موضوع چیست؟
آیا تجویز مکمل ویتامین E، به‌تنهایی یا همراه با دیگر ویتامین‌ها در دوران بارداری، با کاهش بروز پره-اکلامپسی (pre-eclampsia) و تعداد نوزادانی که خیلی زود به دنیا می‌آیند، پیامدها را برای نوزادان بهبود می‌بخشد؟ یا منجر به بروز آسیب می‌شود؟
چرا این موضوع مهم است؟
اگرچه کمبود ویتامین E به ندرت در بزرگسالان سالم دیده می‌شود، برای زنان باردار، کمبود ویتامین E در رژیم غذایی (که در روغن‌های گیاهی، آجیل، غلات و برخی سبزیجات با برگ سبز وجود دارد) ممکن است منجر به عوارضی مانند پره-اکلامپسی و کوچک به دنیا آمدن نوزاد شود. علاوه بر این، کمبود ویتامین E می‌تواند با دریافت آهن بیشتر بدتر شود و بنابراین بررسی مقادیر بهینه آن در دوران بارداری مهم است.
ما چه شواهدی را به دست آوردیم؟
این مرور شامل 21 کارآزمایی با بیش از 21,000 زن شرکت‌کننده بود. چهار کارآزمایی هیچ داده‌ای را برای آنالیز ارائه نکردند. بهطور کلی سطح کیفیت این کارآزمایی‌ها متغیر بود. فقط سه مطالعه در مورد مکمل ویتامین E به‌تنهایی وجود داشت، اما هیچ یک از این مطالعات داده‌ای را ارائه نکردند. تمام مطالعات دیگر شامل ویتامین C و مکمل‌ها یا داروهای بیشتر بودند.
این یافته‌ها نشان می‌دهند که مصرف روتین مکمل ویتامین E در ترکیب با دیگر مکمل‌ها در دوران بارداری، پیامدهای نوزادان یا زنان را بهبود نمی‌بخشد. در زنانی که مکمل‌های ویتامین E را همراه با عوامل دیگر دریافت کردند، تعداد جفت‌هایی که زودتر از موعد جدا شدند (جدا شدن زودرس جفت (placental abruption)) کاهش داشت، این یافته با شواهدی با کیفیت بالا رتبه‌بندی شد. با این حال، مشخص نیست که این یافته به دلیل مصرف ویتامین E است یا دیگر عوامل مورد استفاده در مکمل‌ها. این موضوع باید در پژوهش‌های بیشتر برای ارزیابی مکانیسم‌هایی که منجر به جدا شدن زودرس جفت می‌شوند، بررسی شود.
این مرور نشان داد که ممکن است مضراتی مرتبط با مکمل‌های ویتامین E در دوران بارداری وجود داشته باشد، زیرا خطر بالای درد شکم و پارگی غشاهای جنینی پیش از زایمان در زمان ترم در زنان دریافت‌کننده مکمل ویتامین E در ترکیب با دیگر مکمل‌ها وجود دارد. هیچ افزایشی در پارگی زودرس غشاها پیش از زایمان در زنان دریافت‌کننده مکمل ویتامین E و عوامل دیگر مشاهده نشد.
این یافته‌ها به چه معنا هستند؟
مجموعه شواهد زیادی از مصرف مکمل‌های ویتامین E، به‌تنهایی یا به صورت ترکیبی، در دوران بارداری حمایت نمی‌کنند، چرا که مصرف آن در ترکیب با دیگر مکمل‌ها در دوران بارداری به پیشگیری از مشکلات بارداری از جمله مرده‌زایی، مرگ‌ومیر نوزاد، زایمان زودرس، پره-اکلامپسی (pre-eclampsia) یا نوزادان کم-وزن هنگام تولد کمک نمی‌کند. در واقع، ممکن است درد شکم را در زنان افزایش دهد، هم‌چنین تعداد زنانی را که در دوران ترم دچار پارگی زودرس غشاها می‌شوند، افزایش می‌دهد.
داده‌ها از مصرف روتین مکمل ویتامین E در ترکیب با دیگر مکمل‌ها برای پیشگیری از مرده‌زایی، مرگ‌ومیر نوزادی، زایمان زودرس، پره-اکلامپسی، PROM نارس یا ترم یا رشد ضعیف جنین حمایت نمی‌کنند. انجام پژوهش بیشتری برای روشن شدن نقش احتمالی ویتامین E در پیشگیری از جدا شدن زودرس جفت مورد نیاز است. شواهد قانع‌کننده‌ای وجود نداشت که نشان دهد مکمل ویتامین E در ترکیب با دیگر مکمل‌ها منجر به مزایا یا مضرات مهم دیگری برای شرکت‌کنندگان می‌شود.
مصرف مکمل ویتامین E ممکن است به کاهش خطر عوارض بارداری ناشی از استرس اکسیداتیو، مانند پره-اکلامپسی (pre-eclampsia) کمک کند. ارزیابی اثربخشی و بی‌خطری (safety) مصرف مکمل ویتامین E در دوران بارداری لازم است.
ارزیابی تاثیرات مصرف مکمل ویتامین E، به‌تنهایی یا همراه با دیگر مکمل‌های جداگانه، بر پیامدهای بارداری، عوارض جانبی، تاثیرات جانبی و استفاده از خدمات سلامت.
پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه بارداری و زایمان در کاکرین (Cochrane Pregnancy and Childbirth Group’s Trials Register) (31 مارچ 2015) و فهرست منابع مطالعات بازیابی‌شده را جست‌وجو کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی یا شبه-تصادفی‌سازی و کنترل شده که مکمل ویتامین E را در زنان باردار ارزیابی کردند. مداخلاتی را که از یک مکمل مولتی‌ویتامین حاوی ویتامین E استفاده کردند، حذف کردیم.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم کارآزمایی‌ها را از نظر معیارهای ورود و خطر سوگیری (bias) ارزیابی کرده، داده‌ها را استخراج کرده و دقت آنها را بررسی کردند.
بیست‌ویک کارآزمایی، شامل 22,129 زن واجد شرایط این مرور بودند. چهار کارآزمایی هیچ داده‌ای را به اشتراک نگذاشتند. تمام 17 کارآزمایی باقی‌مانده ویتامین E را در ترکیب با ویتامین C و/یا عوامل دیگر ارزیابی کردند. بهطور کلی خطر سوگیری از پائین تا نامشخص تا بالا متغیر بود؛ 10 کارآزمایی در معرض خطر پائین سوگیری، شش کارآزمایی در معرض خطر سوگیری نامشخص و پنج کارآزمایی در معرض خطر بالای سوگیری قرار داشتند. تفاوت بارزی بین زنانی که مکمل ویتامین E را در ترکیب با دیگر مکمل‌ها در دوران بارداری دریافت کردند در مقایسه با دارونما (placebo) برای خطر مرده‌زایی (خطر نسبی (RR): 1.17؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.88 تا 1.56، نه مطالعه، 19,023 شرکت‌کننده، I² = 0%؛ شواهد با کیفیت متوسط)، مرگ‌ومیر نوزادی (RR: 0.81؛ 95% CI؛ 0.58 تا 1.13، نه کارآزمایی، 18,617 شرکت‌کننده، I² = 0%)، پره-اکلامپسی (میانگین RR: 0.91؛ 95% CI؛ 0.79 تا 1.06؛ 14 کارآزمایی، 20,878 شرکت‌کننده؛ I² = 48%؛ شواهد با کیفیت متوسط)، زایمان زودرس (میانگین RR: 0.98؛ 95% CI؛ 0.88 تا 1.09؛ 11 کارآزمایی، 20,565 شرکت‌کننده، I² = 52%؛ شواهد با کیفیت بالا) یا محدودیت رشد داخل-رحمی (RR: 0.98؛ 95% CI؛ 0.91 تا 1.06؛ 11 کارآزمایی، 20,202 شرکت‌کننده، I² = 17%؛ شواهد با کیفیت بالا) وجود نداشت. زنان دریافت‌کننده مکمل ویتامین E همراه با دیگر مکمل‌ها در مقایسه با دارونما در معرض خطر پائین جدا شدن زودرس جفت (placental abruption) قرار گرفتند (RR: 0.64؛ 95% CI؛ 0.44 تا 0.93، هفت کارآزمایی، 14,922 شرکت‌کننده، I² = 0%؛ شواهد با کیفیت بالا) وجود نداشت. برعکس، مکمل ویتامین E با افزایش خطر درد شکمی گزارش شده توسط شرکت‌کننده (RR: 1.66؛ 95% CI؛ 1.16 تا 2.37، یک کارآزمایی، 1877 شرکت‌کننده) و پارگی غشاها پیش از زایمان (prelabour rupture of membranes; PROM) در دوران ترم (میانگین RR: 1.77؛ 95% CI؛ 1.37 تا 2.28، دو کارآزمایی، 2504 شرکت‌کننده، I² = 0%) مرتبط بود؛ با این حال، خطر افزایش متناظری برای PROM نارس وجود نداشت (میانگین RR: 1.27؛ 95% CI؛ 0.93 تا 1.75، پنج کارآزمایی، 1999 شرکت‌کننده، I² = 66%؛ شواهد با کیفیت پائین). هیچ تفاوت بارزی بین گروه ویتامین E و گروه دارونما یا کنترل برای دیگر پیامدهای مادر یا نوزاد وجود نداشت. هیچ الگوی متفاوت بارزی در زیر-گروه‌های زنان بر اساس زمان شروع مصرف مکمل یا خطر اولیه پیامدهای نامطلوب بارداری وجود نداشت. کیفیت درجه‌بندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) شواهد برای زایمان زودرس، محدودیت رشد داخل-رحمی و جدا شدن زودرس جفت در سطح بالا، برای مرده‌زایی و پره-اکلامپسی بالینی در سطح متوسط و برای PROM نارس در سطح پائین بود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.