سوال مطالعه مروری
نویسندگان کاکرین به بررسی شواهد مربوط به اثربخشی و ایمنی ورزش در زنان مبتلا به دیسمنوره (درد در دوران قاعدگی) اولیه پرداختند.
پیشینه
ما می خواستیم بدانیم که آیا استفاده از ورزش بهتر از عدم درمان، درمانی که توجه شما را جلب میکند اما ورزش نیست، یا در حال حاضر درمانهای دارویی توصیه شده برای دیسمنوره اولیه، مانند قرصهای پیشگیری از بارداری خوراکی یا داروهای غیراستروئیدی ضدالتهابی (NSAIDها) هست یا خیر.
ویژگیهای مطالعه
ما 12 مطالعه را شامل 854 زن یافتیم که اثر ورزش را در زنان مبتلا به درد دوران قاعدگی مورد بررسی قرار دادند. شواهد تا آگوست 2019 بهروز است. دو کارآزمایی دادههای مناسبی را برای ورود به متاآنالیز گزارش نکردند، بنابراین ما 10 کارآزمایی را با 754 زن در متاآنالیز خود وارد کردیم. یازده کارآزمایی، ورزش را با عدم درمان و یک کارآزمایی ورزش را با NSAIDها مقایسه کردند.
نتایج کلیدی
ورزش، چه با شدت کم مانند یوگا، و چه با شدت بالا مانند ایروبیک، در مقایسه با انجام ندادن هیچ کاری، ممکن است منجر به کاهش بزرگی در شدت درد دوران قاعدگی شود. این کاهش درد احتمالا برای زنان مبتلا به درد دوران قاعدگی مهم بود، زیرا بیش از دو برابر حداقل مقدار کاهش دردی بود که ما فکر میکنیم برای مشاهده تفاوت مورد نیاز باشد. اکثر مطالعات از زنان خواستند که حداقل سه بار در هفته، حدود 45 تا 60 دقیقه در هر بار ورزش کنند. مشخص نیست که آیا ورزش با دفعات کمتر یا برای مدت زمان کوتاهتر منجر به نتایج مشابهی خواهد شد یا خیر. ورزش بهطور منظم در طول ماه انجام میشد و برخی از مطالعات از زنان خواسته بودند كه در طول دوران قاعدگی خود ورزش نكنند.
شواهد برای ایمنی ورزش به خوبی گزارش نشده، به همین دلیل ما قادر به نتیجهگیری در مورد آن نیستیم. پیامدهای دیگر، مانند اثر بر علائم کلی قاعدگی یا کیفیت کلی زندگی به خوبی گزارش نشده و کیفیت شواهد بسیار پایین بود، بنابراین ما نمیتوانیم از تاثیر ورزش روی این پیامدها مطمئن باشیم. هیچ مطالعهای میزان غیبت از کار یا مدرسه یا محدودیتها را در انجام فعالیتهای روزانه زندگی گزارش نکرد.
شواهد کافی برای تعیین منفعت ورزش در مقایسه با NSAIDها، گروهی از داروها (مانند ایبوپروفن) که اغلب برای درمان درد دوران قاعدگی، روی شدت درد قاعدگی، نیاز به داروی مسکن اضافی، یا غیبت از کار یا مدرسه مورد استفاده قرار میگیرند، وجود نداشت. هیچ مطالعهای کیفیت زندگی یا محدودیت را در انجام فعالیتهای روزانه زندگی گزارش نکرد.
کیفیت شواهد
کیفیت شواهد پایین تا بسیار پایین بود. محدودیتهای اصلی عبارت بودند از عدم دقت به دلیل حجم نمونههای کوچک (تعداد بسیار کمی از زنان در مطالعه حضور داشتند)، ناهمگونی (مطالعات نتایج بسیار متفاوتی را ارائه کردند) و خطر سوگیری (bias) مرتبط با کورسازی (که در آن محققان یا شرکتکنندگان میدانستند چه درمانی را دریافت میکنند).
شواهد موجود با کیفیت پایین نشان میدهند که ورزشی که به مدت تقریبا 45 تا 60 دقیقه در هر بار، سه بار در هفته یا بیشتر، بدون در نظر گرفتن شدت انجام شود، ممکن است منجر به کاهش بالینی قابل توجهی در شدت درد قاعدگی، حدود 25 میلیمتر در یک مقیاس 100 میلیمتری VAS شود. همه مطالعات از ورزشی که بهطور منظم در طول ماه انجام میشد استفاده کردند و برخی از مطالعات از زنان خواسته بودند كه در طول دوران قاعدگی ورزش نكنند. با توجه به فواید و منافع کلی ورزش، و خطر نسبتا پایین عوارض جانبی گزارش شده در جمعیت عمومی، زنان ممکن است استفاده از ورزش را بهتنهایی یا همراه با روشهای دیگر مانند NSAIDها، برای مدیریت درد قاعدگی انتخاب کنند. مشخص نیست که منافع ورزش پس از توقف انجام ورزش منظم همچنان ادامه مییابد یا خیر یا اینکه این منافع در زنان بالای 25 سال مشابه است یا خیر. تحقیقات بیشتری مورد نیاز هستند که از معیارهای معتبر پیامد، کورسازی کافی و گروههای مقایسه کننده مناسب برای بازتاب بهترین طبابت بالینی فعلی یا ارائه توجه بیشتر در طول ورزش، استفاده کنند.
ورزش دارای فوایدی برای سلامت است و به عنوان درمانی برای دیسمنوره (درد دوران قاعدگی) اولیه توصیه شده، اما شواهد برای اثربخشی آن بر دیسمنوره اولیه نامشخص است. این مرور به بررسی شواهد موجود برای حمایت از استفاده از ورزش برای درمان دیسمنوره اولیه پرداخت.
بررسی اثربخشی و ایمنی ورزش برای زنان مبتلا به دیسمنوره اولیه.
ما پایگاه ثبت تخصصی گروه زنان و باروری در کاکرین (Cochrane Gynaecology and Fertility specialised register)؛ CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ PsycINFO؛ AMED و CINAHL (از آغاز تا جولای 2019) را جستوجو کردیم. ما بانکهای اطلاعاتی کارآزماییهای بالینی (از آغاز تا مارچ 2019) را جستوجو کرده و فهرست منابع و مرورهای سیستماتیک قبلی را به صورت دستی جستوجو کردیم.
ما مطالعاتی را وارد کردیم که زنان مبتلا به دیسمنوره اولیه متوسط تا شدید را برای دریافت ورزش در مقابل عدم درمان، کنترل توجه، داروهای غیراستروئیدی ضدالتهابی (NSAIDها) یا قرصهای پیشگیری از بارداری خوراکی تصادفیسازی کردند. مطالعات متقاطع و کارآزماییهای خوشهای-تصادفیسازی شده قابلیت ورود را به این مرور نداشتند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم، مطالعات را انتخاب کردند، مطالعات واجد شرایط را برای خطر سوگیری (bias) ارزیابی و دادهها را از هر مطالعه استخراج کردند. ما برای به دست آوردن اطلاعات ازدسترفته با نویسندگان مطالعه تماس گرفتیم. ما کیفیت شواهد را با استفاده از GRADE ارزیابی کردیم. پیامدهای اولیه ما شدت درد قاعدگی و عوارض جانبی بودند. پیامدهای ثانویه شامل علائم کلی قاعدگی، استفاده از داروهای آنالژزیک نجاتبخش، محدودیت در انجام فعالیتهای روزانه زندگی، غیبت از کار یا مدرسه و کیفیت زندگی میشدند.
ما در مجموع 12 کارآزمایی را با 854 زن در این مرور، با 10 کارآزمایی و 754 زن را در متاآنالیز وارد کردیم. نه مطالعه از 10 مطالعه، ورزش را با عدم درمان و یک مطالعه ورزش را با NSAIDها مقایسه کردند. هیچ مطالعهای ورزش را با کنترل توجه یا با قرصهای ضدبارداری خوراکی مقایسه نکرد. مطالعات از ورزش با شدت کم (کشش، تقویت مرکزی یا یوگا) یا ورزش با شدت بالا (زومبا یا تمرین ایروبیک) استفاده کردند؛ هیچ یک از مطالعات وارد شده از تمرین مقاومتی استفاده نکردند.
ورزش در مقابل عدم درمان
ورزش ممکن است تاثیر بزرگی بر کاهش شدت درد قاعدگی در مقایسه با ورزش نکردن داشته باشد (تفاوت میانگین استاندارد (SMD): 1.86-؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 2.06- تا 1.66-؛ 9 کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده (RCT)؛ 632 = n؛ I2= 91%؛ شواهد با کیفیت پایین). این SMD به معنای کاهش 25 میلیمتری در یک مقیاس آنالوگ بصری (VAS) 100 میلیمتری است و به نظر میرسد که از لحاظ بالینی مهم باشد. ما در مورد اینکه تفاوتی در میزان عوارض جانبی بین ورزش و عدم درمان وجود دارد یا خیر، مطمئن نیستیم.
ما مطمئن نیستیم که آیا ورزش، در مقایسه با عدم درمان، علائم کلی قاعدگی (که با استفاده از پرسشنامه دیسترس قاعدگی موس (Moos Menstrual Distress Questionnaire) اندازهگیری شد) را مانند کمردرد یا خستگی، کاهش میدهد (تفاوت میانگین (MD): 33.16-؛ 95% CI؛ 40.45- تا 25.87-؛ 1 RCT؛ 120 = n؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین)، یا در مقایسه با عدم ورزش، باعث بهبود کیفیت زندگی روانی (MD: 4.40؛ 95% CI؛ 1.59 تا 7.21؛ 1 RCT؛ 55 = n؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین) یا کیفیت زندگی فیزیکی (که با استفاده از فرم کوتاه 12 آیتمی بررسی سلامت (SF-12) اندازهگیری شد) (MD: 3.40؛ 95% CI؛ 1.68- تا 8.48؛ 1 RCT؛ 55 = n؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین) میشود یا خیر. هیچ مطالعهای تغییرات را در محدودیت انجام فعالیتهای روزانه زندگی یا غیبت از کار یا مدرسه گزارش نکرد.
ورزش در مقابل NSAIDها
ما مطمئن نیستیم که آیا ورزش در مقایسه با مفنامیک اسید، شدت درد قاعدگی (MD: -7.40؛ 95% CI؛ 8.36- تا 6.44-؛ 1 RCT؛ 122 = n؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین)، استفاده از داروهای آنالژزیک نجاتبخش (خطر نسبی (RR): 1.77؛ 95% CI؛ 1.21 تا 2.60؛ 1 RCT؛ 122 = n؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین) یا غیبت از محل کار یا مدرسه (RR: 1.00؛ 95% CI؛ 0.49 تا 2.03؛ 1 RCT؛ 122 = n؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین) را کاهش میدهد یا خیر. هیچ یک از مطالعات وارد شده عوارض جانبی، علائم کلی قاعدگی، محدودیت در انجام فعالیتهای روزانه زندگی یا کیفیت زندگی را گزارش نکردند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.