سندرم آسپیراسیون مکونیوم (meconium aspiration syndrome; MAS) یک بیماری ریه نوزاد است که در آن مکونیوم، مدفوع جنین، پیشاز تولد دفع شده و سپس وارد ریه میشود. بهغیر از اقدامات حمایتی از جمله تنفس مصنوعی و، گاهی استفاده از بایپس قلب-ریه، درمان موثر کمی در دسترس است. این مرور بررسی کرد که شستوشوی ریه با استفاده از یک ماده شیمیایی طبیعی به نام سورفاکتانت یا مایع مشابه دیگری در MAS مفید است یا خیر. این روش پاکسازی به نام شستوشو یا لاواژ ریه (lung lavage) شناخته میشود. شستوشوی ریه با سورفاکتانت رقیقشده ممکن است به بهبود سیر بالینی نوزادان مبتلا به MAS، بهویژه، احتمال بقا بدون نیاز به بایپس قلب-ریه، کمک کند. برای ارزیابی مناسب درمان شستوشو در MAS، انجام کارآزماییهای بیشتری مورد نیاز است.
شستوشوی ریه با سورفاکتانت رقیقشده در نوزادان مبتلا به سندرم آسپیراسیون مکونیوم، ممکن است مفید باشد، اما لازم است کارآزماییهای بالینی کنترلشده بیشتری برای بررسی لاواژدرمانی به منظور تایید تاثیر درمان، اصلاح روش درمان لاواژ، و مقایسه درمان لاواژ با دیگر روشها، از جمله درمان بولوس سورفاکتانت، انجام شود. پیامدهای طولانیمدت باید در کارآزماییهای بالینی بیشتر ارزیابی شوند.
سندرم آسپیراسیون مکونیوم (meconium aspiration syndrome; MAS) زمانی رخ میدهد که یک نوزاد تازه متولد شده، مخلوطی از مکونیوم و مایع آمنیوتیک را در حوالی زمان زایمان وارد ریههای خود میکند. به جز اقدامات حمایتی، درمان موثر کمی برای آن در دسترس است. شستوشوی ریه (lung lavage) با خارج کردن مکونیوم از فضاهای هوایی و تغییر سیر طبیعی بیماری، ممکن است یک درمان بالقوه موثر برای MAS باشد.
بررسی تاثیرات شستوشوی ریه بر عوارض و مرگومیر نوزادان مبتلا به MAS.
پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL، کتابخانه کاکرین )، MEDLINE، و EMBASE را تا دسامبر 2012؛ مطالعات مروری قبلی شامل ارجاعات متقابل (cross-references)، چکیدهها، و خلاصه مقالات کنفرانسها را جستوجو کرده؛ و نظر افراد مطلع خبره را جویا شدیم. با نویسندگان مطالعه هم مستقیما تماس گرفتیم تا دادههای بیشتری را به دست آوریم. ما از سرفصلهای موضوعی و کلمات متنی زیر استفاده کردیم: آسپیراسیون مکونیوم (meconium aspiration)، سورفاکتانتهای ریوی (pulmonary surfactants)، فلوروکربنها (fluorocarbons)، لاواژ برونکوآلوئولار (bronchoalveolar lavage)، لاواژ ریه (lung lavage)، لاواژ ریوی (pulmonary lavage).
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشدهای که تاثیرات شستوشوی ریه را در نوزادان مبتلا به MAS، از جمله آنهایی که به منظور انجام شستوشو لولهگذاری شده بودند، ارزیابی کردند. شستوشوی ریه بهعنوان هر مداخلهای تعریف شد که در آن مایع به ریه تزریق شده و به دنبال آن تلاشی برای خارج کردن آن با ساکشن و/یا درناژ وضعیتی انجام میشود.
نویسندگان مرور از گزارشهای کارآزمایی بالینی، دادههای مربوط به پیامدها بالینی را، از جمله مرگومیر، نیاز به اکسیژناسیون غشایی برونپیکری (extracorporeal membrane oxygenation; ECMO)، پنوموتوراکس، مدت زمان نیاز به تهویه مکانیکی و اکسیژندرمانی، طول مدت بستری در بیمارستان، شاخصهای عملکرد ریوی، و عوارض جانبی شستوشو، استخراج کردند. آنالیز دادهها براساس استانداردهای گروه مرور نوزادان در کاکرین به اجرا درآمد.
فقط چهار کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده کوچک معیارهای انتخاب را داشتند. برای یکی از این کارآزماییها، هیچ دادهای برای گروه کنترل در دسترس نیست. دو مطالعه شستوشو را با استفاده از سورفاکتانت رقیقشده در مقابل مراقبت استاندارد مقایسه کردند. متاآنالیز این دو مطالعه تاثیر قابل توجهی را بر مرگومیر نوزاد (نسبت خطر معمول (typical relative risk): 0.42؛ ؛ 95% CI؛ 0.12 تا 1.46، تفاوت خطر معمول (typical risk difference): 0.10-؛ 95% CI؛ 0.24- تا 0.04) یا استفاده از ECMO (نسبت خطر معمول: 0.27؛ 95% CI؛ 0.04 تا 1.86؛ تفاوت خطر معمول: 0.15-؛ 95% CI؛ 0.35- تا 0.04) نشان نداد. تاثیر قابل توجه شستوشوی ریه برای پیامد ترکیبی مرگومیر یا استفاده از ECMO دیده شد (نسبت خطر معمول: 0.33؛ 95% CI؛ 0.11 تا 0.96؛ تفاوت خطر معمول: 0.19-؛ 95% CI؛ 0.34- تا0.03-، تعداد مورد نیاز برای رسیدن به مزیت درمان [NNTB]: 5). هیچ مزیت دیگری گزارش نشد. دیگر مطالعه منتشرشده، لاواژ سورفاکتانت و به دنبال آن بولوس سورفاکتانت را با درمان بولوس سورفاکتانت بهتنهایی در MAS که با فشار خون ریوی عارضهدار شده بود، مقایسه کرد. هیچ بهبودی قابل توجهی در مرگومیر، پنوموتوراکس، طول مدت نیاز به تهویه مکانیکی، یا طول مدت بستری در بیمارستان مشاهده نشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.