پیشینه: اختلال استرس پس از تروما (post-traumatic stress disorder; PTSD) می‌تواند به دنبال یک رویداد تروماتیک رخ دهد. این اختلال با نشانه‌هایی مانند تجربه مجدد تروما (به شکل کابوس، فلش‌بک و افکار پریشان‌کننده)، اجتناب از یادآوری رویداد تروماتیک، تغییرات منفی در افکار و خلق‌وخو، و نشانه‌های برانگیختگی بیش از حد (احساس بر لبه تیغ بودن، به راحتی هراسان شدن، احساس عصبانیت، مشکلاتی در به خواب رفتن و تمرکز) مشخص می‌شود.
مرورهای قبلی از استفاده از درمان شناختی رفتاری متمرکز بر تروما (trauma-focused cognitive behavioural therapy; TFCBT) به صورت فردی و حساسیت‌زدایی با حرکات چشم و پردازش مجدد (eye movement desensitisation and reprocessing; EMDR) در درمان PTSD حمایت کرده‌اند. TFCBT، نوعی درمان شناختی رفتاری (cognitive behavioural therapy; CBT) است که شامل تعدادی تکنیک برای کمک به فرد برای غلبه بر یک رویداد تروماتیک می‌شود. این روش، ترکیبی است از درمان شناختی با هدف تغییر طرز تفکر فرد، و رفتار درمانی با هدف آن تغییر رفتار فرد. TFCBT به فرد کمک می‌کند تا با مواجهه با خاطرات مربوط به رویداد تروماتیک، با تروما کنار بیاید. EMDR یک درمان روان‌شناختی است که به فرد کمک می‌کند تا خاطرات مربوط به یک رویداد تروماتیک را دوباره پردازش کند. این درمان شامل آوردن تصاویر، باورها و احساسات بدنی آزاردهنده در ذهن در رابطه با تروما است، در حالی که درمانگر حرکات چشم را از یک طرف به سمت دیگر هدایت می‌کند. با هدف جایگزینی خاطراتی که مشکل ایجاد می‌کنند، دیدگاه‌های مثبت‌تری نسبت به خاطرات تروما شناسایی می‌شود.
TFCBT و EMDR در حال حاضر به عنوان درمان‌های منتخب توسط دستورالعمل‌های بالینی مانند موارد منتشرشده از سوی موسسه ملی سلامت و تعالی مراقبت بالینی (National Institute of Health and Clinical Excellence; NICE) بریتانیا توصیه می‌شوند.
ویژگی‌های مطالعه: این مرور شواهد به‌روز شده را از 70 مطالعه شامل 4761 نفر گرد هم می‌آورد.
یافته‌های کلیدی: حمایت مستمری برای کارآمدی TFCBT فردی، EMDR، غیر-TFCBT و TFCBT گروهی در درمان PTSD مزمن در بزرگسالان وجود دارد. دیگر درمان‌های روان‌شناختی غیرمتمرکز بر تروما، نشانه‌های PTSD را به میزان قابل توجهی کاهش ندادند. شواهدی وجود داشت مبنی بر اینکه ارائه TFCBT فردی، EMDR و غیر-TFCBT بلافاصله پس از درمان در درمان PTSD به یک اندازه موثر هستند. برخی شواهد نشان دادند که TFCBT و EMDR در بازه زمانی میان یک و چهار ماه پس از درمان نسبت به غیر-TFCBT برتری دارند، همچنین نشان دادند که TFCBT فردی، EMDR و غیر-TFCBT موثرتر از دیگر درمان‌ها هستند. هیچ تضاد منافع خاصی شناسایی نشد.
کیفیت شواهد: اگرچه تعداد قابل توجهی از مطالعات را در این مرور گنجاندیم، هر یک از آنها فقط شامل تعداد کمی از افراد بوده و برخی از آنها طراحی ضعیفی داشتند. سطح کیفیت کلی مطالعات را بسیار پائین ارزیابی کردیم و بنابراین یافته‌های این مرور باید با احتیاط تفسیر شوند. شواهد کافی برای نشان دادن مضر بودن یا نبودن درمان روان‌شناختی وجود ندارد.
کیفیت شواهد برای هر یک از مقایسه‌های انجام شده در این مرور، در سطح بسیار پائین ارزیابی شد. این شواهد نشان داد که TFCBT فردی و EMDR در کاهش نشانه‌های PTSD ارزیابی‌شده توسط پزشک بهتر از لیست انتظار/مراقبت‌های معمول عمل کردند. شواهدی وجود داشت مبنی بر اینکه ارائه TFCBT فردی، EMDR و غیر-TFCBT بلافاصله پس از درمان در درمان PTSD به یک اندازه موثر هستند. برخی شواهد نشان دادند که TFCBT و EMDR در بازه زمانی میان یک و چهار ماه پس از درمان نسبت به غیر-TFCBT برتری دارند، همچنین نشان دادند که TFCBT فردی، EMDR و غیر-TFCBT موثرتر از دیگر درمان‌ها هستند. شواهد حاکی از میزان بالاتر خروج از مطالعه در گروه‌های تحت درمان فعال است. اگرچه تعداد قابل توجهی از مطالعات در این مرور گنجانده شدند، نتیجه‌گیری‌های به دست آمده به دلیل وجود مسائل روش‌شناسی (methodology) آشکار در برخی از آنها، تضعیف می‌شود. حجم نمونه آنها کوچک بود، و مشخص است که بسیاری از مطالعات قدرت و توان آزمون کافی نداشتند. داده‌های پیگیری محدودی وجود داشت که نتیجه‌گیری را در مورد تاثیرات طولانی‌مدت درمان روان‌شناختی به خطر می‌اندازد.
اختلال استرس پس از تروما (post-traumatic stress disorder; PTSD) یک وضعیت ناراحت‌کننده است که اغلب با درمان‌های روان‌شناختی درمان می‌شود. نسخه‌های قبلی این مرور و دیگر متاآنالیزها، این موارد را موثر تشخیص داده‌اند، به‌طوری که درمان‌های متمرکز بر تروما موثرتر از درمان‌های غیرمتمرکز بر تروما هستند. این یک نسخه به‌روز شده از یک مرور کاکرین است، که نخستین‌بار در سال 2005 منتشر شده و در سال 2007 به‌روز شد.
ارزیابی تاثیرات درمان‌های روان‌شناختی برای درمان بزرگسالان مبتلا به اختلال استرس مزمن پس از تروما (PTSD).
برای این نسخه به‌روز شده، پایگاه ثبت تخصصی گروه افسردگی، اضطراب و نوروزیس در کاکرین (CCDANCTR-Studies و CCDANCTR-References) را در تمام سال‌ها تا 12 اپریل 2013 جست‌وجو کردیم. این پایگاه ثبت شامل کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده مرتبط از موارد زیر است: کتابخانه کاکرین (تمامی سال‌ها)، MEDLINE (1950 تا کنون)، EMBASE (1974 تا کنون) و PsycINFO (1967 تا کنون). علاوه بر این، مجله Traumatic Stress را به صورت دستی جست‌وجو کردیم، با متخصصان در این زمینه تماس گرفتیم، کتاب‌شناختی‌های (bibliography) مطالعات واردشده را جست‌وجو کردیم، و جست‌وجوهای استنادی را در مقالات شناسایی‌شده انجام دادیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده در رابطه با ارائه درمان شناختی رفتاری متمرکز بر تروما (trauma-focused cognitive behavioural therapy; TFCBT) به صورت فردی، حساسیت‌زدایی با حرکات چشم و پردازش مجدد (eye movement desensitisation and reprocessing; EMDR)؛ CBT غیرمتمرکز بر تروما (غیر-TFCBT)، دیگر درمان‌ها (درمان حمایتی، مشاوره غیررهنمودی (non-directive counselling)، درمان روان‌پویشی (psychodynamic therapy) و درمان متمرکز بر حال حاضر (present-centred therapy))، TFCBT گروهی، یا غیر-TFCBT گروهی، در مقایسه با یکدیگر یا لیست انتظار یا گروه مراقبت معمول برای درمان PTSD مزمن. معیار پیامد اولیه، شدت نشانه‌های استرس تروماتیک ارزیابی‌شده توسط پزشک بود.
داده‌ها را استخراج کرده و وارد نرم‌افزار Review Manager 5 کردیم. برای به دست آوردن داده‌های از دست رفته، با نویسندگان تماس گرفتیم. دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم به ارزیابی «خطر سوگیری (bias)» پرداختند. داده‌ها را در جایی که اقتضا می‌کرد، تجمیع کرده و برای خلاصه تاثیرات، آنالیز انجام دادیم.
تعداد 70 مطالعه را که در مجموع شامل 4761 شرکت‌کننده بودند، وارد این مرور کردیم. اولین پیامد اولیه برای این مرور، کاهش شدت نشانه‌های PTSD با استفاده از یک معیار استاندارد شده طبق ارزیابی یک پزشک بود. برای این پیامد، TFCBT فردی و EMDR موثرتر از لیست انتظار/مراقبت‌های معمول بودند (به ترتیب: تفاوت میانگین استانداردشده (SMD): 1.62-؛ 95% CI؛ 2.03- تا 1.21-؛ 28 مطالعه؛ n = 1256 و SMD: -1.17؛ 95% CI؛ 2.04- تا 0.30-؛ 6 مطالعه؛ n = 183). تفاوتی با اهمیت آماری میان TFCBT فردی، EMDR و مدیریت استرس (Stress Management; SM) بلافاصله پس از درمان وجود نداشت، اگرچه شواهدی وجود داشت که نشان می‌داد TFCBT فردی و EMDR در دوره پیگیری نسبت به غیر-TFCBT برتری داشتند، و اینکه TFCBT فردی، EMDR و غیر-TFCBT نسبت به روش‌های درمانی دیگر موثرتر ظاهر شدند. غیر-TFCBT نسبت به لیست انتظار/مراقبت‌های معمول و دیگر درمان‌ها موثرتر بود. دیگر درمان‌ها از جمله TFCBT گروهی نسبت به گروه‌های کنترل لیست انتظار/مراقبت معمول، برتر بودند. برخی شواهد حاکی از میزان بالاتر خروج از مطالعه (دومین پیامد اولیه این مرور) در گروه‌های تحت درمان فعال است. بسیاری از مطالعات دارای خطر «بالا» یا «نامشخص» سوگیری در حوزه‌های مختلف رتبه‌بندی شدند، ناهمگونی (heterogeneity) غیرقابل توضیح و قابل توجهی وجود داشت؛ علاوه بر این، سطح کیفیت شواهد را برای هر مقایسه بسیار پائین ارزیابی کردیم. بنابراین، یافته‌های این مرور باید با احتیاط تفسیر شوند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.