پیشینه و سوال مطالعه مروری
عفونت قارچی قرنیه به ندرت در کشورهای ثروتمند رخ میدهد، اما در کشورهای فقیر نسبتا شایع است. اگر این وضعیت درمان نشود، ممکن است قرنیه سوراخ شده و این وضعیت منجر به کوری شود. اگرچه تعدادی از داروها در دسترس هستند، مشخص نیست که کدام یک موثرترین و مقرون به صرفه است. سوال مرور ما این بود: بهترین درمان برای عفونت قارچی قرنیه (کراتیت قارچی (fungal keratitis)) چیست؟
ویژگیهای مطالعه
تعداد 12 کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده را شناسایی کردیم که شامل 981 نفر بود؛ شواهد تا مارچ 2015 بهروز است. کارآزماییها عمدتا در هند انجام شدند.
نتایج کلیدی و کیفیت شواهد
مطالعات کوچک بوده و بسیاری از آنها در معرض خطر سوگیری (bias) قرار داشتند. آنها همچنین درمانهای مختلف را بررسی کردند. این بدان معناست که برای اکثر درمانها نتوانستیم نتیجهگیری کنیم که کدام یک بهتر بود. البته یک استثنا وجود داشت. سه کارآزمایی (434 شرکتکننده) ناتامایسین موضعی و وریکونازول موضعی را مقایسه کردند. در این کارآزماییها شواهدی با کیفیت پائین وجود داشت که افرادی که ناتامایسین موضعی دریافت کردند احتمال بیشتری داشت که درمان شوند و سه ماه پس از شروع درمان، بینایی بهتری پیدا کردند. شواهدی با کیفیت بالا وجود داشت که افراد درمانشده با ناتامایسین کمتر احتمال داشت دچار سوراخ شدن قرنیه شده و به پیوند نیاز پیدا کنند. ما هیچ شواهدی را در مورد کیفیت زندگی پیدا نکردیم. یک کارآزمایی شواهدی را یافت که ناتامایسین به ویژه در درمان نوع خاصی از عفونت قارچی (گونههای
فوزاریوم (Fusarium)
) عملکرد خوبی دارد.
کارآزماییهای واردشده در این مرور کیفیت متغیری داشته و عموما قدرت پائینی را نشان دادند. شواهدی وجود دارد که ناتامایسین در درمان زخمهای قارچی موثرتر از وریکونازول است. تحقیقات آینده باید تاثیرات درمان را بر اساس گونههای قارچ ارزیابی کنند.
کراتیت قارچی (fungal keratitis) یک عفونت قارچی قرنیه است. این وضعیت در کشورهای فقیر، به ویژه در مناطق کشاورزی، رایج است، اما در کشورهایی با درآمد بالا نسبتا غیرمعمول است. اگرچه داروهایی برای مدیریت بالینی آن در دسترس هستند، اثربخشی آنها نامشخص است.
ارزیابی تاثیرات داروهای مختلف ضدقارچی (antifungal) در مدیریت بالینی کراتیت قارچی.
CENTRAL (شامل پايگاه ثبت کارآزماییهای گروه چشم و بینایی در کاکرین) (شماره 2؛ 2015)؛ Ovid MEDLINE؛ Ovid MEDLINE In-Process and Other Non-Indexed Citations؛ Ovid MEDLINE Daily؛ Ovid OLDMEDLINE (ژانویه 1946 تا آگوست 2015)؛ EMBASE (ژانویه 1980 تا مارچ 2015)؛ بانک اطلاعاتی منابع علمی سلامت آمریکای لاتین و کارائیب (LILACS) (ژانویه 1982 تا مارچ 2015)؛ ISRCTN registry (در www.isrctn.com/editAdvancedSearch )؛ ClinicalTrials.gov (در www.clinicaltrials.gov ) و پلتفرم بینالمللی پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی (ICTRP) سازمان جهانی بهداشت ( www.who.int/ictrp/search/en ) را جستوجو کردیم. در جستوجوهای الکترونیکی برای یافتن کارآزماییها، از هیچ محدودیت زمانی یا زبان نگارش مقاله استفاده نکردیم. بانکهای اطلاعاتی الکترونیکی را آخرین بار در 16 مارچ 2015 جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (randomised controlled trials; RCTs) را از درمان طبی کراتیت قارچی وارد کردیم.
دو نویسنده مرور، مطالعات را برای ورود در این مرور انتخاب کرده، خطر سوگیری (bias) کارآزماییها را ارزیابی کرده، و دادهها را استخراج کردند. پیامد اولیه، درمان بالینی بیماری در دو تا سه ماه بود. پیامدهای ثانویه شامل بهترین حدت بینایی تصحیحشده، زمان لازم تا درمان بالینی، میزان تبعیت از درمان، پیامدهای نامطلوب و کیفیت زندگی بودند.
تعداد 12 کارآزمایی را در این مرور وارد کردیم؛ 10 مورد در هند، یک مورد در بنگلادش و یک آزمایش در مصر انجام شدند. هفت مورد از این کارآزماییها در معرض خطر بالای سوگیری در یک یا چند حوزه قرار داشتند، دو مورد از مطالعات با خطر پائین سوگیری در همه حوزهها روبهرو بودند. شرکتکنندگان بهطور تصادفی به مقایسههای زیر تقسیم شدند: ناتامایسین (natamycin) 5% موضعی در مقایسه با وریکونازول (voriconazole) 1% موضعی؛ ناتامایسین 5% موضعی در مقایسه با اکونازول (econazole) 2% موضعی؛ ناتامایسین 5% موضعی در مقایسه با کلرهگزیدین گلوکونات موضعی (chlorhexidine gluconate) (در قدرتهای 0.05%، 0.1% و 0.2%)؛ وریکونازول 1% موضعی در مقایسه با وریکونازول 50 گرم/0.1 میلیلیتر داخل استرومال (هر دو درمان همراه با ناتامایسین 5% موضعی)؛ وریکونازول 1% موضعی همراه با وریکونازول خوراکی در مقایسه با وریکونازول خوراکی و ایتراکونازول (itraconazole) خوراکی (هر دو همراه با ناتامایسین 5% موضعی)؛ ایتراکونازول 1% موضعی در مقایسه با ایتراکونازول 1% موضعی همراه با ایتراکونازول خوراکی؛ آمفوتریسین B موضعی در مقایسه با آمفوتریسین B موضعی همراه با تزریق زیر ملتحمه فلوکونازول (fluconazole)؛ تزریق داخل چشمی آمفوتریسین B با درمان متداول در مقایسه با درمان متداول به تنهایی (زخمهای قارچی شدید)؛ نقره سولفادیازین (silver sulphadiazine) با قدرت 0.5% و 1% موضعی در مقایسه با میکونازول (miconazole) 1% موضعی. بهطور کلی نتایج قطعی نبودند زیرا برای اکثر مقایسهها فقط یک کارآزمایی کوچک در دسترس بود. مورد استثناء، مقایسه ناتامایسین موضعی و وریکونازول موضعی بود که برای آن سه کارآزمایی موجود بودند. در یکی از این کارآزماییها، درمان بالینی (التیام زخم) در تمام 15 بیمار اختصاص داده شده به ناتامایسین و در 14/15 بیمار در گروه وریکونازول گزارش شد (خطر نسبی (RR): 1.07؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.89 تا 1.28، شواهد با کیفیت پائین). در یک کارآزمایی، افرادی که به صورت تصادفی در گروه ناتامایسین قرار گرفتند، احتمال بیشتری داشت که در شش روز به درمان میکروبیولوژیکی دست یابند (RR: 1.64؛ 95% CI؛ 1.38 تا 1.94، 299 شرکتکننده). بهطور متوسط، افرادی که به صورت تصادفی وارد گروه ناتامایسین شدند، در مقایسه با افرادی که بهطور تصادفی با وریکونازول درمان شدند، در دو تا سه ماه بهترین حدت بینایی تصحیحشده آنها با عینک بهتر بود، اما تخمین نامشخص بود و 95% فاصله اطمینان شامل 0 (عدم تفاوت) شد (تفاوت میانگین (MD)؛ 0.12- logMAR؛ 95% CI؛ 0.31- تا 0.06، 434 شرکتکننده؛ 3 مطالعه، شواهد با کیفیت پائین) و کاهش خطر سوراخ شدن قرنیه یا کراتوپلاستی نفوذ کننده درمانی، یا هر دو (RR: 0.61؛ 95% CI؛ 0.40 تا 0.94، 434 شرکتکننده، شواهد با کیفیت بالا) را گزارش کردند. برای پیامد زمان سپریشده تا درمان بالینی، شواهد قطعی نبود. میزان تبعیت از درمان و کیفیت زندگی گزارش نشدند. یک کارآزمایی با مقایسه ناتامایسین و وریکونازول تاثیر درمان را در گونههای فوزاریوم (Fusarium) بیشتر نشان داد، اما این آنالیز زیرگروه از قبل توسط این مرور مشخص نشده بود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.