هدف از انجام این مرور چیست؟
هدف از این مرور کاکرین، بررسی این سوال بود که بتا-بلاکرها (beta-blockers)، تعداد مرگ‌ومیرها، سکته‌های مغزی، و حملات قلبی مرتبط با فشار خون بالا را در بزرگسالان کاهش می‌دهند یا خیر. برای پاسخ به این سوال، تمامی مطالعات مرتبط را گردآوری و تجزیهوتحلیل کرده و 13 مطالعه مرتبط را به دست آوردیم.
آیا بتا-بلاکرها به خوبی سایر داروهایی هستند که برای درمان بزرگسالان مبتلا به فشار خون بالا مورد استفاده قرار می‌گیرند؟
بتا-بلاکرها در پیشگیری از تعداد مرگ‌ومیرها، سکته‌های مغزی و حملات قلبی مانند سایر گروه‌های دارویی از جمله دیورتیک‌ها (diuretics)، بلاکرهای کانال کلسیم (calcium-channel blockers) و مهار کننده‌های سیستم رنین-آنژیوتنسین (renin-angiotensin system inhibitors) نبودند. اغلب این یافته‌ها از نتایج نوعی بتا-بلاکرها به نام آتنولول (atenolol) به دست آمده‌اند. با این حال، بتا-بلاکرها گروهی متنوع از داروها با ویژگی‌های مختلف هستند و ما نیاز به پژوهش بیشتری در این زمینه داریم.
در این مرور چه موضوعی بررسی شد؟
میلیون‌ها نفر از افراد مبتلا به فشار خون بالا، مبتلا به سکته‌های مغزی، حملات قلبی و سایر بیماری‌ها شده و بسیاری از آنها می‌میرند. می‌توان با درمان مناسب از این وضعیت پیشگیری کرد. محققان، داروهای مختلفی را برای درمان فشار خون بالا مورد آزمایش قرار داده‌اند.
نتایج اصلی این مرور چه هستند؟
ما 13 مطالعه را از کشورهای با سطح درآمد بالا، عمدتا در اروپای غربی و آمریکای شمالی یافتیم. در این مطالعات، افرادی که بتا-بلاکر دریافت می‌کردند با افرادی که هیچ درمانی نداشتند یا داروهای دیگری دریافت می‌کردند، مقایسه شدند. این مطالعات نشان دادند که:
بتا-بلاکرها احتمالا تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در تعداد مرگ‌ومیرهای افراد دارای فشار خون بالا که تحت درمان هستند، ایجاد می‌کنند. به نظر می‌رسد که این تاثیر با تاثیر دیورتیک‌ها و مهار کننده‌های سیستم رنین-آنژیوتنسین مشابه باشد، اما احتمالا بتا-بلاکرها در پیشگیری از مرگ‌ومیرهای ناشی از فشار خون بالا مانند بلاکرهای کانال کلسیم نیستند.
بتا-بلاکرها ممکن است تعداد سکته‌های مغزی را کاهش دهند، تاثیری که به نظر می‌رسد مشابه تاثیر دیورتیک‌ها باشد. با این حال، بتا-بلاکرها ممکن است در پیشگیری از سکته‌های مغزی به خوبی مهار کننده‌های سیستم رنین-آنژیوتنسین یا بلاکرهای کانال کلسیم نباشند.
بتا-بلاکرها ممکن است در تعداد دفعات حملات قلبی میان افراد دارای فشار خون بالا، تفاوتی اندک یا عدم تفاوت ایجاد کنند. شواهد نشان می‌دهد که این تاثیر ممکن است با تاثیر دیورتیک‌ها، مهار کننده‌های سیستم رنین-آنژیوتنسین یا بلاکرهای کانال کلسیم متفاوت نباشد. با این حال، شواهد نشان می‌دهد که بین افراد 65 ساله و بالاتر، بتا-بلاکرها ممکن است در کاهش حملات قلبی به خوبی دیورتیک‌ها نباشند.
افراد دریافت کننده بتا-بلاکرها نسبت به افرادی که مهار کننده‌های رنین-آنژیوتنسین دریافت می‌کنند، بیشتر احتمال دارد که دچار عوارض جانبی شده و درمان را متوقف کنند، اما ممکن است در عوارض جانبی بین بتا-بلاکرها و دیورتیک‌ها یا بلاکرهای کانال کلسیم، تفاوتی اندک یا عدم تفاوت وجود داشته باشد.
این مرور تا چه زمانی به‌روز است؟
نویسندگان مرور، مطالعاتی را که تا جون 2016 منتشر شده بودند، جست‌وجو کردند.
بیشترین پیامد RCTها درباره بتا-بلاکرها به عنوان درمان اولیه برای هیپرتانسیون، دارای خطر بالای سوگیری است. آتنولول، بتا-بلاکری بود که بیشتر مورد استفاده قرار گرفت. شواهد موجود نشان می‌دهد که شروع درمان هیپرتانسیون با بتا-بلاکرها منجر به کاهش نسبتا کم CVD می‌شود و تاثیری اندک یا عدم تاثیر بر مورتالیتی دارد. این تاثیرات بتا-بلاکر در مقایسه با سایر داروهای آنتی‌هیپرتانسیو، از عملکرد ضعیف‌تری برخوردار هستند. پژوهش‌های بعدی باید از کیفیت بالایی برخوردار باشند و باید این سوالات را بررسی کنند که تفاوتی بین انواع مختلف بتا-بلاکرها وجود دارد یا خیر یا اینکه بتا-بلاکرها تاثیرات متفاوتی بر افراد جوان و مسن دارند یا خیر.
بتا-بلاکرها (beta-blockers) به گروهی مرکب از داروها با خواص فارماکودینامیک (pharmacodynamic) و فارماکوکینتیک (pharmacokinetic) متفاوت گفته می‌شوند. هنگامی که این داروها توسط افراد مبتلا به نارسایی قلبی یا انفارکتوس میوکارد حاد استفاده شدند، تاثیرات مفید طولانی‌مدتی بر مورتالیتی و بیماری قلبی‌عروقی (cardiovascular disease; CVD) نشان دادند. هنگامی که بتا-بلاکرها به عنوان درمان خط اول برای هیپرتانسیون استفاده می‌شوند، به نظر می‌رسد تاثیرات مثبت مشابهی داشته باشند. با این حال، مزایای بتا-بلاکرها به عنوان درمان خط اول برای هیپرتانسیون بدون اندیکاسیون‌های قانع کننده، بحث‌برانگیز است. این مرور، یک نسخه به‌روز شده از مرور کاکرین است که ابتدا در سال 2007 منتشر و در سال 2012 به‌روز شد.
ارزیابی تاثیرات بتا-بلاکرها بر نقاط پایانی موربیدیتی و مورتالیتی در بزرگسالان مبتلا به هیپرتانسیون.
متخصص اطلاعات گروه هیپرتانسیون در کاکرین، بانک‌های اطلاعاتی زیر را برای یافتن کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده تا جون 2016 جست‌وجو کردند: پایگاه ثبت تخصصی گروه هیپرتانسیون در کاکرین، پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL)؛ (2016، شماره 6)؛ MEDLINE (از سال 1946)؛ Embase (از سال 1974) و ClinicalTrials.gov. ما فهرست منابع مرورهای مرتبط و فهرست منابع مطالعات بالقوه واجد شرایط برای ورود به این مرور را بررسی کردیم و هم‌چنین پلت‌فرم بین‌المللی پایگاه ثبت کارآزمایی‌های بالینی سازمان جهانی بهداشت را در 06 جولای 2015 جست‌وجو کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) که حداقل یک سال، تاثیرات بتا-بلاکرها را به عنوان خط اول درمان، در مقایسه با دارونما (placebo) یا سایر داروها بر هیپرتانسیون، مورتالیتی و موربیدیتی در بزرگسالان ارزیابی کردند.
مطالعات را انتخاب کرده و داده‌ها را در دو نسخه استخراج و اختلافات را از طریق بحث حل کردیم. نتایج مطالعه را به صورت خطر نسبی (RR) با 95% فواصل اطمینان (CI) بیان کردیم و متاآنالیز اثر-ثابت یا اثرات-تصادفی را در جایی که اقتضا می‌کرد، انجام دادیم. از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) نیز برای ارزیابی قطعیت شواهد استفاده کردیم. رویکرد GRADE، قطعیت شواهد را در سطوح بالا (اگر ما مطمئن هستیم که تاثیر واقعی به تاثیر تخمین زده شده نزدیک است)، متوسط (اگر تاثیر واقعی احتمالا به تاثیر تخمین زده شده نزدیک باشد)، پائین (اگر تاثیر واقعی به طور قابل ملاحظه‌ای با تاثیر تخمین زده شده متفاوت باشد) و بسیار پائین (اگر ما در مورد تخمین تاثیر بسیار نامطمئن هستیم) طبقه‌بندی می‌کند.
سیزده مورد RCT، معیارهای ورود به مطالعه را داشتند. آنها بتا-بلاکرها را با دارونما (4 RCT؛ 23,613 شرکت‌کننده)، دیورتیک‌ها (diuretics) (RCT 5؛ 18,241 شرکت‌کننده)، بلاکرهای کانال کلسیم (CCBها: RCT 4؛ 44,825 شرکت‌کننده) و مهار کننده‌های سیستم رنین-آنژیوتنسین (renin-angiotensin system; RAS) (RCT 3؛ 10,828 شرکت‌کننده) مقایسه کردند. این RCTها، بین دهه 1970 و دهه 2000 انجام گرفته بودند و بیشتر آنها به دلیل محدودیت در طراحی مطالعه، نحوه انجام و تجزیهوتحلیل داده، در معرض خطر سوگیری (bias) قرار داشتند. 40,245 شرکت‌کننده بتا-بلاکرها و سه چهارم شرکت‌کنندگان، آتنولول (atenolol) دریافت کردند. پیامد کارآزمایی‌هایی را که بتا-بلاکرهای وازودیلاتی جدیدتر (به عنوان مثال نبی‌وولول (nebivolol)) را بررسی کرده بودند، نیافتیم.
هیچ تفاوتی در مورتالیتی به هر علتی بین بتا-بلاکرها و دارونما (RR: 0.99؛ 95% CI؛ 0.88 تا 1.11)، دیورتیک‌ها، یا مهار کننده‌های RAS وجود نداشت، اما تفاوت بین بتا-بلاکرها در مقایسه با CCBها بالاتر بود (RR: 1.07؛ 95% CI؛ 1.00 تا 1.14). شواهد مربوط به مورتالیتی در تمام مقایسه‌ها، دارای قطعیت متوسط بود.
CVD کل، برای بتا-بلاکرها در مقایسه با دارونما پائین‌تر بود (RR: 0.88؛ 95% CI؛ 0.79 تا 0.97، شواهد با قطعیت پائین)، از نظر بازتاب کاهش سکته مغزی (RR: 0.80؛ 95% CI؛ 0.66 تا 0.96؛ شواهد با قطعیت پائین) تفاوتی در بیماری قلبی‌عروقی وجود نداشت (CHD: RR: 0.93؛ 95% CI؛ 0.81 تا 1.07؛ شواهد با قطعیت متوسط). تاثیر بتا-بلاکرها بر CVD، بدتر از CCBها بود (RR: 1.18؛ 95% CI؛ 1.08 تا 1.29؛ شواهد با قطعیت متوسط)، اما با تاثیر دیورتیک‌ها (قطعیت متوسط) یا مهار کننده‌های RAS (قطعیت پائین) تفاوت نداشت. علاوه بر این، سکته مغزی با بتاـبلاکرها در مقایسه با CCBها (RR: 1.24؛ 95% CI؛ 1.11 تا 1.40؛ شواهد با قطعیت متوسط) و مهار کننده‌های RAS (RR: 1.30؛ 95% CI؛ 1.11 تا 1.53؛ شواهد با قطعیت متوسط) افزایش داشت. با این حال، از نظر CHD، تفاوتی اندک یا عدم تفاوت بین بتا-بلاکرها و دیورتیک‌ها (شواهد با قطعیت پائین)، CCBها (شواهد با قطعیت متوسط) یا مهار کننده‌های RAS (شواهد با قطعیت پائین) وجود داشت. در یک کارآزمایی واحد شامل شرکت‌کنندگان 65 ساله و بالاتر، آتنولول در مقایسه با دیورتیک‌ها، با افزایش بروز CHD مرتبط بود (RR: 1.63؛ 95% CI؛ 1.15 تا 2.32). شرکت‌کنندگانی که بتا-بلاکر مصرف کردند نسبت به شرکت‌کنندگانی که مهار کننده‌های RAS مصرف کردند، بیشتر احتمال داشت که به دلیل حوادث جانبی، درمان را ادامه ندهند (RR: 1.41؛ 95% CI؛ 1.29 تا 1.54؛ شواهد با قطعیت متوسط)، اما نسبت به دارونما، دیورتیک‌ها یا CCBها تفاوتی اندک یا عدم تفاوت وجود داشت (شواهد با قطعیت پائین).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.