE) بررسی و خلاصه شد.
در این مرور 16 مورد RCT وارد شدند. چهارده RCT (با 1745 زن) وارد متاآنالیز شدند. فقط سه مطالعه، زندهزایی را به ازای هر زوج گزارش کردند. هیچ شواهدی مبنی بر وجود تفاوتی با اهمیت آماری میان IUI و FSP از نظر نرخ زندهزایی (OR: 0.94؛ 95% CI؛ 0.59 تا 1.49، سه RCT؛ 633 زن، I 2 = 0%، شواهد با کیفیت پائین) یا بارداری بالینی (OR: 0.75؛ 95% CI؛ 0.49 تا 1.12؛ 14 RCT؛ 1745 زن، I 2 = 52%، شواهد با کیفیت پائین) یافت نشد. این یافتهها نشان میدهند که برای زوجی با 13% احتمال زندهزایی با استفاده از FSP، احتمال زندهزایی با استفاده از IUI میان 8% و 19% خواهد بود؛ و برای زوجی با 19% احتمال بارداری با استفاده از FSP، احتمال بارداری هنگام استفاده از IUI میان 10% و 20% خواهد بود. همچنین شواهدی مبنی بر وجود تفاوتی با اهمیت آماری میان IUI و FSP به ازای هر بارداری از نظر بارداری چندقلویی (OR: 0.96؛ 95% CI؛ 0.44 تا 2.07، هشت RCT؛ 197 زن، I 2 = 0%، شواهد با کیفیت پائین)، سقط جنین (OR: 1.23؛ 95% CI؛ 0.60 تا 2.53، هفت RCT؛ 199 زن، I 2 = 0%، شواهد با کیفیت پائین) یا بارداری خارج رحمی (OR: 1.71؛ 95% CI؛ 0.42 تا 6.88، چهار RCT؛ 111 زن، I 2 = 0%، شواهد با کیفیت بسیار پائین) یافت نشد. ناهمگونی قابل توجهی برای پیامد بارداری بالینی (I 2 = 54%) مشاهده شد، که هیچ توضیح روشنی برای آن ارائه نشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.