سوال مطالعه مروری
این مرور، که توسط نویسندگان گروه سلامت دهان در کاکرین انجام شد، برای ارزیابی تاثیرات مفید و مضر ایمپلنتهای دندانی بلند که از سینوس و استخوان گونه عبور میکنند، به عنوان جایگزینی برای پروسیجرهایی که به منظور ساختن استخوان از دست رفته در فک طراحی شدهاند، مانند پیوند استخوان، صورت گرفت. سوال مطالعه، سه گزینه را برای این درمان در نظر گرفت.
(1) به عنوان یک جایگزین کامل برای هر پروسیجری که برای ساختن استخوان از دست رفته در فک طراحی شد.
(2) به عنوان یک جایگزین نسبی، به عنوان مثال، مقداری ساختن استخوان همچنان در قسمتهای جلویی فک مورد نیاز است.
(3) ایمپلنتهای دندانی تا چه مدتی میتوانند به حفظ کام مصنوعی (پروتز یا پرکننده) که ممکن است پس از جراحی برای برداشتن سقف و/یا کام سخت دهان (فک بالا) مورد نیاز باشند، کمک کنند.
پیشینه
گاهی اوقات استخوان کافی در فک بالا برای محکم کردن ایمپلنتهای دندانی وجود ندارد. گاهی استخوان از جای دیگری از بدن فرد گرفته شده، یا از جایگزینهای استخوانی استفاده میشود. یک روش جایگزین، قرار دادن یک تا سه ایمپلنت بلند پیچی-شکل در سینوس و استخوان گونه (ایمپلنتهای زیگوماتیک (zygomatic implants)) است. این روش بدین معنی است که پیوند استخوان غیرضروری است. سپس میتوان از ایمپلنتها برای ساختن و محکم کردن دندانهای مصنوعی استفاده کرد.
ویژگیهای مطالعه
جستوجویی در 17 جون 2013 انجام شد و تیم مطالعه هیچ کارآزماییای را برای مقایسه پیامدهای ایمپلنتهای زیگوماتیک با پیوند متداول استخوان پیدا نکرد.
نتایج کلیدی
برای ارزیابی اثربخشی ایمپلنتهای بلند که از سینوس و استخوان گونه عبور میکنند، به عنوان جایگزینی برای روشهای تقویت استخوان، هیچ کارآزمایی مقایسهای وجود ندارد.
کیفیت شواهد
قابل اجرا نبود.
برای ارزیابی اینکه ایمپلنتهای زیگوماتیک مزایایی نسبت به تکنیکهای جایگزین برای تقویت استخوان در درمان آتروفی فک بالا دارند یا خیر، نیاز به انجام RCT در این زمینه وجود دارد.
از ایمپلنتهای دندانی برای جایگزینی دندانهای از دست رفته استفاده میشود. قرار دادن ایمپلنتهای دندانی به دلیل وجود حجم استخوانی کافی که اجازه انکوراژ (anchorage) آنها را میدهد، محدود میشود. چندین پروسیجر تقویت استخوان برای حل این مشکل ایجاد شدهاند. ایمپلنتهای زیگوماتیک (zygomatic implant)، ایمپلنتهای پیچ-مانند (screw-shaped) بلندی هستند که به عنوان یک جایگزین نسبی یا کامل برای پروسیجرهای تقویت استخوان برای فک بالا (maxilla) با آتروفی شدید ساخته شدهاند. یک تا سه ایمپلنت زیگوماتیک را میتوان از طریق تاج آلوئولار خلفی (posterior alveolar crest) قرار داد که از سینوس ماگزیلاری عبور میکنند، یا از خارج وارد آن میشوند، تا با بدن استخوان زیگوماتیک یکی شوند. همچنین ممکن است برای تثبیت پروتز به چند ایمپلنت دندانی متداول در ناحیه فرونتال فک بالا نیاز باشد. مزایای اصلی بالقوه ایمپلنتهای زیگوماتیک میتواند این باشد که ممکن است نیازی به پیوند استخوان نبوده و پروتز ثابت زودتر نصب شود. یکی دیگر از اندیکاسیونهای خاص برای ایمپلنتهای زیگوماتیک میتواند بازسازی فک بالا پس از عمل جراحی فک بالا در بیماران سرطانی باشد.
ارزیابی تاثیرات ایمپلنتهای زیگوماتیک با و بدون پروسیجرهای تقویت استخوان در مقایسه با ایمپلنتهای دندانی متداول در استخوان تقویتشده برای بازتوانی با پروتزهای تحت حمایت ایمپلنت برای آتروفی شدید فک بالا.
بانکهای اطلاعاتی الکترونیکی زیر را جستوجو کردیم: پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه سلامت دهان در کاکرین (تا 17 جون 2013)، پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL) ( کتابخانه کاکرین 2013، شماره 5)، MEDLINE از طریق OVID (1946 تا 17 جون 2013) و EMBASE از طریق OVID (1980 تا 17 جون 2013). برای شناسایی کارآزماییهای منتشرنشده، با مخاطبین شخصی و همه تولید کنندگان شناختهشده ایمپلنت زیگوماتیک تماس گرفته شد. هنگام جستوجو در بانکهای اطلاعاتی الکترونیکی، هیچ محدودیتی برای زبان نگارش یا تاریخ انتشار مقاله وجود نداشت.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (randomised controlled trials; RCTs) شامل شرکتکنندگان مبتلا به آتروفی شدید فک بالا، که نتوانستند با ایمپلنتهای دندانی متداول بازتوانی شوند، و تحت درمان با ایمپلنتهای زیگوماتیک با و بدون پیوند استخوان قرار گرفتند، در مقابل شرکتکنندگانی که با روشهای تقویت استخوان و ایمپلنتهای دندانی متداول، با پیگیری حداقل یک سال از کارکرد ایمپلنت، درمان شدند.
دو نویسنده مرور دادهها را از مطالعات واجد شرایط استخراج کرده و خطر سوگیری (bias) آنها را بهطور مستقل و دو بار ارزیابی کردند. نتایج مطالعات واردشده در متاآنالیزها با استفاده از مدل اثرات تصادفی (random-effects model) در جایی که بیش از چهار مطالعه وجود داشت، و مدل اثر ثابت (fixed-effect model) در جایی که کمتر از چهار مطالعه در دسترس بود، ترکیب شدند. برای بیان تخمین تاثیر مداخلات، از تفاوت میانگین (MD) برای پیامدهای پیوسته (continuous outcome) و خطر نسبی (RR) برای پیامدهای دو حالتی (dichotomous outcome)، با 95% فاصله اطمینان (CI)، استفاده شد. ناهمگونی (heterogeneity) مطالعات با توجه به هر دو عامل بالینی و روششناسی (methodology) مورد بررسی قرار گرفت.
هیچ RCTای واجد شرایطی را برای ورود به این مرور نیافتیم.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.