بیشتر برش‌های جراحی به روش ترمیم اولیه بهبود می‌یابند، یعنی لبه‌های برش جراحی با بخیه یا گیره به هم بسته می‌شوند تا لبه‌های بریده شده در هم ادغام شوند. ترمیم به روش ترمیم ثانویه به بهبود زخم باز، از پایه به سمت بالا، با گذاشتن بافت جدید اشاره دارد. انواع مختلفی از پانسمان‌ها و عوامل موضعی موجود هستند اما تعداد کمی از آنها در کارآزمایی‌ها ارزیابی شده‌اند. این مرور شواهدی را پیدا نکرد که نشان دهد کدام‌یک از پانسمان‌ها یا عوامل موضعی، بهبود زخم‌های جراحی را به روش ترمیم ثانویه بیشتر از دیگری تسریع می‌کنند، اگرچه گاز (gauze) ممکن است با درد یا ناراحتی بیشتری برای بیمار همراه باشد.
ما فقط کارآزمایی‌های کوچک و با کیفیت پائین را یافتیم؛ بنابراین برای تعیین اینکه انتخاب پانسمان یا عامل موضعی بر التیام زخم‌های جراحی به روش ترمیم ثانویه تاثیر می‌گذارد یا خیر، شواهد کافی نیست. بهتر است فوم به عنوان جایگزینی برای گاز مورد مطالعه قرار گیرد و به نظر می‌رسد از نظر کاهش درد، رضایت بیمار و زمان پرستاری ارجح باشد.
پانسمان‌های زخم و عوامل موضعی بسیار مختلفی برای پوشش زخم‌های جراحی به روش ترمیم ثانویه (secondary intention) استفاده می‌شوند. مشخص نیست که این پانسمان‌ها زخم‌ها را با سرعت‌های مختلف بهبود می‌بخشند یا خیر.
ارزیابی اثربخشی پانسمان‌ها و عوامل موضعی بر بهبود زخم‌های جراحی به روش ترمیم ثانویه
در مارچ 2002 به دنبال کارآزمایی‌های مرتبط در پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های کنترل‌شده کاکرین، پایگاه ثبت تخصصی کارآزمایی‌های گروه زخم‌ها در کاکرین، بانک‌های اطلاعاتی MEDLINE؛ EMBASE و CINAHL بودیم.
همه کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (randomised controlled trials; RCTs) که اثربخشی پانسمان‌ها و عوامل موضعی را در بهبود زخم‌های جراحی به روش ترمیم ثانویه ارزیابی کردند.
واجد شرایط بودن مطالعات برای ورود توسط دو داور تایید شد که به‌طور مستقل از هم، کیفیت روش‌شناسی (methodology) کارآزمایی‌ها را براساس فهرست عوامل مرتبط با اعتبار داخلی و خارجی در مرکز هلندی کاکرین (Dutch Cochrane Centre) قضاوت کردند. دو داور داده‌های مطالعات واجد شرایط را با استفاده از برگه استخراج داده‌ها خلاصه کردند، و هر گونه اختلاف‌نظر به داور سوم ارجاع داده شد.
چهارده گزارش از 13 مورد RCT روی پانسمان‌ها یا عوامل موضعی برای بهبود زخم‌های پس از جراحی به روش ترمیم ثانویه شناسایی شد.
التیام زخم (WOUND HEALING): در حالی که نتایج یک کارآزمایی کوچک از مقایسه مکمل آلوئه‌ورا در مقابل گاز (gauze)، حاکی از تاخیر در التیام زخم با آلوئه‌ورا بود، نتایج این کارآزمایی قابل تفسیر نیستند، زیرا تعداد زیادی از افراد در دوره پیگیری قابل ردیابی نبودند. استفاده از گچ روی انتهای عضو قطع‌شده در مقایسه با فشرده‌سازی الاستیک، بهبود زخم را تسریع کرد (1 کارآزمایی) (WMD؛ 25.60- روز؛ 95% CI؛ 49.08- تا 2.12- روز). هیچ تفاوت معنی‌داری از نظر آماری در بهبودی برای دیگر مقایسه‌های پانسمان (مانند گاز، فوم، آلژینات؛ 11 کارآزمایی) وجود نداشت.
درد (PAIN): گاز با درد بسیار بیشتری برای بیماران نسبت به دیگر پانسمان‌ها همراه بود (4 کارآزمایی).
رضایت بیمار (PATIENT SATISFACTION): بیماران تحت درمان با گاز در مقایسه با بیمارانی که پانسمان‌های جایگزین را دریافت کردند، کمتر از درمان رضایت داشتند (3 کارآزمایی).
هزینه‌ها (COSTS): پانسمان با گاز ارزان است اما استفاده از آن در مقایسه با فوم، زمان بسیار بیشتری را از پرستاران می‌گیرد (2 کارآزمایی).
طول مدت بستری در بیمارستان (LENGTH OF HOSPITAL STAY): چهار کارآزمایی تفاوتی را در طول مدت بستری در بیمارستان نشان ندادند. یک کارآزمایی نشان داد که استفاده از گچ پلاستر در افراد تحت قطع عضو در مقایسه با فشرده‌سازی الاستیک، طول مدت بستری را در بیمارستان کاهش داد (WMD؛ 30.10- روز؛ 95% CI؛ 49.82- تا 10.38-).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.