وازکتومی یک روش جراحی است که در مردان برای برش یا بستن مجرای دفران (vas deferen) استفاده میشود. واز (vas) لولهای است که اسپرم را از بیضهها به بیرون از بدن میرساند. هدف از انجام وازکتومی، کنترل دائمی بارداری است. معمولا این جراحی شامل بریدن پوست کیسه بیضه با چاقوی کوچک جراحی یا اسکالپل است. در یک تکنیک جدیدتر، از یک ابزار تیز برای سوراخ کردن پوست به جای آن استفاده میشود. هدف این است که مشکلات کمتری با خونریزی، کبودی و عفونت رخ دهند. این مرور بررسی کرد که رویکرد بدون اسکالپل به واز و روش اسکالپل چه کارکردی دارند. همچنین هر گونه عوارض جانبی روشها و اینکه مورد پذیرش مردان قرار گرفت یا خیر، را ارزیابی کرد.
در فوریه 2014، جستوجوی کامپیوتری را برای یافتن مطالعاتی انجام دادیم که رویکرد بدون اسکالپل را به واز با روش اسکالپل مقایسه کردند. کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را به هر زبانی وارد کردیم. برای مرور اولیه، به فهرست منابع مقالات و فصلهای کتب مرجع نیز نگاه کردیم.
دو کارآزمایی را یافتیم که رویکرد بدون اسکالپل را به واز بررسی کردند. نتایج کارآزماییها تا حدودی متفاوت بودند. کارآزمایی بزرگتر نشان داد که روش بدون اسکالپل منجر به خونریزی، عفونت و درد کمتری، حین و پس از پروسیجر، شد. روش بدون اسکالپل نیاز به زمان کمتری برای جراحی داشت و بیماران سریعتر به فعالیت جنسی بازگشتند. مطالعه کوچکتر این تفاوتها را نشان نداد. با این حال، این مطالعه بسیار کوچک بوده و بسیاری از مردان از مطالعه خارج شدند. این دو روش در تعداد مردانی که عقیم شدند، تفاوتی را نشان ندادند.
رویکرد بدون اسکالپل برای رسیدن به واز نسبت به روش برش مرسوم، منجر به خونریزی، هماتوم، عفونت، و درد کمتر، همچنین زمان کوتاهتر جراحی شد. هیچ تفاوتی در اثربخشی بین دو رویکرد یافت نشد.
در حال حاضر، دو روش رایج جراحی برای نزدیک شدن به واز (vas) یا مجرا حین وازکتومی (vasectomy)، روش ایجاد برش (incisional method) و تکنیک بدون استفاده از اسکالپل (scalpel) یا چاقوی کوچک جراحی است. در حالی که روش برش معمولی شامل استفاده از اسکالپل برای ایجاد یک یا دو برش است، تکنیک بدون اسکالپل از ابزاری با نوک تیز و فورسپس-مانند برای سوراخ کردن پوست استفاده میکند. هدف تکنیک بدون اسکالپل کاهش عوارض جانبی، به ویژه خونریزی، کبودی، هماتوم، عفونت و درد و کوتاه کردن زمان جراحی است.
هدف از این مرور، مقایسه اثربخشی، بیخطری (safety)، و قابلیت پذیرش مداخله روش ایجاد برش در مقابل تکنیک بدون اسکالپل برای رسیدن به واز بود.
در فوریه 2014، پایگاههای اطلاعاتی CENTRAL؛ MEDLINE؛ POPLINE و LILACS را جستوجو کردیم. برای یافتن کارآزماییهای بالینی اخیر به جستوجو در ClinicalTrials.gov و پلتفرم بینالمللی پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی پرداختیم. جستوجوهای قبلی در EMBASE نیز انجام شدند. برای مرور اولیه، فهرست منابع مقالات و فصول کتابهای مرجع مرتبط را جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده و کارآزماییهای بالینی کنترل شده در این مرور گنجانده شدند. هیچ محدودیت زبانی برای گزارش کارآزماییها اعمال نشد.
تمام عناوین و چکیدههای موجود را در متون علمی ارزیابی کرده و دو نویسنده بهطور مستقل از هم دادهها را از مقالات شناسایی شده استخراج کردند. معیارهای پیامد شامل بیخطری، قابلیت پذیرش مداخله، طول دوره جراحی، اثربخشی پیشگیری از بارداری و قطع مصرف دارو بودند. نسبت شانس (OR) را با 95% فواصل اطمینان (CIs) برای دادههای دو حالتی (dichotomous) گزارش کردیم.
دو کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده، تکنیک بدون استفاده از اسکالپل را ارزیابی کرده و تفاوتهایی در یافتههایشان دیده شد. کارآزمایی بزرگتر، خونریزی حین جراحی (OR: 0.49؛ 95% CI؛ 0.27 تا 0.89) و درد حین جراحی (OR: 0.75؛ 95% CI؛ 0.61 تا 0.93)، درد کیسه بیضه (OR: 0.63؛ 95% CI؛ 0.50 تا 0.80)، و عفونت ناحیه برش (OR: 0.21؛ 95% CI؛ 0.06 تا 0.78) کمتری را در طول دوره پیگیری نسبت به گروه برش استاندارد نشان داد. هر دو مطالعه هماتوم کمتری را با روش بدون اسکالپل پیدا کردند (OR: 0.23؛ 95% CI؛ 0.15 تا 0.36). جراحیهایی که از روش بدون اسکالپل استفاده کردند، سریعتر انجام شده و فعالیت جنسی را سریعتر از سر گرفتند. مطالعه کوچکتر این تفاوتها را پیدا نکرد؛ با این حال، به دلیل حجم نمونه کوچک و همچنین از دست دادن بیماران حین دوره پیگیری، این مطالعه ممکن است در تشخیص تفاوتها شکست خورده باشد. هیچ یک از کارآزماییها تفاوتهایی را در اثربخشی وازکتومی بین این دو رویکرد به واز مشاهده نکرد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.