پیشینه
ویتامین E در انواع غذاها، از جمله روغن‌های گیاهی و چربی‌ها، آجیل‌ها و دانه‌ها یافت می‌شود. برخی مطالعات حیوانی و غیر-مداخله‌ای پیشنهاد کرده‌اند که این ویتامین ممکن است در پیشگیری یا درمان بیماری آلزایمر نقش داشته باشد. با این حال، شواهد ویتامین E را با عوارض جانبی بالقوه جدی و حتی افزایش خطر مرگ‌ومیر مرتبط کرده‌اند. در این مرور، به دنبال شواهدی در مورد تاثیر ویتامین E بر افراد مبتلا به دمانس به علت AD یا مشکلات خفیف‌تر در حافظه یا تفکر (نقص شناختی خفیف یا MCI) بودیم. افراد مبتلا به MCI در معرض خطر بیشتر ابتلا به دمانس قرار دارند.
کارآزمایی‌های وارد شده
به دنبال کارآزمایی‌های بالینی بودیم که تا اپریل سال 2016 منتشر شده و به‌طور تصادفی افراد مبتلا به دمانس به علت AD یا MCI را برای درمان با مکمل‌های ویتامین E یا یک دارونما (placebo) (درمان ساختگی) اختصاص داده بودند. سه کارآزمایی را کشف کردیم که تاثیرات ویتامین E را در افراد مبتلا به AD مورد بررسی قرار داده بودند، اما تنها توانستیم از یکی از این کارآزمایی‌ها (304 نفر) داده استخراج کنیم. فقط یک کارآزمایی با 516 شرکت‌کننده را پیدا کردیم که تاثیر ویتامین E را در افراد مبتلا به MCI بررسی کرده بود. کیفیت این دو آزمایش به‌طور کلی خوب بود.
نتایج
ویتامین E تعداد افراد مبتلا به MCI را که به سمت دمانس در بیش از سه سال می روند؛ کاهش نمی‌دهد. هم‌چنین هیچ شواهدی نیافتیم که نشان دهد ویتامین E باعث بهبود شناخت (مثلا یادگیری و حافظه) در افراد مبتلا به MCI یا دمانس ناشی از AD می‌شود. یک کارآزمایی نشان داد افراد دچار دمانس ناشی از AD که ویتامین E دریافت می‌کنند می‌توانند فعالیت‌های روزانه (مثلا حمام کردن و لباس پوشیدن) را بهتر از افرادی که دارونما مصرف کرده‌اند، کنترل کنند. شواهدی از این کارآزمایی‌ها وجود نداشت که نشان دهد ویتامین E سبب آسیب جدی به شرکت‌کنندگان می‌شود، اما این نوع از کارآزمایی‌ها بهترین راه برای بررسی تاثیرات مضر نیستند، مگر اینکه این تاثیرات بسیار شایع باشند. از آن‌جایی که تمام نتایج حاصل از یک تک کارآزمایی است، احتمال دارد که پژوهش‌های بیشتر بتواند نتیجه دیگری را موجب شود.
نتیجه‌گیری
از شواهد محدود، هیچ شواهدی را برای پیشنهاد اینکه مکمل‌های ویتامین E مزایا یا آسیب‌هایی دارند، نیافتیم. با توجه به اینکه کیفیت شواهد فقط متوسط بود، کارآزمایی‌های بیشتری برای تایید یافته‌ها لازم است. اینکه انواع مختلف یا دوز‌های مختلف ویتامین E تاثیرات متفاوتی داشته باشند، امکان‌پذیر است.
هیچ شواهدی را مبنی بر اینکه فرم آلفاـتوکوفرول ویتامین E تجویز شده برای افراد مبتلا به MCI مانع از پیشرفت به دمانس شود، یا باعث پیشرفت عملکرد شناختی در افراد مبتلا به MCI یا دمانس ناشی از AD شود، نیافتیم. با این وجود، شواهد با کیفیت متوسط از یک مطالعه واحد وجود دارد که نشان داد ویتامین E ممکن است افت عملکرد را در AD کاهش دهد. ویتامین E با افزایش احتمال حوادث جانبی جدی یا مرگ‌ومیر در کارآزمایی‌های گنجانده شده در این مرور ارتباطی نداشت. این نتیجه‌گیری‌ها از زمان به‌روز کردن قبلی تغییر کرده است، اما هنوز هم بر اساس تعداد کمی از کارآزمایی‌ها و شرکت‌کنندگان است و پژوهش‌های بیشتر احتمالا بر نتایج تاثیر می‌گذارند.
ویتامین E به‌طور طبیعی در رژیم غذایی وجود دارد. این ویتامین فعالیت‌های بیولوژیکی متعددی دارد، از جمله عملکرد به عنوان آنتی‌اکسیدان برای برداشتن رادیکال‌های آزاد سمی. شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد رادیکال‌های آزاد ممکن است در فرایندهای آسیب‌شناسی منجر به اختلالات شناختی نقش داشته باشند و منجر به تمایل به استفاده از مکمل‌های ویتامین E برای درمان اختلالات شناختی خفیف (mild cognitive impairment; MCI) و بیماری آلزایمر (Alzheimer's disease; AD) می‌شوند. این یک نسخه به‌روز از مرور کاکرین است که ابتدا در سال 2000 منتشر شده و قبلا نیز در سال‌های 2006 و 2012 به‌روز شده است.
ارزیابی اثربخشی ویتامین E در درمان MCI و دمانس ناشی از AD.
ما در 22 اپریل 2016، با استفاده از واژه‌های زیر، پایگاه ثبت تخصصی گروه دمانس و بهبود شناختی در کاکرین (ALOIS)، کتابخانه کاکرین، MEDLINE؛ Embase؛ PsycINFO؛ CINAHL؛ LILACS و هم‌چنین بسیاری از بانک‌های اطلاعاتی کارآزمایی‌ها و منابع علمی منتشر نشده را جست‌وجو کردیم: «ویتامین E»، «ویتامین-E، آلفا-توکوفرول».
تمام کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی شده دوسو-کور که در آنها درمان افراد مبتلا به AD یا MCI با هر دوزی از ویتامین E با دارونما (placebo) مقایسه شده بود، در مرور گنجاندیم.
از پروسیجرهای روش‌شناسی استاندارد با توجه به کتابچه راهنمای کاکرین برای مرورهای سیستماتیک مداخلات استفاده کردیم. کیفیت شواهد را با استفاده از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی کردیم. در صورت لزوم، ما تلاش کردیم برای دریافت اطلاعات ازدست‌رفته با نویسندگان تماس بگیریم.
چهار کارآزمایی معیارهای ورود را دارا بودند، اما توانستیم داده‌های پیامد را بر اساس پروتکل‌مان فقط از دو کارآزمایی استخراج کنیم، یکی در جمعیت مبتلا به AD؛ (n = 304) و یکی در جمعیت مبتلا به MCI؛ (n = 516). هر دو کارآزمایی در خطر کلی پائین تا نامشخص سوگیری (bias) بودند. به دلیل عدم وجود پیامدهای قابل مقایسه، تجمیع داده‌ها میان مطالعات امکان‌پذیر نبود.
در افراد مبتلا به AD، شواهدی از تاثیرات بالینی مهم ویتامین E بر شناخت نیافتیم، که با تغییر از خط پایه ارزیابی بیماری آلزایمر - مقیاس شناختی (Alzheimer's Disease Assessment Scale - Cognitive subscale; ADAS-Cog) طی شش تا 48 ماه اندازه گیری شد (تفاوت میانگین (MD): 1.81-؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 3.75- تا 0.13؛ 07.P = 0؛ 1 مطالعه؛ 272 = n؛ شواهد با کیفیت متوسط). شواهدی مبنی بر تفاوت بین گروه‌های ویتامین E و گروه دارونما در مورد مواجهه با خطر حداقل یک حادثه جانبی جدی، طی شش تا 48 ماه (خطر نسبی (RR): 0.86؛ 95% CI؛ 0.71 تا 1.05؛ 13.P = 0؛ 1 مطالعه؛ n = 304؛ شواهد با کیفیت متوسط) یا مواجهه با خطر مرگ‌ومیر (RR: 0.84؛ 95% CI؛ 0.52 تا 1.34؛ P = 0.46؛ 1 مطالعه؛ 304 = n؛ شواهد با کیفیت متوسط) وجود داشت. افراد مبتلا به AD که ویتامین E دریافت می‌کنند، کاهش کمتری در افت عملکرد در پرسشنامه همراهی بیماری آلزایمر/فعالیت‌های زندگی روزمره نسبت به افرادی که دارونما در شش تا 48 ماه دریافت می‌کردند داشتند (تفاوت میانگین (MD): 3.15؛ 95% CI؛ 0.07 تا 6.23؛ 0.04 = P؛ 1 مطالعه؛ 280 = n؛ شواهد با کیفیت متوسط). شواهدی از تاثیرات بالینی مهم در نشانه‌های نوروسایکیاتریک با استفاده از پرسشنامه نوروسایکیاتریک (neuropsychiatric Inventory) وجود نداشت (MD: -1.47 ؛ 95% CI؛ 4.26- تا 1.32؛ P = 0.30؛ 1 مطالعه؛ 280 = n؛ شواهد با کیفیت متوسط).
شواهدی مبنی بر اینکه ویتامین E بر احتمال پیشرفت MCI به سوی دمانس احتمالی ناشی از AD در بیش از 36 ماه تاثیر می‌گذارد، نیافتیم (RR: 1.03؛ 95% CI؛ 0.79 تا 1.35؛ 0.81 = P؛ 1 مطالعه؛ n = 516؛ شواهد با کیفیت متوسط). در 36 ماه اول، در هر گروه از گروه‌های ویتامین E و دارونما پنج مورد مرگ‌ومیر رخ داد (RR: 1.01؛ 95% CI؛ 0.30 تا 3.44؛ 0.99 = P؛ 1 مطالعه؛ n = 516؛ شواهد با کیفیت متوسط). ما نتوانستیم داده‌ها را طبق پروتکل مرور برای پیامدهای دیگر استخراج کنیم. با این حال، نویسندگان مطالعه هیچ شواهدی مبنی بر اینکه ممکن است ویتامین E در فعالیت شناختی، وخامت کلی یا فعالیت‌های روزمره تفاوتی با دارونما داشته باشد، نیافتند. هم‌چنین هیچ شواهدی از تفاوت بین گروه‌ها در حوادث جانبی شایع‌تر گزارش شده وجود نداشت.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.