سوال مطالعه مروری: آیا استفاده از ایمونوگلوبولین خوراکی باعث کاهش بروز انتروکولیت نکروزان و دیگر عوارض در نوزادان نارس یا کموزن هنگام تولد (یا هر دو) میشود؟
پیشینه: ایمونوگلوبولین به صورت خوراکی برای پیشگیری از بروز مشکلات اورژانسی روده (انتروکولیت نکروزان) در نوزادان نارس و کموزن هنگام تولد تجویز میشود. التهاب مخرب روده (به نام انتروکولیت نکروزان، NEC) توسط باکتریهای تولید کننده گاز که شیر را تخمیر میکنند، ایجاد میشود. این یک مشکل بالقوه در نوزادان نارس (تولد پیش از موعد مقرر) و کموزن هنگام تولد (متولد شده با وزن کمتر از 2500 گرم) است. حتی پس از ترخیص نوزادان مبتلا از بیمارستان، به دلیل ادامه مشکلات تغذیهای ممکن است نیاز به بستری مکرر و طولانیمدت داشته باشند. این کار والدین را هم از نظر عاطفی و هم از نظر مالی دچار مشکل میکند. ایمونوگلوبولینها پروتئینهایی هستند که در خون یافت میشوند و بدن را در برابر بیماریها ایمن میکنند. ایمونوگلوبولینها (انواع IgA و IgG) که به صورت خوراکی مصرف میشوند، ممکن است از نوزادان مستعد در برابر ابتلا به NEC محافظت کنند.
ویژگیهای مطالعه: متون علمی را تا ژانویه 2016 بررسی کرده و سه کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده (مطالعات بالینی که افراد بهطور تصادفی در یکی از دو یا چند گروه درمان قرار میگیرند) را پیدا کردیم (با 2095 نوزاد). درمان طی 24 ساعت نخست پس از تولد (دو مطالعه کوچک) یا پس از شروع تغذیه خوراکی (رودهای) (یک مطالعه بزرگ و به خوبی کنترل شده) شروع شد. در این مطالعه بزرگ، نوزادان عموما شیر مادر را دریافت کردند، در حالی که در دو مطالعه دیگر شیر خشک مصرف شد.
نتایج: مصرف ایمونوگلوبولین (IgG به تنهایی یا ترکیب IgG و IgA) باعث کاهش بروز NEC، نیاز به جراحی مربوط به NEC یا مرگومیر ناشی از NEC، چه در طول دوره و چه پس از آن، نشد. ایمونوگلوبولینها احتمالا میتوانند باعث تجزیه گلبولهای قرمز خون (به نام همولیز) شوند (گلبولهای قرمز سلولهای معمولی در خون هستند که اکسیژن را به اندامها میرسانند)، اما هیچ همولیز قابلتوجهی از نظر بالینی آشکار نشد. عوارض جانبی دیگری گزارش نشد.
کیفیت شواهد: سطح کیفیت شواهد برای تمامی پیامدهای اصلی، پائین-بسیار پائین بود. عامل اصلی که بر کیفیت شواهد تاثیر داشت، عدم دقت در تخمین نتایج بود، چرا که بازه قابل قبول تاثیرات مداخله (95% فاصله اطمینان)، وسیع بود.
بر اساس کارآزماییهای موجود، شواهد از تجویز ایمونوگلوبولین خوراکی در پیشگیری از بروز NEC پشتیبانی نمیکند. هیچ کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشدهای برای بررسی IgA خوراکی به تنهایی در پیشگیری از NEC وجود ندارد.
انتروکولیت نکروزان (necrotizing enterocolitis; NEC) شایعترین مشکل اورژانسی است که دستگاه گوارش را درگیر میکند و در دوره نوزادی رخ میدهد. گزارشهای منتشر شدهای وجود دارند که نشان میدهند ایمونوگلوبولینهای خوراکی (immunoglobulin; Ig) A و IgG یک تاثیر محافظت کننده ایمنی (immunoprotective effect) در مخاط دستگاه گوارش ایجاد میکنند.
تعیین اثر ایمونوگلوبولین خوراکی بر بروز انتروکولیت نکروزان و دیگر عوارض در نوزادان نارس یا کموزن هنگام تولد (یا هر دو).
از راهبرد جستوجوی استاندارد گروه مرور نوزادان در کاکرین (Cochrane Neonatal Review Group) استفاده کردیم. پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL) ( کتابخانه کاکرین (Cochrane Library) ؛ شماره 1؛ 2016)؛ PubMed (1966 تا ژانویه 2016)؛ CINAHL (1982 تا ژانویه 2016)؛ و EMBASE (1980 تا ژانویه 2016)، و خلاصه مقالات کنفرانسها را جستوجو کردیم.
همه کارآزماییهای تصادفیسازی شده یا شبه-تصادفیسازی شده و کنترل شده که در آنها ایمونوگلوبولینهای خوراکی به عنوان عوامل پیشگیری کننده از بروز NEC در نوزادان نارس (کمتر از هفته 37 بارداری) یا کموزن هنگام تولد (کمتر از 2500 گرم)، یا هر دو، مورد استفاده قرار گرفتند.
به جمعآوری دادهها و تجزیهوتحلیل آنها بر اساس روشهای گروه مرور نوزادان در کاکرین پرداختیم.
این جستوجو پنج مطالعه را در زمینه استفاده از ایمونوگلوبولین خوراکی در پیشگیری از بروز NEC شناسایی کرد که سه مورد از آنها معیارهای ورود را داشتند. در این مرور از سه کارآزمایی واجد شرایط (شامل 2095 نوزاد)، تجویز خوراکی IgG یا ترکیب IgG/IgA منجر به کاهش قابلتوجهی در بروز NEC قطعی (خطر نسبی (RR) معمول: 0.84؛ 95% CI؛ 0.57 تا 1.25؛ تفاوت خطر (risk difference; RD) معمول: 0.01-؛ 95% CI؛ 0.03- تا 0.01؛ 3 مطالعه، 1840 نوزاد)، NEC مشکوک (RR: 0.84؛ 95% CI؛ 0.49 تا 1.46؛ RD: -0.01؛ 95% CI؛ 0.02- تا 0.01؛ 1 مطالعه، 1529 نوزاد)، نیاز به جراحی (RR معمول: 0.21؛ 95% CI؛ 0.02 تا 1.75؛ RD معمول: 0.03-، 95% CI؛ 0.06- تا 0.00؛ 2 مطالعه، 311 نوزاد) یا مرگومیر ناشی از NEC (RR معمول: 1.10؛ 95% CI؛ 0.47 تا 2.59؛ RD معمول: 0.00، 95% CI -0.01 تا 0.01؛ 3 مطالعه، 1840 نوزاد) نشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.