تصور میشود افزایش وزن یکی از عوارض جانبی روشهای پیشگیری از بارداری باشد. بسیاری از زنان و ارائهدهندگان مراقبتهای سلامت معتقدند که قرصها و برچسبهای پوستی باعث افزایش وزن میشوند. نگرانی در مورد افزایش وزن میتواند استفاده از این روشهای موثر کنترل بارداری را محدود کند. ترس از افزایش وزن برخی از زنان را از شروع قرص یا برچسب پوستی باز میدارد. زنان ممکن است مصرف قرص را متوقف کنند زیرا فکر میکنند باعث افزایش وزن میشود. این مرور به بررسی کارآزماییهای انجامشده روی قرصها یا برچسبهای پوستی ضدبارداری پرداخت که وزن زنان را اندازهگیری کردند.
در نوامبر 2013، یک جستوجوی الکترونیکی را برای مطالعه قرصها یا برچسبهای پوستی حاوی دو نوع هورمون انجام دادیم. برای مرور اولیه، همچنین به محققان و تولیدکنندگان نامه نوشتیم تا کارآزماییهای دیگر را پیدا کنیم. کارآزماییهای تصادفیسازی شده به زبان انگلیسی را در صورتی وارد کردیم که حداقل سه دوره درمانی داشتند. مطالعات میبایست به مقایسه دو نوع روش ضدبارداری یا یک نوع در مقابل روش «ساختگی» (dummy) پرداخته باشند.
تعداد 49 کارآزمایی را یافتیم. این کارآزماییها 52 جفت روش مختلف کنترل بارداری، یا یک روش کنترل بارداری و یک روش «ساختگی» را مقایسه کردند. چهار کارآزمایی با گروه روش ساختگی یا بدون روش نشان ندادند که این قرصها یا برچسبهای پوستی منجر به تغییر وزن میشوند. اکثر مطالعات روشهای مختلف کنترل بارداری، تفاوت وزن زیادی را نشان ندادند. همچنین، زنان به دلیل تغییر وزن مصرف قرص یا برچسب پوستی را قطع نکردند. شواهد به اندازه کافی قوی نبود که مطمئن شویم این روشها باعث تغییر وزن نشدند. با این حال، هیچ تاثیر عمدهای را بر وزن پیدا نکردیم. برای بررسی ارتباط میان این روشهای کنترل بارداری و تغییر وزن، مطالعات باید یک روش «ساختگی» یا گروهی داشته باشند که از هورمونها استفاده نمیکنند. داشتن آن نوع گروه کنترل به حذف دیگر عوامل، مانند تغییر وزن در طول زمان، کمک میکند.
شواهد موجود برای تعیین تاثیر داروهای ضدبارداری ترکیبی بر وزن کافی نبود، اما هیچ تاثیر بزرگی مشهود نبود. کارآزماییها برای ارزیابی ارتباط میان داروهای ضدبارداری ترکیبی و تغییر وزن، نیاز به دارونما یا گروه غیرهورمونی برای کنترل عوامل دیگر، از جمله تغییرات وزن در طول زمان، دارند.
افزایش وزن اغلب به عنوان یک عارضه جانبی داروهای ضدبارداری ترکیبی هورمونی در نظر گرفته میشود، و بسیاری از زنان و پزشکان معتقدند که این ارتباط وجود دارد. نگرانی در مورد افزایش وزن میتواند استفاده از این روش بسیار موثر پیشگیری از بارداری را با جلوگیری از شروع استفاده از آن و ایجاد قطع زودهنگام بین مصرفکنندگان محدود کند. با این حال، رابطه علّی میان داروهای ضدبارداری ترکیبی و افزایش وزن ثابت نشده است.
هدف از این مرور، ارزیابی ارتباط بالقوه میان استفاده از عوامل ضدبارداری ترکیبی و تغییرات وزن بود.
در نوامبر 2013، بانکهای اطلاعاتی الکترونیکی CENTRAL ( کتابخانه کاکرین )؛ MEDLINE؛ POPLINE؛ EMBASE؛ و LILACS را برای یافتن مطالعات ارزیابی عوامل ضدبارداری ترکیبی، همچنین ClinicalTrials.gov و پلتفرم بینالمللی پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی (ICTRP) را جستوجو کردیم. برای مرور اولیه، به محققین و سازندگان شناختهشده نیز نامه نوشتیم تا اطلاعاتی را درباره دیگر کارآزماییهای منتشرشده یا منتشرنشده که در جستوجوی ما کشف نشدند، درخواست کنیم.
همه کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده انگلیسی زبان در صورتی واجد شرایط بودند که حداقل سه دوره درمانی داشته و یک ضدبارداری ترکیبی را با دارونما (placebo) یا یک ضدبارداری ترکیبی دیگر که از نظر دارو، دوز، رژیم یا طول مطالعه متفاوت بودند، مقایسه کنند.
تمام عناوین و خلاصههای شناساییشده را در طول جستوجو در متون علمی ارزیابی کردیم. دادهها وارد شده و با RevMan آنالیز شدند. نویسنده دوم دادههای واردشده را تایید کرد. برای دادههای پیوسته (continuous data)، تفاوت میانگین (MD) و 95% فاصله اطمینان (CI) را برای میانگین تغییر وزن بین اندازهگیریهای ابتدای مطالعه و پس از درمان با استفاده از یک مدل اثر ثابت محاسبه کردیم. برای دادههای رتبهای (categorical data)، مانند نسبتی از زنان که بیش از مقدار مشخصی وزن اضافه کردند یا از دست دادند، نسبت شانس پتو (Peto odds ratio) با CI %95 محاسبه شد.
تعداد 49 کارآزمایی را یافتیم که معیارهای ورود ما را داشتند. کارآزماییها شامل 85 مقایسه تغییر وزن برای 52 جفت عامل ضدبارداری مجزا (یا دارونما) بود. چهار کارآزمایی انجامشده با دارونما یا گروه عدم مداخله، شواهدی را مبنی بر وجود ارتباط علیتی میان داروهای ضدبارداری خوراکی ترکیبی یا برچسب پوستی عوامل ضدبارداری ترکیبی و تغییر وزن پیدا نکردند. اکثر مقایسههای عوامل ضدبارداری ترکیبی مختلف، تفاوت قابل توجهی را در وزن نشان ندادند. علاوه بر این، قطع داروهای ضدبارداری ترکیبی به دلیل تغییر وزن میان گروههایی که این مورد را بررسی کردند، تفاوتی نداشت.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.