آنتراسیکلینها یکی از موثرترین درمانهای شیمیدرمانی موجود برای انواع مختلف سرطان به شمار میآیند. با این حال، بسته به دوز تجمعی، خطر آسیب به قلب (سمّیت قلبی) وجود دارد. برخی از داروها ممکن است از بروز این آسیب پیشگیری کنند، اما برای بسیاری از این داروها، نویسندگان مرور هیچ شواهدی را با کیفیت بالا پیدا نکردند مبنی بر اینکه آنها در محافظت از قلب موثر بودند یا خیر و نتوانستند به نتیجهگیری در این زمینه برسند. برای دکسرازوکسان، نویسندگان مرور 10 مطالعه را یافتند که بیش از 1600 بیمار را وارد کردند. این مطالعات شواهدی را ارائه دادند که دکسرازوکسان از آسیب قلبی بدون تداخل با تاثیرات ضد توموری درمان با آنتراسیکلین، پیشگیری میکند. بیمارانی که دکسرازوکسان را با درمان آنتراسیکلین خود دریافت کردند، در مقایسه با بیمارانی که آنتراسیکلین را بدون دکسرازوکسان دریافت کردند، حدود یک سوم خطر نارسایی قلبی داشتند. دکسرازوکسان هیچ تاثیری بر بقای بیمار نداشت. ما نمیتوانیم مطمئن باشیم که این دارو عوارض جانبی داشت یا خیر.
نمیتوان هیچ نتیجهگیری قطعی در مورد اثربخشی عوامل محافظت کننده قلب انجام داد که ادغام نتایج برای آنها غیرممکن بود. دکسرازوکسان از آسیب قلبی پیشگیری میکند و هیچ شواهدی مبنی بر وجود تفاوت در نرخ پاسخ به درمان یا بقا میان گروه دکسرازوکسان و کنترل شناسایی نشد. شواهد موجود به ما اجازه نداد که به هیچ نتیجهگیری قطعی در مورد عوارض جانبی برسیم. نتیجه میگیریم که اگر انتظار میرود خطر آسیب قلبی بالا باشد، ممکن است استفاده از دکسرازوکسان در بیماران مبتلا به سرطان که با آنتراسیکلینها درمان میشوند، توجیه شود. با این حال، متخصصان بالینی باید تاثیر محافظتکنندگی قلبی دکسرازوکسان از قلب را در برابر خطر احتمالی عوارض جانبی برای هر بیمار بسنجند.
آنتراسیکلینها (anthracyclines) یکی از موثرترین عوامل شیمیدرمانی در درمان بسیاری از بدخیمیها هستند. متاسفانه، استفاده از آنها به دلیل سمّیت قلبی (cardiotoxicity) وابسته به دوز، محدود میشود. در تلاش برای پیشگیری از بروز این سمّیت قلبی، عوامل محافظت کننده قلبی (cardioprotective) مختلفی مورد مطالعه قرار گرفتهاند.
هدف از این مرور، ارزیابی اثربخشی عوامل محافظت کننده قلبی مختلف در پیشگیری از آسیب قلبی در بیماران سرطانی تحت درمان با آنتراسیکلینها بود.
پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL) ( کتابخانه کاکرین ، شماره 10؛ 2010)؛ MEDLINE (1966 تا نوامبر 2010)، و EMBASE (1980 تا نوامبر 2010) را جستوجو کردیم. علاوه بر این، فهرست منابع، خلاصه مقالات کنفرانسهای انجمن بینالمللی انکولوژی کودکان (SIOP) و انجمن انکولوژی بالینی آمریکا (ASCO) (1998 تا 2010) و پایگاههای ثبت کارآزماییهای در حال انجام را به صورت دستی جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) که در آنها هر عامل محافظت کننده قلبی با عدم درمان کمکی یا دارونما (placebo) در بیماران سرطانی (کودکان و بزرگسالان) دریافت کننده آنتراسیکلین، مقایسه شدند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم انتخاب مطالعه، ارزیابی خطر سوگیری (bias) و استخراج دادهها را، از جمله عوارض جانبی، انجام دادند.
RCTها را برای هشت عامل محافظت کننده قلبی N-استیلسیستئین (N-acetylcysteine)، فنتیلآمینها (phenethylamines)، کوآنزیم Q10، ترکیبی از ویتامینهای E و C و N-استیل سیستئین، ال-کارنیتین (L-carnitine)، کارودیلول (carvedilol)، آمیفوستین (amifostine) و دکسرازوکسان (dexrazoxane) (بیشتر برای بزرگسالان مبتلا به سرطان پستان پیشرفته)، شناسایی کردیم. همه مطالعات محدودیتهای روششناسی (methodology) داشتند و برای هفت عامل اول، مطالعات بسیار کمی وجود داشتند که امکان ادغام نتایج را فراهم نکرد. هیچ یک از مطالعات مجزا تاثیر محافظتی قلبی را نشان نداد. تعداد 10 مطالعه وارد شده از دکسرازوکسان، شامل 1619 بیمار بودند. متاآنالیز دکسرازوکسان مزیت آماری معنیداری را به نفع دکسرازوکسان برای بروز نارسایی قلبی نشان داد (خطر نسبی (RR): 0.29؛ 95% CI؛ 0.20 تا 0.41). هیچ شواهدی مبنی بر وجود تفاوت در نرخ پاسخ به درمان یا بقا میان گروه دکسرازوکسان و کنترل یافت نشد. نتایج برای عوارض جانبی مبهم بودند. تفاوت معنیداری در بروز بدخیمیهای ثانویه شناسایی نشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.