پیشینه
سندرم دیسترس تنفسی حاد (acute respiratory distress syndrome; ARDS) یک وضعیت تهدید کننده حیات است. مشخصه آن التهاب حاد ریوی، ریههای خشک (stiff) که منجر به افزایش کار تنفسی میشود، و کاهش توانایی ریهها برای اکسیژنرسانی کافی به خون است، افرادی که از آن جان سالم به در میبرند. ممکن است کیفیت زندگی پائینی داشته باشند. افراد مبتلا به ARDS معمولا برای پیشگیری از مرگومیر به یک تنفس دهنده مصنوعی نیاز دارند. ونتیلاسیون نوسانی با فرکانس بالا (high-frequency oscillation; HFO) با ونتیلاسیون متداول که در آن نفسهای بسیار کوتاه به صورت بسیار سریع داده میشوند، متفاوت است (180 تا 900 نفس در دقیقه). HFO با ایجاد یک فشار مثبت مداوم در راههای هوایی فرد به باز کردن بافت ریه کلاپس شده کمک میکند. به منظور بررسی تاثیر HFO در بهبود پیامدهای بالینی (شامل پیشگیری از مرگومیرها) کودکان و بزرگسالان مبتلا به ARDS، در مقایسه با ماشینهای تنفسی متداول، یک مرور سیستماتیک انجام دادیم.
ویژگیهای مطالعه
10 کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را در این مرور بهروز شده وارد کردیم، که شامل 1850 شرکتکننده بودند. یک کارآزمایی بزرگ به دلیل افزایش شمار مرگومیرها میان شرکتکنندگانی که برای دریافت HFO تصادفیسازی شده بودند، به طور زودهنگام متوقف شد. چهار کارآزمایی حداقل مقداری تامین بودجه را توسط تولید کنندگان ونتیلاتورهای HFO گزارش کرده بودند.
نتایج کلیدی
در هشت کارآزمایی که 1779 شرکتکننده داشتند، HFO خطر مرگومیر در بیمارستان را کاهش نداد. توانایی ریهها برای اکسیژندار کردن خون، که پس از تصادفیسازی طی 24 تا 72 ساعت از ونتیلاسیون اندازهگیری شده بود، در افرادی که HFO دریافت کرده بودند 18% تا 26% بهتر بود. HFO تاثیری بر کاهش زمان نیاز به ماشینهای تنفس مصنوعی نداشت. خطر بروز عوارض جانبی، شامل فشار خون پائین یا آسیب ثانویه به ریه در اثر فشار بالای راه هوایی، افزایش پیدا نکرده بود.
کیفیت شواهد
بین کارآزماییهای بالینی که تاثیر HFO را بر خطر مرگومیر در شرکتکنندگان مبتلا به ARDS گزارش کرده بودند، ناهمگونی قابل توجهی وجود داشت. کیفیت شواهد برای پیامدهایی که برای بیماران بسیار مهم بودند، در سطح بسیار پائین بود. این مساله ناشی از نبود دقت و هماهنگی بود، و نیز به این دلیل بود که در بیشتر موارد روشهای استفاده شده به وسیله محققین طی کارآزماییهای بالینی از بالاترین استاندارد برخوردار نبود. بنابراین در مورد تاثیر HFO بر مرگومیر، عدم-قطعیت قابل توجهی وجود دارد. انجام کارآزماییهای تصادفیسازی شده بیشتر میتواند این یافتهها را تغییر دهد.
یافتههای این مرور سیستماتیک نشان داد که HFO مورتالیتی بیمارستانی و 30 روزه ناشی از ARDS را کاهش نمیدهد؛ کیفیت شواهد بسیار پائین بود. یافتههای ما از استفاده از HFO به عنوان استراتژی خط اول در افرادی که به دلیل ARDS تحت ونتیلاسیون مکانیکی قرار دارند حمایت نمیکند.
ونتیلاسیون نوسانی با فرکانس بالا (high-frequency oscillation; HFO) یک جایگزین برای ونتیلاسیون مکانیکی متداول است که گاهی از آن برای درمان افراد مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد (acute respiratory distress syndrome) استفاده میشود، اما تاثیرات آن بر اکسیژناسیون، مورتالیتی و پیامدهای جانبی بالینی هنوز نامطمئن است. نسخه اصلی این مرور در سال 2004 منتشر شده و در سالهای 2013 و 2015 بهروز شده است.
بررسی تاثیرات HFO بر پیامدهای فیزیولوژیک، پیامدهای بالینی و مورتالیتی، در مقایسه با ونتیلاسیون مکانیکی متداول، زمانی که از آن در درمان سندرم دیسترس تنفسی حاد (acute respiratory distress syndrome; ARDS) استفاده میشود.
پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL) (Ovid)؛ MEDLINE (Ovid)؛ EMBASE (Ovid)؛ ISI را از زمان آغاز تا دسامبر 2015 به صورت الکترونیکی جستوجو کردیم. جستوجوی اصلی را در سال 2002 انجام دادیم. همچنین فهرست منابع مطالعات وارد شده و مقالات مروری را به صورت دستی جستوجو کردیم؛ خلاصه مقالات کنفرانسهای انجمن توراسیک آمریکا (American Thoracic Society) (از 1994 تا 2015)، انجمن طب مراقبت ویژه (Society of Critical Care Medicine) (از 1994 تا 2015)، انجمن طب مراقبتهای ویژه اروپا (European Society of Intensive Care Medicine) (از 1994 تا 2015) و دانشکده پزشکان قفسه سینه آمریکا (American College of Chest Physicians) (از 1994 تا 2015) را نیز جستوجو کرده و با متخصصین بالینی هر رشته تماس حاصل کردیم؛ clinicaltrials.gov و controlled-trials.com را نیز برای یافتن کارآزماییهای منتشر نشده و در حال انجام جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) که به مقایسه استفاده از HFO در مقابل ونتیلاسیون مکانیکی متداول در درمان کودکان و بزرگسالان مبتلا به ARDS پرداخته بودند.
سه نویسنده مرور به طور مستقل از هم دادهها را بر مبنای پیامدهای بالینی، فیزیولوژیک و بیخطری مطابق با پروتکل از پیش تعریف شده استخراج کردند. به منظور روشن شدن روشهای استفاده شده و گردآوری دادههای بیشتر، با محققین تمامی مطالعات وارد شده تماس گرفتیم. آنالیزها از مدلهای اثرات-تصادفی استفاده کردیم.
10 RCT را وارد مرور کردیم (1850 = n)؛ تقریبا تمامی شرکتکنندگان مبتلا به ARDS متوسط یا شدید بودند. در آنالیز اولیه، خطر سوگیری (bias) در سه مطالعه در سطح پائین و در پنج مطالعه نامشخص بود؛ کیفیت کلی شواهد به دلیل عدم-دقت، ناهمگونی، غیر-مستقیم بودن و محدودیتهای روششناسی بسیار پائین بود. در شرکتکنندگانی که به طور تصادفی در گروه HFO قرار گرفته بودند، تفاوت قابل ملاحظهای از نظر مورتالیتی در بیمارستان یا پس از 30 روز، در مقایسه با ونتیلاسیون متداول وجود نداشت (خطر نسبی (RR): 0.92؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.72 تا 1.16؛ 0.46 = P؛ 66% = I²؛ 8 کارآزمایی؛ 1779 شرکتکننده؛ 807 مورد مرگومیر). یک RCT بزرگ چند-مرکزی به دلیل افزایش شمار مورتالیتی در افرادی که HFO دریافت کرده بودند در مقایسه با ونتیلاسیون مکانیکی که در آن حجم جاری کم و فشار انتهای بازدمی زیاد است و برای آنها HFO فقط به عنوان درمان نجات در نظر گرفته شده بود، به طور زودهنگام منقطع شد. ما متوجه یک ناهمگونی آماری قابل توجه بین کارآزمایی (I²؛ 0% تا 66%) از نظر پیامدهای بالینی شامل مورتالیتی شدیم.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.