سوال مطالعه مروری: آیا مراقبت آغوشی (kangaroo mother care; KMC)، موربیدیتی و مورتالیتی را در نوزادان کم-وزن هنگام تولد (low birthweight; LBW) کاهش میدهد؟
پیشینه: مراقبت معمول از نوزادان LBW (کمتر از 2500 گرم) پرهزینه است و نیاز به پرسنل بسیار ماهر و پشتیبانی دائم تدارکاتی یا لجستیکی دارد. KMC به عنوان یک جایگزین برای مراقبت معمولی از نوزادان LBW ارائه شده است. بخش عمدهای از KMC، تماس پوست به پوست بین مادر و نوزاد است. دو جزء دیگر آن، تغذیه مکرر و انحصاری با شیر مادر یا تغذیه تقریبا انحصاری با شیر مادر و تلاش برای ترخیص سریع از بیمارستان هستند.
ویژگیهای مطالعه: ما 21 کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده (3042 نوزاد) را برای گنجاندن در این مرور در بانکهای اطلاعاتی جستوجوی پزشکی در جون 2016 شناسایی کردیم.
نتایج کلیدی: در مقایسه با مراقبت معمولی از نوزادان، KMC منجر به کاهش مورتالیتی هنگام ترخیص یا در سن بارداری 40 تا 41 هفته و در آخرین پیگیری، عفونت/سپسیس (sepsis) شدید، عفونت/سپسیس بیمارستانی شدید، هیپوترمی، بیماری شدید و بیماری دستگاه تنفسی کمتری شد. علاوه بر این، KMC وزن، قد و دور سر، تغذیه با شیر مادر در زمان ترخیص یا در سن بارداری 40 تا 41 هفته را افزایش داد و در یک تا سه ماه پیگیری، رضایت مادر از روش مراقبت از نوزاد، برخی از معیارهای دلبستگی مادر و نوزاد، و محیط خانه را افزایش داد. محققان هیچ تفاوتی در پیامدهای تکامل سیستم عصبی و پیامدهای عصبی در سن 12 ماه اصلاح شده پیدا نکردند.
کیفیت شواهد: پیامدهای بسیار حساس و مهم، شواهدی با کیفیت متوسط داشتند.
نتیجهگیریها: به طور عمده در کشورهای با سطح منابع محدود، KMC یک جایگزین موثر و ایمن برای مراقبت معمولی از نوزادان برای نوزادان LBW است.
شواهد به دست آمده از این مرور بهروز شده، از استفاده از KMC در نوزادان LBW به عنوان جایگزینی برای مراقبت معمولی از نوزادان، به ویژه در بخشهایی با سطح منابع محدود پشتیبانی کرد. اطلاعات بیشتری در رابطه با اثربخشی و بیخطری KMC زودهنگام مستمر در نوزادان با LBW تثبیت نشده یا نسبتا تثبیت شده، و همچنین پیامدهای تکامل سیستم عصبی بلندمدت و هزینههای مراقبت مورد نیاز است.
مراقبت آغوشی (kangaroo mother care; KMC)، در اصل به صورت تماس پوست به پوست بین مادر و نوزاد خود، شیردهی مکرر و انحصاری یا تقریبا انحصاری، و ترخیص زودتر از موعد از بیمارستان تعریف شده و بهعنوان یک جایگزین برای مراقبت معمولی از نوزادان برای نوزادان کم-وزن هنگام تولد (low birthweight; LBW) پیشنهاد شده است.
تعیین اینکه شواهدی برای حمایت از استفاده از KMC در نوزادان LBW، به عنوان جایگزینی برای مراقبت معمولی از نوزادان پیش یا پس از دوره اولیه تثبیت با مراقبتهای معمولی، و ارزیابی عوارض جانبی و تاثیرات مفید آن وجود دارد یا خیر.
از استراتژی جستوجوی استاندارد گروه مرور نوزادان در کاکرین (Cochrane Neonatal Review Group) استفاده کردیم. این شامل جستوجو در پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL؛ شماره 6؛ 2016)؛ بانکهای اطلاعاتی MEDLINE؛ Embase؛ CINAHL (Cumulative Index to Nursing and Allied Health Literature)؛ LILACS؛ (بانک اطلاعاتی علمی سلامت آمریکای لاتین و کارائیب)؛ و POPLINE (Population Information Online) (همه از زمان آغاز به کار تا 30 جون 2016)، و همچنین پایگاه ثبت مجموعه کارآزماییهای WHO (سازمان جهانی بهداشت) (تا 30 جون 2016) بود. علاوه بر این، ما وب سایت Kangaroo Foundation، خلاصه مقالات کنفرانسها و سمپوزیوم مربوط به مراقبت آغوشی و Google Scholar را جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده برای مقایسه KMC در برابر مراقبت معمولی نوزادان، یا KMC با شروع زودهنگام در برابر KMC دیرهنگام در نوزادان LBW.
جمعآوری و تجزیهوتحلیل دادهها مطابق با روشهای گروه مرور نوزادان در کاکرین انجام شد.
بیستویک مطالعه، شامل 3042 نوزاد، معیارهای ورود به مرور را داشتند. نوزده مطالعه، KMC را در نوزادان LBW پس از تثبیت، یک مطالعه، KMC را در نوزادان LBW پیش از ثبات، و یک مطالعه KMC با شروع زودهنگام را با KMC دیرهنگام در نوزادان LBW نسبتا پایدار مقایسه کردند. شانزده مطالعه، KMC متناوب و پنج مطالعه، KMC مستمر را ارزیابی کردند.
KMC در برابر مراقبت معمول از نوزادان: در ترخیص یا سن بارداری 40 تا 41 هفته، KMC با کاهشی دارای اهمیت آماری در خطر مورتالیتی (خطر نسبی (RR): 0.60؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.39 تا 0.92؛ هشت کارآزمایی؛ 1736 نوزاد)، عفونت/سپسیس (sepsis) بیمارستانی (RR: 0.35؛ 95% CI؛ 0.22 تا 0.54؛ پنج کارآزمایی؛ 1239 نوزاد)، و هیپوترمی (RR: 0.28؛ 95% CI؛ 0.16 تا 0.49؛ نه کارآزمایی؛ 989 نوزاد؛ شواهد با کیفیت متوسط) همراه بود. در آخرین پیگیری، KMC با کاهش قابل توجه خطر مورتالیتی (RR: 0.67؛ 95% CI؛ 0.48 تا 0.95؛ 12 کارآزمایی؛ 2293 نوزاد؛ شواهد با کیفیت متوسط) و عفونت/سپسیس شدید (RR: 0.50؛ 95% CI؛ 0.36 تا 0.69؛ هشت کارآزمایی؛ 1463 نوزاد؛ شواهد با کیفیت متوسط) همراه بود. علاوه بر این، KMC منجر به افزایش وزن (تفاوت میانگین (MD): 4.1 گرم/روز؛ 95% CI؛ 2.3 تا 5.9؛ 11 کارآزمایی؛ 1198 نوزاد؛ شواهد با کیفیت متوسط)، افزایش قد (MD: 0.21 سانتیمتر/هفته؛ 95% CI؛ 0.03 تا 0.38؛ سه کارآزمایی؛ 377 نوزاد)، و افزایش دور سر (MD: 0.14 سانتیمتر/هفته؛ 95% CI؛ 0.06 تا 0.22؛ چهار کارآزمایی؛ 495 نوزاد) در آخرین پیگیری، تغذیه انحصاری با شیر مادر در زمان ترخیص یا در سن بارداری 40 تا 41 هفته (RR: 1.16؛ 95% CI؛ 1.07 تا 1.25؛ شش مطالعه؛ 1453 مادر) و در یک تا سه ماه پیگیری (RR: 1.20؛ 95% CI؛ 1.01 تا 1.43؛ پنج مطالعه؛ 600 مادر) هر گونه ( منحصرا یا به صورت جزئی) تغذیه با شیر مادر در زمان ترخیص یا در سن بارداری 40 تا 41 هفته (RR: 1.20؛ 95% CI؛ 1.07 تا 1.34؛ 10 مطالعه؛ 1696 مادر؛ شواهد با کیفیت متوسط) و در یک تا سه ماه پیگیری (RR: 1.17؛ 95% CI؛ 1.05 تا 1.31؛ نه مطالعه؛ 1394 مادر؛ شواهد با کیفیت پائین) و برخی معیارها درباره دلبستگی مادر-نوزاد و محیط خانه شد. تفاوتی بین نوزادان KMC و گروه کنترل از نظر خارج قسمت گریفیث برای توسعه روانی (Griffith quotients for psychomotor development) در سن تصحیح شده 12 ماهگی وجود نداشت که دارای اهمیت آماری باشد (شواهد با کیفیت پائین). تجزیهوتحلیلهای حساسیت نشان داد که گنجاندن مطالعات با خطر بالای سوگیری (bias)، بر جهت کلی یافتههای مربوط به اندازه اثر درمان برای پیامدهای اصلی تاثیر نداشت.
KMC با شروع زودهنگام در برابر KMC دیرهنگام در نوزادان نسبتا پایدار: یک کارآزمایی، KMC زودهنگام مستمر را (درون 24 ساعت پس از تولد) در برابر KMC دیرهنگام مستمر (پس از 24 ساعت پس از تولد) در 73 نوزاد با LBW نسبتا پایدار مقایسه کرد. محققان، تفاوتهای معنیداری را بین دو گروه مطالعه از نظر مورتالیتی، موربیدیتی، عفونت شدید، هیپوترمی، تغذیه با شیر مادر، و شاخصهای تغذیهای گزارش نکردند. KMC زودهنگام با کاهش طول مدت بستری همراه بوده که از اهمیت آماری برخوردار است (MD: 0.9 روز؛ 95% CI؛ 0.6 تا 1.2).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.