دژنراسیون ماکولا وابسته به سن (age-related macular degeneration; AMD) وضعیتی است که ناحیه مرکزی شبکیه (پشت چشم) را تحت تاثیر قرار می‌دهد. شبکیه چشم می‌تواند با افزایش سن بدتر شده و برخی افراد دچار ضایعاتی می‌شوند که منجر به از دست دادن بینایی مرکزی آنها می‌شوند. جینکو بیلوبا (Gingko biloba)، استخراج شده از برگ درخت موی دختر (maidenhair tree)، در طب گیاهی چینی برای درمان انواع بیماری‌ها، به ویژه مشکلات گردش خون، استفاده می‌شود. عصاره جینکو بیلوبا حاوی دو ماده تشکیل‌دهنده (فلاونوئیدها (flavonoids) و ترپنوئیدها (terpenoids)) است که دارای خواص آنتی‌اکسیدانی هستند. اعتقاد بر این است که این مواد ممکن است به کند کردن پیشرفت AMD کمک کنند. نویسندگان این مرور، دو مطالعه تصادفی‌سازی و کنترل‌شده کوچک (با مجموع 119 شرکت‌کننده) را شناسایی کردند؛ یک مورد در فرانسه و دیگری در آلمان. یک کارآزمایی جینکو بیلوبا را با دارونما (placebo) و دیگری دو دوز مختلف عصاره را با هم مقایسه کردند. اگرچه هر دو کارآزمایی برخی از تاثیرات مثبت جینکو بیلوبا را بر بینایی گزارش کردند، کارآزمایی‌ها حجم نمونه کوچکی داشته و مدت کوتاهی طول کشیدند. عوارض جانبی و کیفیت زندگی ارزیابی نشدند. نتیجه‌گیری کلی این مرور آن است که تحقیقات فعلی به این سوال پاسخ نداده‌اند که جینکو بیلوبا برای افراد مبتلا به AMD مفید است یا خیر. کارآزمایی‌های آینده باید شامل تعداد بیشتری از شرکتکنندگان بوده و در مدت زمان طولانی‌تری انجام شوند.
تا به امروز پژوهش‌ها به این سوال پاسخ داده نداده‌اند که افراد مبتلا به AMD باید عصاره جینکو بیلوبا را برای پیشگیری از پیشرفت بیماری مصرف کنند یا خیر. دو کارآزمایی کوچک فواید احتمالی جینکو بیلوبا را بر بینایی پیشنهاد کرده‌اند و انجام کارآزمایی‌های بیشتر در این زمینه ضروری است. جینکو بیلوبا به‌طور گسترده‌ای در چین، آلمان و فرانسه استفاده می‌شود. کارآزمایی‌های آینده باید بزرگ‌تر و طولانی‌تر باشند تا معیار قوی‌تری از تاثیر عصاره جینکو بیلوبا بر AMD ارایه شود.
جینکو (Ginkgo) در درمان بیماری عروق محیطی و «اختلال عملکرد مغزی» استفاده می‌شود. تصور می‌شود که جینکو چندین مکانیسم اثر بالقوه دارد، از جمله افزایش جریان خون، آنتاگونیست فاکتور فعال‌کننده پلاکت، و پیشگیری از آسیب غشایی ناشی از رادیکال‌های آزاد. عوامل عروقی و آسیب اکسیداتیو دو مکانیسم بالقوه در پاتولوژی دژنراسیون ماکولا وابسته به سن (age-related macular degeneration; AMD) هستند.
هدف از این مرور، تعیین تاثیر عصاره جینکو بیلوبا (Ginkgo biloba) بر پیشرفت AMD بود.
CENTRAL (شامل پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه چشم و بینایی در کاکرین) ( کتابخانه کاکرین )، شماره 10؛ سال 2012)؛ Ovid MEDLINE؛ Ovid MEDLINE In-Process and Other Non-Indexed Citations؛ Ovid MEDLINE Daily؛ Ovid OLDMEDLINE (ژانویه 1946 تا اکتبر 2012)؛ EMBASE (ژانویه 1980 تا اکتبر 2012)؛ پایگاه اطلاعات طب مکمل و وابسته (Allied and Complementary Medicine Database; AMED) (ژانویه 1985 تا اکتبر 2012)؛ OpenGrey (System for Information on Grey Literature in Europe) ( www.opengrey.eu/ )؛ meta Register of Controlled Trials ( m RCT) ( www.controlled-trials.com )؛ ClinicalTrials.gov ( www.clinicaltrials.gov )؛ و پلتفرم بین‌المللی پایگاه ثبت کارآزمایی‌های بالینی سازمان جهانی بهداشت (ICTRP) ( www.who.int/ictrp/search/en ) را جست‌وجو کردیم. در جست‌وجوهای الکترونیکی برای یافتن کارآزمایی‌ها، از هیچ محدودیتی برای زمان انتشار یا زبان نگارش مقاله استفاده نکردیم. آخرین جست‌وجو در بانک‌های اطلاعاتی الکترونیکی به 5 اکتبر سال 2012 بازمی‌گردد. فهرست منابع گزارش‌های شناسایی‌شده و Science Citation Index را جست‌وجو کردیم. برای دریافت اطلاعات بیشتر با محققین مطالعات واردشده تماس گرفتیم.
همه کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی شده در افراد مبتلا به AMD وارد شدند که عصاره جینکو بیلوبا را با گروه کنترل مقایسه کردند.
نویسنده مرور داده‌ها را با استفاده از یک فرم استاندارد استخراج کرد. داده‌ها با محققین کارآزمایی تایید شدند. کیفیت کارآزمایی مورد ارزیابی قرار گرفت.
دو کارآزمایی منتشرشده شناسایی شدند که در مجموع 119 نفر را تصادفی‌سازی کردند. در یک مطالعه انجام‌شده در فرانسه، 20 بیمار به‌طور تصادفی به دریافت دوز 80 میلی‌گرم دو بار در روز از عصاره جینکو بیلوبا EGb 761 یا دارونما (placebo) اختصاص داده شدند. در مطالعه دیگری که در آلمان انجام شد، 99 بیمار به‌طور تصادفی به دو دوز مختلف از عصاره جینکو بیلوبا EGb 761 (240 میلی‌گرم در روز و 60 میلی‌گرم در روز) تقسیم شدند. طول دوره درمان در هر دو مطالعه شش ماه بود. هر دو کارآزمایی برخی از تاثیرات مثبت جینکو بیلوبا را بر بینایی گزارش کردند، با این حال نتایج آنها قابل ادغام نبودند. عوارض جانبی و کیفیت زندگی برای افراد مبتلا به AMD گزارش نشدند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.