هدف این مرور چیست؟
هدف اصلی این مرور کاکرین، بررسی اثرات مصرف مکمل‌های ویتامین A در زنان HIV-مثبت در طول بارداری، یا پس از زایمان، یا هر دو، بر خطر انتقال عفونت HIV از مادر به کودک است. محققان کاکرین، تمام مطالعات مرتبط را برای پاسخ به این سوال گردآوری و بررسی کرده و پنج کارآزمایی را انتخاب کردند. این یک به‌روزرسانی از مروری است که در سال 2011 منتشر شد.
پیام کلیدی این مطالعه مروری چیست؟
مصرف مکمل‌های ویتامین A در زنان HIV-مثبت، در دوران بارداری یا پس از زایمان، یا هر دو، احتمالا تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در خطر انتقال HIV از مادر به فرزند ایجاد می‌کنند (شواهد با قطعیت متوسط).
نتایج اصلی این مرور چه هستند؟
پنج کارآزمایی، معیارهای ورود را به مطالعه داشتند. دو کارآزمایی در آفریقای جنوبی و یک کارآزمایی در هر یک از کشورهای مالاوی، تانزانیا و زیمبابوه انجام شدند. این کارآزمایی‌ها، زنان دریافت‌کننده مکمل‌های ویتامین A را با زنانی مقایسه کردند که چنین مکمل‌هایی را دریافت نکردند. هیچ یک از شرکت‌کنندگان درمان ضد-رتروویروسی (antiretroviral therapy; ART) دریافت نکردند.
این مرور نشان می‌دهد در در زنان مبتلا به عفونت HIV که ART دریافت نمی‌کنند:
- مصرف مکمل‌های ویتامین A در زنان HIV-مثبت در طول دوران بارداری، بلافاصله پس از زایمان، یا هر دو، احتمالا تاثیری اندک یا عدم تاثیر بر خطر انتقال HIV از مادر به کودک داشته (شواهد با قطعیت متوسط) و شاید تاثیری اندک یا عدم تاثیر بر مرگ نوزاد تا دوسالگی (شواهد با اطمینان پائین) بگذارد.
- مصرف مکمل‌های ویتامین A در زنان HIV-مثبت در طول دوران بارداری می‌تواند میانگین وزن هنگام تولد نوزاد را افزایش داده (شواهد با قطعیت پائین) و احتمالا تعداد نوزادان را با وزن پائین هنگام تولد کاهش دهد (شواهد با قطعیت متوسط)، اما مشخص نیست که این مداخله بر تعداد زایمان‌های زودرس، مرده‌زایی، یا مرگ‌ومیر میان زنان تاثیر می‌گذارد یا خیر (شواهد با قطعیت بسیار پائین).
این مداخله تا حد زیادی توسط ART جایگزین شده، که به‌طور گسترده‌ای در دسترس است، و در پیشگیری از انتقال عمودی ویروس، اثربخش.
این مطالعه مروری تا چه زمانی به‌روز است؟
نویسندگان مطالعه برای یافتن مطالعات تا 25 آگوست 2017 جست‌وجو کردند.
مصرف مکمل‌های ویتامین A پیش و پس از زایمان، یا هر دو، احتمالا تاثیری اندک یا عدم تاثیر بر انتقال HIV از مادر به کودک در زنان مبتلا به عفونت HIV دارد که از داروهای ضد-رتروویروسی استفاده نمی‌کنند. این مداخله تا حد زیادی توسط ART جایگزین شده که به‌طور گسترده‌ای در دسترس است، و در پیشگیری از انتقال عمودی ویروس، اثربخش.
استراتژی‌های کاهش خطر انتقال ویروس نقص ایمنی انسان (human immunodeficiency virus; HIV) از مادر به کودک عبارت‌اند از: درمان ضد-رتروویروسی (antiretroviral therapy; ART) مادام‌العمر برای زنان HIV-مثبت، تغذیه انحصاری با شیر مادر از زمان تولد به مدت شش هفته به همراه نویراپین (nevirapine)، یا تغذیه جایگزین به همراه نویراپین از زمان تولد به مدت چهار تا شش هفته، زایمان با عمل سزارین انتخابی، و اجتناب از دادن غذای جویده شده به کودک. در برخی شرایط، این مداخلات ممکن است عملی، قابل اجرا، یا مقرون‌به‌صرفه نباشند. اجرای مداخلات ساده، ارزان‌قیمت، و موثر (که به‌طور بالقوه بتوانند حتی در صورت عدم اجرای برنامه‌های آزمایش HIV، پیش از تولد نوزاد نیز اجرا شوند) ارزشمند خواهند بود. ویتامین A، که نقش مهمی را در عملکرد سیستم ایمنی بر عهده دارد، یک مداخله کم-هزینه است که تجویز آن در چنین شرایطی پیشنهاد شده است.
خلاصه کردن اثرات مصرف مکمل‌های ویتامین A در زنان HIV-مثبت در دوران بارداری و پس از زایمان.
پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های بالینی کاکرین (CENTRAL)، PubMed؛Embase، و پلت‌فرم بین‌المللی ثبت کارآزمایی‌های بالینی سازمان جهانی بهداشت (WHO ICTRP)؛ (ICTRP WHO) را تا 25 آگوست 2017 جست‌وجو کرده، و فهرست منابع مقالات مرتبط را برای یافتن مطالعات واجد شرایط بررسی کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده‌ای را وارد کردیم که در هر شرایطی انجام شده، و مکمل‌های ویتامین A را با دارونما (placebo) یا عدم-مداخله در زنان HIV-مثبت در طول دوران بارداری یا پس از زایمان، یا هر دو، مقایسه کردند.
حداقل دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم واجد شرایط بودن مطالعه را ارزیابی و داده‌ها را استخراج کردند. نتایج مطالعه را بر حسب شرایط، به صورت خطر نسبی (RR) یا تفاوت میانگین (MD)، با 95% فاصله اطمینان (CI) آن‌ها بیان کرده، و متاآنالیز (meta-analysis) اثرات-تصادفی را انجام دادیم. این یک به‌روزرسانی از مروری است که در سال 2011 منتشر شد.
پنج کارآزمایی، معیارهای ورود را به مطالعه داشتند. این کارآزمایی‌ها بین سال‌های 1995 و 2005 در مالاوی، آفریقای جنوبی، تانزانیا و زیمبابوه انجام شدند و هیچ یک از شرکت‌کنندگان ART را دریافت نکردند. زنان اختصاص یافته به بازوهای مداخله، مکمل‌های ویتامین A را در دوزهای مختلف دریافت کردند (روزانه در طول دوران بارداری؛ یک دوز بلافاصله پس از زایمان، یا دوزهای روزانه در طول دوران بارداری به همراه یک دوز تکی پس از زایمان). زنان در بازوهای مقایسه، داروی مشابه یا دارونما (6601 زن، 4 کارآزمایی)، یا عدم-مداخله (697 زن، 1 کارآزمایی) را دریافت کردند. چهار کارآزمایی (با 6995 زن) در معرض خطر پائین سوگیری (bias) و یک کارآزمایی (با 303 زن) در معرض خطر بالای سوگیری فرسایشی (attrition bias) قرار داشت.
کارآزمایی‌ها نشان می‌دهند که مصرف مکمل‌های ویتامین A در زنان HIV-مثبت در دوران بارداری، بلافاصله پس از زایمان، یا هر دو، احتمالا تاثیری اندک یا عدم تاثیر بر انتقال HIV از مادر به فرزند دارند (RR: 1.07؛ 95% CI؛ 0.91 تا 1.26؛ 4428 زن؛ 5 کارآزمایی؛ شواهد با قطعیت متوسط) و ممکن است تاثیری اندک یا عدم تاثیر بر مرگ نوزاد تا دو سالگی بگذارند (RR: 1.06؛ 95% CI؛ 0.92 تا 1.22؛ 3883 زن، 3 کارآزمایی،شواهد با قطعیت پائین). با این حال، مصرف مکمل‌های ویتامین A در دوران بارداری می‌تواند میانگین وزن هنگام تولد نوزاد را افزایش داده (MD؛ 34.12 گرم؛ 95% CI؛ 12.79- تا 81.02؛ 2181 زن؛ 3 کارآزمایی؛ شواهد با قطعیت پائین)، و احتمال بروز وزن پائین هنگام تولد را کاهش دهد (RR: 0.78؛ 95% CI؛ 0.63 تا 0.97؛ 1819 زن؛ 3 کارآزمایی؛ شواهد با قطعیت متوسط)؛ اما نمی‌دانیم که خطر زایمان زودرس (1577 زن، 2 کارآزمایی)، مرده‌زایی (2335 زن، 3 کارآزمایی)، یا مرگ مادر (1267 زن، 2 کارآزمایی) را تحت تاثیر قرار می‌دهد یا خیر.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.