پیشینه
دخانیات بدون دود، هر محصولی است که در آن تنباکو در دهان گذاشته می‌شود، به طوری که نیکوتین از طریق لایه پوششی دهان جذب می‌شود. دخانیات بدون دود خطرناک‌تر از سیگار و دیگر محصولاتی نیست که در آنها تنباکو سوخته شده و نیکوتین از طریق ریه‌ها جذب می‌شود. با این حال، دخانیات بدون دود هم منجر به اعتیاد به نیکوتین شده و می‌تواند مضر باشد، به خصوص برای دهان. بسیاری از انواع دخانیات بدون دود در سراسر جهان استفاده می‌شوند، از جمله جویدن توتون و تنباکو، انفیه و snus. خطرات سلامت با نوع محصول متفاوت است.
روش‌ها
ما شواهد به دست آمده را از کارآزمایی‌های تصادفیسازی شده در مورد مداخلات برای کمک به افراد برای متوقف کردن استفاده از دخانیات بدون دود، از جمله درمان جایگزینی نیکوتین، دیگر درمان‌های دارویی و حمایت رفتاری، مرور کردیم. شواهد تا جولای 2015 موجود است. کارآزمایی‌ها باید تعداد شرکت‌کنندگانی را گزارش کرده بودند که استفاده از دخانیات بدون دود یا محصولات دیگر را پس از شش ماه متوقف کرده بودند.
نتایج
ما 34 کارآزمایی مرتبط را پیدا کردیم که بیش از 16 هزار شرکت‌کننده را پوشش داده بودند. همه به جز یکی در ایالات متحده آمریکا انجام شده بودند. برخی از مطالعات در کلینیک‌های بهداشت دهان و دندان به ارائه مشاوره در مورد مشکلات بهداشت دهان به کاربران دخانیات بدون دود پرداختند که به متوقف کردن مصرف آن علاقمند بودند یا خیر. برخی از مطالعات کاربرای را وارد کردند که می‌خواستند مصرف دخانیات بدون دود را متوقف کنند.
شانزده کارآزمایی با 3722 شرکت‌کننده درمان‌های دارویی را آزمایش کردند. دوازده مطالعه انواع مختلف درمان جایگزینی نیکوتین (پنج مطالعه آدامس، دو مطالعه پچ (patch)، پنج مطالعه قرص مکیدنی (lozenge)) را آزمایش کردند. شواهد نشان می‌دهند که قرص مکیدنی نیکوتین ممکن است برای توقف مصرف به افراد کمک کنند، اما کیفیت شواهد کم بود و تحقیقات بیشتری مورد نیاز است. شواهد کافی برای اطمینان یافتن از اینکه آدامس یا پچ‌های نیکوتین می‌توانند کمک کنند، وجود ندارد. دو کارآزمایی از وارنیکلین (varenicline) (دارویی که به افراد سیگاری کمک می‌کند تا ترک کنند) پیشنهاد کرد که آن نیز می‌تواند به افراد برای قطع مصرف دخانیات بدون دود کمک کند. دو کارآزمایی کوچک از بوپروپیون (bupropion) (یک داروی ضدافسردگی که به افراد سیگاری کمک می‌کند تا ترک کنند) به این نتیجه نرسیدند که بوپروپیون به افراد در ترک مصرف دخانیات بدون دود کمک می‌کند.
17 کارآزمایی با 12394 شرکت‌کننده حمایت رفتاری را آزمایش کردند. حمایت رفتاری می‌تواند شامل مشاوره کوتاه، روش‌های خودیاری، پشتیبانی تلفنی، دسترسی به یک وب‌سایت و ترکیبی از این عوامل باشد. تغییرات بسیاری در نتایج با برخی از کارآزمایی‌ها وجود داشت که شواهد روشن مزیت را نشان دادند و برخی دیگر هیچ مزیتی را نشان ندادند. ما نمی‌توانستیم مطمئن باشیم که عوامل مهم حمایت موثر چه بودند، اما دسترسی به پشتیبانی تلفنی به‌طور کلی به نظر می‌رسید که مفید باشد.
وارنیکلین، قرص‌های مکیدنی نیکوتین و مداخلات رفتاری ممکن است به کاربران ST برای ترک مصرف کنند. اطمینان به نتایج برای قرص‌های مکیدنی نیکوتین محدود است. اطمینان به اندازه اثر از مداخلات رفتاری محدود است، زیرا اجزای مداخلات رفتاری که در ایجاد تاثیر آنها کمک کردند، مشخص نیستند.
استفاده از دخانیات بدون دود (smokeless tobacco; ST) می‌تواند منجر به وابستگی به دخانیات شود و استفاده طولانی‌مدت می‌تواند منجر به مشکلات سلامت از جمله بیماری پریودونتال، سرطان، و بیماری عروق مغزی و قلبی‌عروقی شود.
بررسی اثرات مداخلات رفتاری و دارویی برای درمان استفاده از ST.
ما در پایگاه ثبت تخصصی گروه اعتیاد به دخانیات در کاکرین در جون 2015 جست‌وجو کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفیسازی شده از مداخلات رفتاری یا دارویی برای کمک به کاربران ST برای ترک آن با پیگیری حداقل شش ماه.
ما از روش‌های استاندارد روش‌شناسی کاکرین، همانطور که سازمان همکاری کاکرین انتظار دارد، استفاده کردیم. ما پیامدها را به صورت نسبت خطر (risk ratios; RRs) خلاصه کردیم. برای زیرگروه‌های کارآزمایی‌ها با انواع مداخله مشابه و بدون ناهمگونی آماری قابل‌توجه، ما اثرات ترکیبی را با استفاده از روش اثر ثابت منتل-هنزل (Mantel-Haenszel) برآورد کردیم.
ما 34 کارآزمایی را شناسایی کردیم که معیارهای ورود را برآورده کردند، که از این تعداد، نه مورد برای این به‌روزرسانی جدید بودند، که بیش از 16000 نفر را پوشش دادند. شواهدی با کیفیت متوسط از دو مطالعه نشان داد که وارنیکلین نرخ توقف مصرف ST را افزایش داد (نسبت خطر [RR]: 1.34؛ 95% فاصله اطمینان (CI)؛ 1.08 تا 1.68، 507 شرکت‌کننده). نتایج ترکیبی حاصل از دو کارآزمایی در مورد بوپروپیون، هیچ مزیتی را از درمان با این دارو در شش ماه یا بیشتر نشان نداد (RR: 0.89؛ 95% CI؛ 0.54 تا 1.44؛ 293 شرکت‌کننده)، اما فاصله اطمینان گسترده بود. نه پچ نیکوتین (پنج کارآزمایی، RR: 1.13؛ 95% CI؛ 0.93 تا 1.37؛ 1083 شرکت‌کننده) و نه آدامس نیکوتین (دو کارآزمایی، RR: 0.99؛ 95% CI؛ 0.68 تا 1.43؛ 310 شرکت‌کننده) منجر به افزایش قطع مصرف نشدند. ترکیب پنج مطالعه از قرص‌های مکیدنی نیکوتین منجر به افزایش قطع مصرف دخانیات شدند (RR: 1.36؛ 95% CI؛ 1.17 تا 1.59؛ 1529 شرکت‌کننده) اما اعتماد به این برآورد کم است زیرا نتیجه به خروج سه کارآزمایی که از کنترل دارونما (placebo) استفاده نکردند، حساس بود.
ناهمگونی آماری در میان 17 کارآزمایی مداخلات رفتاری مشهود بود: هشت مورد از آنها مزایای بالینی و آماری قابل‌توجهی را گزارش کردند. شش مورد مزیت را پیشنهاد کردند، اما با CIهای گسترده و بدون اهمیت آماری؛ و سه مورد نرخ مشابه توقف مصرف را در گروه مداخله و کنترل و CIهای نسبتا باریک داشتند. ناهمگونی توسط طراحی مطالعه (تصادفیسازی فردی یا خوشه‌ای) توضیح داده نشده بود، چه شرکتکنندگان علاقه به ترک داشتند یا برای اجزای خاص مداخله انتخاب شدند. در تجزیه‌وتحلیل زیرگروه post hoc، کارآزمایی‌های مداخلات رفتاری شامل پشتیبانی تلفنی، با یا بدون معاینه دهانی و بازخورد، با اندازه‌های بزرگتر اثر همراه بود، اما معاینه دهانی و بازخورد به‌تنهایی همراه با مزیت نبود.
در یک کارآزمایی، یک وب‌سایت تعاملی بیش از یک وب‌سایت استاتیک منجر به قطع مصرف شد. یک کارآزمایی به مقایسه توقف فوری مصرف با استفاده از پچ نیکوتین در برابر یک رویکرد کاهش با استفاده از قرص مکیدنی نیکوتین یا تغییر برند پرداخت که موفقیت بیشتری را برای گروه قطع ناگهانی نشان داد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.