ما سوال زیر را پرسیدیم
آیا مکمل تغذیهای فیبر رژیم غذایی از عود پولیپهای پیشسرطانی و سرطان در روده در شرکتکنندگان با سابقه پولیپهایی که برداشته شدهاند تا فرد در ابتدای مداخله روده بدون پولیپ داشته باشد، پیشگیری میکند.
پیشینه
سرطان کولورکتال (روده) در سراسر دنیا، به ویژه در کشورهای صنعتی شایع است. ژنها، رژیم غذایی و شیوه زندگی، همه به نظر میرسد در پیشرفت سرطان روده مهم هستند. جوامع متعددی که نرخ سرطان روده کم دارند دارای رژیم غذایی غنی از فیبر هستند. بنابراین افزایش سطح فیبر در رژیم غذایی در کشورهای صنعتی ممکن است به کاهش نرخ سرطان روده کمک کند.
تاریخ جستوجو
شواهد تا 4 اپریل 2016 بهروز است.
ویژگیهای مطالعه
هفت مطالعه با معیارهای ورود به این مرور همخوانی داشند. با این حال، فقط پنج مطالعه با 4798 شرکتکننده، دادههایی را برای این مرور ارائه دادند. میانگین سن شرکتکنندگان از 56 تا 66 سال متغیر بود. شرکتکنندگان همه سابقه آدنوم داشته و حداقل یک پروسیجر برای حذف آنها به منظور دستیابی به یک روده بدون پولیپ در ابتدای مطالعه داشتند.مداخلات در مطالعات وارد شده عبارت بود از فیبر سبوس گندم، پوسته ایسپاقولا (ispaghula husk) یا مداخلهای جامع در رژیم غذایی با فیبر بالا منابع کامل مواد غذایی به تنهایی یا در ترکیب با هم استفاده شدند. این موارد با فیبر کم (2 تا 3 گرم در روز)، دارونما (placebo) یا یک رژیم عادی مقایسه شدند.
نتایج کلیدی
این مرور نشان داد که افزایش فیبر در یک رژیم غذایی غربی برای دو تا هشت سال خطر ابتلا به سرطان روده را کاهش نمیدهد. بهطور متناقضی، پس از چهار سال، شرکتکنندگان گروه فیبر غذایی در مقایسه با گروه کنترل دارای نرخ بالای سرطان روده، با افزایش مطلق خطر یک درصد بود.
کیفیت شواهد
کیفیت شواهد پائین بود. خطر بالای سوگیری در مطالعات وارد شده، حجم نمونه کوچک، تعداد زیاد دادههای ازدسترفته و استفاده از معیارهای غیر-مستقیم، اعتماد ما را به یافتهها کاهش داد.
RCTهای موجود شواهدی را نشان نمیدهند که افزایش مصرف فیبرهای رژیم غذایی، عود پولیپ آدنوماتوز را در افرادی که سابقه پولیپ آدنوماتوز طی دوره دو تا هشت سال دارند، کاهش میدهد. با این حال، این نتایج ممکن است غیر-قابل اعتماد باشد و باید با احتیاط تفسیر شوند، نه تنها به علت نرخ بالای از دست دادن پیگیری، بلکه همچنین به دلیل آن که پولیپ آدنوماتوز یک پیامد جایگزین برای نقطه پایانی CRC غیر-قابل مشاهده است. کارآزماییهای طولانیمدت با سطوح بالای فیبر غذایی لازم است تا نتیجهگیری را قابل اعتماد سازند.
این یک نسخه بهروز از مرور کاکرین منتشر شده در سال 2002 است.
سرطان کولورکتال (colorectal cancer; CRC) یکی از علل عمده مرگومیر در کشورهای صنعتی است. شواهد تجربی حاکی از آن است که فیبر رژیم غذایی ممکن است در برابر پیشرفت CRC محافظت کند، اگرچه اطلاعات اپیدمیولوژیک در این زمینه نامشخص است.
ارزیابی تاثیر فیبر رژیم غذایی در مقایسه با دارونما (placebo) بر عود پولیپهای آدنوماتوز کولورکتال در افرادی که سابقه شناخته شده پولیپهای آدنوماتوز دارند و بر بروز CRC. علاوه بر این، شناسایی بروز عوارض جانبی گزارش شده مانند درد شکمی یا اسهال که در اثر مداخله فیبر ایجاد شدهاند.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را از پایگاه ثبت تخصصی گروه سرطان کولورکتال در کاکرین؛ CENTRAL؛ MEDLINE و Embase (تاریخ جستوجو، 4 اپریل 2016) شناسایی کردیم. همچنین در ماه اکتبر سال 2016، سایت ClinicalTrials.gov و پلتفرم پایگاه ثبت کارآزماییهای بینالمللی WHO را جستوجو کردیم.
RCTها یا شبه-RCTها را وارد کردیم. جمعیت مورد نظر افرادی با سابقه پولیپ آدنوماتوز، اما بدون سابقه از CRC و مشاهده مکرر کولون/رکتوم پس از حداقل دو سال پیگیری بودند. فیبر رژیم غذایی، مداخله مورد نظر بود. پیامدهای اولیه عبارت بودند از تعداد شرکتکنندگان با: 1.حداقل یک آدنوم، 2.بیش از یک آدنوم، 3.حداقل یک آدنوم بزرگ یا برابر با 1 سانتیمتر، یا 4.تشخیص جدید CRC. پیامد ثانویه تعداد حوادث جانبی بود.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم دادهها را به دست آوردند، کیفیت کارآزماییها را ارزیابی و اختلافات را با بحث حل و فصل کردند. برای اندازهگیری تاثیر از خطر نسبی (RR) و تفاوت خطر (RD) با 95% فاصله اطمینان (CI) استفاده کردیم. اگر اهمیت آماری به دست میآمد، ما تعداد افراد مورد نیاز جهت درمان تا حصول یک پیامد مثبت بیشتر (number needed to treat for an additional beneficial outcome; NNTB) یا پیامد مضر بیشتر (NNTH) گزارش دادیم. اگر از لحاظ بالینی، روششناسی و از نظر آماری معقول بود، ما دادههای مطالعه را با استفاده از مدل اثر-ثابت مقایسه کردیم.
هفت مطالعه را وارد کردیم، که از این تعداد، پنج مطالعه با 4798 شرکتکننده، دادههای مورد نیاز را برای تجزیهوتحلیل در این مرور فراهم کرده بودند. میانگین سن شرکتکنندگان از 56 تا 66 سال متغیر بود. همه شرکتکنندگان سابقه آدنوم داشتند که در ابتدای مطالعه برداشته شده بود تا کولون بدون پولیپ باشد. مداخلات شامل فیبر سبوس گندم، پوسته ایسپاقولا (ispaghula husk)، یا مداخله جامع در رژیم غذایی با تمام مواد غذایی فیبر بالا به تنهایی یا در ترکیب با هم بودند. مقایسه کنندهها عبارت بودند از فیبر کم (2 تا 3 گرم در روز)، دارونما یا یک رژیم غذایی معمول. دادههای ترکیب شده هیچ تفاوتی که دارای اهمیت آماری باشد، بین گروههای مداخله و کنترل برای تعداد شرکتکنندهها با حداقل یک آدنوم (5 RCT؛ n = 3641؛ RR: 1.04؛ 95% CI؛ 0.95 تا 1.13؛ شواهد با کیفیت پائین، بیش از یک آدنوم (2 RCT؛ n = 2542؛ RR: 1.06؛ 95% CI؛ 0.94 تا 1.20؛ شواهد با کیفیت پائین)، یا حداقل یک آدنوم 1 سانتیمتری یا بزرگتر (4 RCT؛ n = 3224؛ RR: 0.99؛ 95% CI؛ 0.82 تا 1.20؛ شواهد با کیفیت پائین) طی سه تا چهار سال نیافتند. نتایج در مورد تعداد شرکتکنندگان تشخیص داده شده با سرطان کولورکتال از گروه کنترل بیش از گروه فیبر رژیم غذایی حمایت کرد (2 RCT؛ n = 2794؛ RR: 2.70؛ 95% CI؛ 1.07 تا 6.85؛ شواهد با کیفیت پائین). پس از 8 سال مداخله جامع رژیم غذایی، هیچ تفاوتی که دارای اهمیت آماری باشد در تعداد شرکتکنندگان با حداقل یک آدنوم عود کننده (1 RCT؛ n = 1905؛ RR: 0.97؛ 95% CI؛ 0.78 تا 1.20) یا با بیش از یک آدنوم (1 RCT؛ n = 1905؛ RR: 0.89؛ 95% CI؛ 0.64 تا 1.24) دیده نشد. اغلب شرکتکنندگان در گروه پوسته ایسپاقولا در مقایسه با گروه کنترل حداقل یک آدنوم عود کننده داشتند (1 RCT؛ n = 376؛ RR: 1.45؛ 95% CI؛ 1.01 تا 2.08). دیگر تجزیهوتحلیلها بر حسب انواع مداخله فیبر دارای اهمیت آماری نبودند. نرخ کلی خروج از مطالعه بیش از 16% در این کارآزماییها بود که دلیلی برای آنها ذکر نشده بود. زمانی که تعداد زیادی از شرکتکنندگان که در دوره پیگیری از دست رفته بودند، اینطور فرض شدند که یک حادثه داشتهاند یا خیر، نتایج به اندازهای تغییر کرد که نتیجهگیریهایی که ما انجام دادیم را تغییر دادند، بنابراین تجزیهوتحلیل حساسیت با این دادههای ازدسترفته، نشان داد که هیچ یک از این اطلاعات نمیتوانند قوی در نظر گرفته شوند. بنابراین، قابلیت اطمینان یافتهها با این دادههای ازدسترفته در معرض خطر (سوگیری ریزش نمونه (attrition bias)) قرار دارند و باید با احتیاط تفسیر شوند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.