شواهد به دست آمده از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده، از استفاده از ونتیلاسیون نسبی مایع (partial liquid ventilation) برای کاهش تعداد مرگومیرها و بیماریها در کودکان مبتلا به نارسایی تنفسی با شروع حاد پشتیبانی نمیکند.
کودکانی که به شدت بیمار هستند ممکن است به بیماریهای ریوی به نام آسیب حاد ریه (acute lung injury) یا سندرم دیسترس تنفسی حاد (acute respiratory distress syndrome) مبتلا شوند، بیماریهایی که در آنها اکسیژنرسانی کافی به خون متوقف میشود. کودکان با ونتیلاسیون مکانیکی از طریق لولهای که در راههای هوایی قرار داده میشود، درمان میشوند. این کار عملکرد ریه را بهبود میبخشد و اکسیژن بدن را تامین میکند، اما میتواند منجر به آسیب ریه ناشی از ونتیلاتور نیز شود. کودکانی که از یک اپیزود این بیماری شدید ریوی جان سالم به در میبرند، اغلب دچار بیماری طولانی-مدت از جمله کاهش عملکرد ریه، اختلال در عملکرد شناختی، پیشرفت ضعیف در تکامل سیستم عصبی و نرخ بالای ناتوانی دائمی میشوند.
ونتیلاسیون نسبی مایع (partial liquid ventilation) میتواند یک شکل کمتر آسیبرسان از حمایت تنفسی باشد. یک مایع مخصوص (مایع پرفلوئوروکربن (perfluorocarbon)) به داخل ریهها ریخته میشود که تا حدی جایگزین گاز در ریههای معمولی پر از گاز شود، و ونتیلاسیون مکانیکی با یک ونتیلاتور گازی ادامه مییابد.
فقط یک مطالعه تصادفیسازی و کنترل شده چند-مرکزی را یافتیم که به صورت چکیده در خلاصه مقالات کنفرانسها گزارش شد، و واجد شرایط گنجاندن در این مرور بهروز شده کاکرین بود. این مطالعه تحت حمایت شرکت دارویی، 182 بیمار را در 65 مرکز ثبتنام کرد. کارآزمایی زودتر از موعد متوقف شد، پیش از اینکه تعداد کافی شرکتکننده را جذب کند و پیش از اینکه بتواند تفاوتهای بارزی را بین ونتیلاسیون نسبی مایع و ونتیلاسیون مکانیکی معمولی (گروه کنترل) تشخیص دهد. تعداد مرگومیرها در 28 روز در 22% از بیماران در گروه ونتیلاسیون نسبی مایع و در 14% از بیماران در گروه کنترل رخ داد، این تفاوت دارای اهمیت آماری نبود؛ تنوع گستردهای در نتایج وجود داشت و تفاوت بالینی قابلتوجه را نمیتوان رد کرد. مشکلات دیگری در کارآزمایی وجود داشتند که نتایج آن را از نظر بیماران واجد شرایط، استفاده از دیگر درمانهای نجات، و اینکه پیامدهای اندازهگیریشده حداقل دو بار در طول مطالعه تغییر کردند، غیر-قابل اعتماد میکرد؛ استفاده از درمانهای بیشتر مانند ونتیلاسیون با فرکانس بالا یا اکسید نیتریک استنشاقی در گروه کنترل مجاز بود.
هیچ شواهدی از RCTها برای حمایت یا رد استفاده از ونتیلاسیون نسبی مایع در کودکان مبتلا به آسیب حاد ریه یا سندرم دیسترس تنفسی حاد وجود ندارد. همچنان انجام RCTهایی با قدرت کافی و با کیفیت بالا برای ارزیابی اثربخشی آن مورد نیاز است. معیارهای پیامد مرتبط از نظر بالینی باید ارزیابی شوند (مورتالیتی هنگام ترخیص و پس از آن، هم مدت زمان حمایت تنفسی و هم بستری در بیمارستان، و پیامدهای طولانی-مدت تکامل سیستم عصبی). مطالعات باید بهطور کامل منتشر شوند.
آسیب حاد ریه (acute lung injury) و سندرم دیسترس تنفسی حاد (acute respiratory distress syndrome) سندرمهایی هستند از نارسایی شدید تنفسی. کودکان مبتلا به آسیب حاد ریه یا سندرم دیسترس تنفسی حاد، مورتالیتی بالایی دارند و نجاتیافتگان نیز دچار موربیدیتی قابلتوجهی میشوند. ونتیلاسیون نسبی مایع (partial liquid ventilation) به عنوان یک شکل کمتر آسیبرسان از حمایت تنفسی برای این کودکان پیشنهاد شده است. مطالعات کنترلنشده در بزرگسالان بهبود در تبادل گاز و تطابق ریه را با ونتیلاسیون نسبی مایع نشان دادهاند. یک مطالعه کنترلنشده واحد روی شش کودک مبتلا به سندرم تنفسی حاد، بهبودی را در تبادل گاز در طول سه ساعت ونتیلاسیون نسبی مایع نشان داد. نسخه اصلی این مرور در سال 2004 منتشر شده و در سال 2009 و پس از آن در سال 2012 بهروز شد.
ارزیابی اینکه ونتیلاسیون نسبی مایع باعث کاهش مورتالیتی یا موربیدیتی، یا هر دو، در کودکان مبتلا به آسیب حاد ریه یا سندرم دیسترس تنفسی حاد میشود یا خیر.
در این مرور بهروز شده، پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL) (کتابخانه کاکرین (The Cochrane Library)؛ شماره 11؛ 2011)؛ CINAHL (Cumulative Index to Nursing & Allied Health Literature) via Ovid (1982 تا نوامبر 2011)؛ Ovid MEDLINE (1950 تا نوامبر 2011)؛ و Ovid EMBASE (1982 تا نوامبر 2011) را جستوجو کردیم. آخرین جستوجو در آگوست سال 2008 انجام شد.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شدهای (randomised controlled trials; RCTs) را وارد کردیم که ونتیلاسیون نسبی مایع را با دیگر اشکال ونتیلاسیون در کودکان (28 روزه تا 18 سال) مبتلا به آسیب حاد ریه یا سندرم دیسترس تنفسی حاد مقایسه کردند. کارآزماییها میبایست یک یا چند مورد از موارد زیر را گزارش میکردند: مورتالیتی؛ طول مدت استفاده از ونتیلاسیون مکانیکی، حمایت تنفسی، اکسیژن-درمانی، بستری شدن در بخش مراقبتهای ویژه، یا در بیمارستان؛ ابتلا به عفونت؛ اختلال شناختی طولانی-مدت، پیشرفت در تکامل سیستم عصبی یا دیگر موربیدیتیهای طولانی-مدت.
بهطور مستقل از هم کیفیت مطالعات مرتبط را ارزیابی کرده و دادهها را از مطالعات وارد شده، استخراج کردیم.
فقط یک مطالعه شامل 182 بیمار (که به صورت چکیده در خلاصه مقالات کنفرانسها گزارش شد) شناسایی شد و واجد شرایط برای ورود بود؛ نویسندگان فقط نتایج محدودی را گزارش کردند. کارآزمایی مذکور پیش از موعد متوقف شد و بنابراین، برای تشخیص هر گونه تفاوت قابلتوجه و خطر بالای سوگیری (bias)، قدرت و توان آزمون کافی نداشت. تنها پیامد موجود که دارای اهمیت بالینی بود، مورتالیتی در 28-روز بود. هیچ تفاوتی با اهمیت آماری بین گروهها وجود نداشت، نسبت خطر (relative risk) برای مورتالیتی در 28-روز در گروه ونتیلاسیون نسبی مایع 1.54 بود (95% فاصله اطمینان: 0.82 تا 2.9).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.