سوال مطالعه مروری
در این مرور، ما به دنبال ارزیابی شواهد موجود در مورد تاثیر کرم‌های حائل، مرطوب کننده‌ها، دستکش‌ها و برنامه‌های آموزشی برای کارکنانی بودیم که در معرض خطر بالای التهاب پوست دست قرار داشتند. نه مطالعه را یافتیم. هیچ کدام از آنها دستکش‌های محافظتی را بررسی نکردند. شواهد در این مرور تا 17 ژانویه 2018 به‌روز است.
پیشینه
درماتیت شغلی تحریکی دست (occupational irritant hand dermatitis; OIHD) یک بیماری پوستی است که در دست کارکنان برخی از مشاغل رخ می‌دهد. اولین علائم پچ‌های قرمز و فلس مانند در نواحی بین انگشتان و نواحی بند انگشتان دست‌ها است. تاول‌های خارش‌دار، ترک‌های دردناک و احتمالا عفونت شایع هستند و در نهایت منجر به ضخیم شدن پوست می‌شود.
تحریک پوست دست می‌تواند کارکنانی را که به طور مرتب در تماس با آب، مواد شوینده، مواد شیمیایی و تحریکات دیگر قرار دارند، یا افرادی را که در طول روز کاری خود دستکش می‌پوشند، تحت تاثیر قرار دهد. افرادی که در معرض خطر ویژه‌ای قرار دارند عبارتند از آرایشگران، پرستاران، افرادی که نظافت می‌کنند، سازنده‌ها، افرادی است که در صنایع رنگ‌زنی، چاپ، فلز و صنایع غذایی کار می‌کنند این وضعیت نسبتا شایع است و در حدود 5 تا 20 نفر از هر 10,000 کارگر تمام‌وقت را در سال تحت تاثیر قرار می‌دهد. پیشگیری از پیشرفت OIHD مهم است زیرا اگر شروع شود، درمان آن دشوار است.
ویژگی‌های مطالعه
نه مطالعه را در این مرور وارد کردیم، که شامل 2888 کارمند زن و مرد در رده سنی بین 16 تا 67 سال بودند. این مطالعات انواع مختلف کارگران را وارد کردند: کارگران کارخانه فلز، کارگران کارخانه‌های رنگ‌زنی و چاپ، پاک کننده‌های روده در کشتارگاه‌های خوک، نظافت کننده‌ها و کارگران آشپزخانه، کارکنان بیمارستان و کارآموزان آرایشگاه. ما نتوانستیم متوجه شویم که اقدامات پیشگیرانه در تمام این حرفه‌ها موثر بودند یا خیر، چرا که کارآزمایی‌های بسیار اندکی وجود داشتند. این مطالعات از چهار هفته تا سه سال طول کشیدند.
نتایج کلیدی
برخی از اقدامات پیشگیرانه ممکن است خطر ابتلا به تحریکات پوستی را کاهش دهند. با این حال، مطالعات خیلی کمی برای اطمینان از این موضوع وجود داشت. مطالعات خیلی متفاوت‌تر از آن بودند که بتوان آنها را به شیوه‌ای معنادار ترکیب کرد و نتایج بسیار غیر-دقیق بودند. بنابراین نتایج ما هنوز قابل بحث است.
کرم‌های حائل، مرطوب کننده‌ها و برنامه‌های حفاظت از پوست مختلفی مورد بررسی قرار گرفتند. کاهش خطر پیشرفت OIHD توسط کرم‌های حائل امکان‌پذیر است. این نتیجه از چهار مطالعه به دست آمد. در این مطالعات، در 29% از افرادی که از کرم‌های حائل استفاده کردند، تحریکات پوستی دست توسعه یافت. در گروه کنترل، که از کرم‌های محافظتی استفاده نکردند، در 33% تحریکات پوستی دست توسعه یافت. نتایج حاصل از سه مطالعه نشان داد که مرطوب کننده‌ها می‌توانند خطر پیشرفت OIHD را به یک مقدار مفید کاهش دهند. در سیزده درصد از افرادی که از مرطوب کننده‌ها استفاده کردند، در مقایسه با 19% از افرادی که از مرطوب کننده‌ها استفاده نکردند تحریکات پوستی دست توسعه یافت. دو مطالعه نشان داد که استفاده از ترکیبی از کرم‌های حائل و مرطوب کننده‌ها ممکن است خطر پیشرفت OIHD را به یک مقدار مفید کاهش دهد. در هشت درصد از افرادی که از مرطوب کننده‌ها و کرم‌های حائل استفاده کردند در مقایسه با 13% از افراد گروه کنترل، تحریکات پوستی دست افزایش یافت. بر اساس سه مطالعه، ما مطمئن نیستیم که آموزش محافظت از پوست خطر پیشرفت OIHD را کاهش می‌دهد. در این مطالعات، در 21% از افرادی که آموزش محافظت از پوست را دریافت کردند در مقایسه با 28% از افراد گروه کنترل، تحریکات پوست دست افزایش یافت.
ایمنی و تحمل‌پذیری این اقدامات در این مطالعات به طور سیستماتیک مورد توجه قرار نگرفت. با این حال، هیچ واکنش جدی به درمان‌ها گزارش نشد. واکنش‌های خفیف مانند خارش یا قرمزی پوست فقط در تعداد کمی از افراد استفاده کننده از کرم‌های حائل یا مرطوب کننده‌ها گزارش شد. اقدامات لازم برای پیشگیری از تحریکات پوست دست احتمالا منجر به عوارض جانبی جدی اندکی شد یا هیچ عارضه جانبی جدی ایجاد نکردند.
کیفیت شواهد
برای کرم‌های حائل، مرطوب کننده‌ها، یا ترکیبی از هر دو، کیفیت شواهد در مورد پیشگیری از OIHD پائین بود. اطلاعات کافی وجود نداشت و درماتیت دست در سراسر مطالعات به طور متفاوتی مورد بررسی قرار گرفت.
برای برنامه‌های آموزشی، کیفیت شواهد در مورد پیشگیری از تحریک پوستی دست بسیار پائین بود. اطلاعات کافی وجود نداشت، درماتیت دست در سراسر مطالعات به طور متفاوتی مورد بررسی قرار گرفت، و نحوه انجام مطالعات در بعضی از موارد مهم ضعیف بود.
برای پیامد کلیدی دیگر، ایمنی و تحمل‌پذیری درمان‌ها، کیفیت شواهد متوسط بود زیرا فقط نتایج غیر-مستقیم در دسترس بودند.
مرطوب کننده‌ها به تنهایی یا در ترکیب با کرم‌های حائل ممکن است در طولانی‌مدت یا کوتاه-مدت منجر به تاثیر محافظتی بالینی مهمی در پیشگیری اولیه از OIHD شوند. کرم‌های ضد-آفتاب به تنهایی ممکن است تاثیر محافظتی اندکی داشته باشند، اما به نظر نمی‌رسد که این موضوع از لحاظ بالینی مهم باشد. نتایج برای تمام این مقایسه‌ها غیر-دقیق بود، و کیفیت پائین شواهد بدین معنی است که اطمینان ما به تخمین اثرگذاری محدود است. برای آموزش محافظت از پوست، نتایج به طور قابل ملاحظه‌ای در سراسر کارآزمایی‌ها متفاوت بود، این تاثیر غیر-دقیق بود، و کاهش خطر تجمعی به اندازه کافی بزرگ نبود که از لحاظ بالینی مهم تلقی شود. کیفیت بسیار پائین این شواهد بدین معنی است که ما مطمئن نیستیم آموزش محافظت از پوست خطر پیشرفت OIHD را کاهش می‌دهد. این مداخلات احتمالا منجر به عوارض جانبی جدی اندکی شدند یا عوارض جانبی جدی ایجاد نکردند.
ما نتیجه می‌گیریم که در حال حاضر شواهد کافی برای اطمینان به ارزیابی اثربخشی مداخلات مورد استفاده در پیشگیری اولیه از OIHD وجود ندارد. این ضرورتا به این معنی نیست که اقدامات فعلی ناکارآمد هستند. با وجودی که در نسخه به‌روز شده این مرور مطالعات بزرگ‌تر با کیفیت مناسب وارد شدند، کارآزمایی‌هایی که اقدامات استاندارد شده را برای تشخیص OIHD برای تعیین اثربخشی استراتژی‌های پیشگیرانه مختلف اعمال کنند، هم‌چنان مورد نیاز است.
درماتیت شغلی تحریکی دست (occupational irritant hand dermatitis; OIHD) باعث اختلال عملکردی، اختلال در کار و ناراحتی قابل توجه در جمعیت کارگر می‌شود. می‌توان از اقدامات پیشگیرانه مختلفی مانند دستکش‌های محافظ، کرم‌های حائل و مرطوب کننده‌ها استفاده کرد، اما مشخص نیست که این اقدامات چقدر موثر هستند. این یک نسخه به‌روز از مرور کاکرین است که قبلا در سال 2010 منتشر شد.
ارزیابی تاثیرات مداخلات پیشگیرانه اولیه و استراتژیک (فیزیکی و رفتاری) برای پیشگیری از OIHD در افراد سالم (افرادی که درماتیت دست ندارند) که در مشاغلی کار می‌کنند که پوست آنها به دلیل تماس با آب، مواد شوینده، مواد شیمیایی یا تحریک کننده‌های دیگر یا ناشی از پوشیدن دستکش در معرض خطر آسیب قرار دارد.
ما تا ژانویه 2018 جست‌وجوهای خود را در بانک‌های اطلاعاتی زیر به‌روز کردیم: پایگاه ثبت تخصصی گروه پوست در کاکرین؛ CENTRAL؛ MEDLlNE و Embase. هم‌چنین پنج پایگاه ثبت کارآزمایی و کتاب‌شناختی‌های مطالعات وارد شده را برای یافتن منابع بیشتری از کارآزمایی‌های مرتبط جست‌وجو کردیم. دو مجموعه از خلاصه مقالات کنفرانس را به صورت دستی جست‌وجو کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) موازی و متقاطع را وارد کردیم که به بررسی اثربخشی کرم‌های حائل، مرطوب کننده‌ها، دستکش‌ها یا مداخلات آموزشی در برابر عدم مداخله بر پیشگیری اولیه از OIHD تحت شرایط میدانی پرداختند.
از روش‌های استاندارد روش‌شناسی مورد انتظار کاکرین استفاده کردیم. پیامدهای اولیه عبارت بودند از علائم و نشانه‌های پیشرفت OIHD حین کارآزمایی‌ها و تعداد دفعات قطع درمان به علت عوارض جانبی.
نه RCT را که شامل 2888 شرکت‌کننده بدون درماتیت شغلی تحریکی دست (OIHD) در خط پایه بودند وارد کردیم. شش مطالعه، شامل 1533 شرکت‌کننده، تاثیرات کرم‌های حائل، مرطوب کننده‌ها یا هر دو را بررسی کردند. سه مطالعه، شامل 1355 شرکت‌کننده، اثربخشی آموزش مراقبت از پوست را در پیشگیری از OIHD ارزیابی کردند. هیچ مطالعه‌ای برای بررسی تاثیرات دستکش‌های محافظتی واجد شرایط نبود. میان هر نوع مداخله، ناهمگونی در مورد معیارهای ارزیابی علائم و نشانه‌های OIHD، محصولات و مشاغل وجود داشت. سوگیری (bias) انتخاب، سوگیری عملکرد و سوگیری گزارش‌دهی در سراسر تمام مطالعات به طور کلی نامشخص بودند. خطر سوگیری تشخیص در پنج مطالعه پائین و در یک مطالعه بالا بود. خطر سوگیری‌های دیگر در چهار مطالعه پائین و در دو مطالعه بالا بود.
کارآزمایی‌های واجد شرایط شامل شرکت‌کنندگان مختلفی بودند، از جمله: متخصصین فلزکاری در معرض مایع برشکاری، کارگران کارخانه رنگ‌زنی و چاپ، پاک‌کننده‌های روده در کشتارگاه‌های خوک، کارگران نظافت کننده و کارکنان آشپزخانه، کارآموزان پرستاری، کارکنان بخش رسیدگی به تحریکات پوستی بیمارستان‌ها و کارآموزان آرایشگری. تمام مطالعات در محل کار مربوطه صورت گرفتند. مدت زمان مطالعه بین چهار هفته تا سه سال متغیر بود. سن شرکت‌کنندگان بین 16 تا 67 سال متغیر بود.
متاآنالیز مربوط به کرم‌های حائل، مرطوب کننده‌ها، ترکیبی از کرم‌های حائل و مرطوب کننده‌ها، یا آموزش محافظت از پوست تاثیرات غیر-دقیقی را به نفع مداخله نشان دادند. بیست‌ونه درصد از شرکت‌کنندگانی که از کرم‌های حائل استفاده کردند در مقایسه با 33% از شرکت‌کنندگانی که از کنترل کننده‌ها استفاده کردند، علائمی را از پیشرفت OIHD نشان دادند، بنابراین این خطر ممکن است با این معیار اندکی کاهش یابد (خطر نسبی (RR): 0.87؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.72 تا 1.06؛ 999 شرکت‌کننده؛ 4 مطالعه؛ شواهد با کیفیت پائین). با این حال، این کاهش خطر ممکن است از لحاظ بالینی مهم نباشد. ممکن است تاثیر حفاظتی بالینی مهمی برای استفاده از مرطوب کننده‌ها وجود داشته باشد: در گروه مداخله، در 13% از شرکت‌کنندگان در مقایسه با 19% از شرکت‌کنندگان گروه کنترل، علائم OIHD توسعه یافت (RR: 0.71؛ 95% CI؛ 0.46 تا 1.09؛ 507 شرکت‌کننده؛ 3 مطالعه؛ شواهد با کیفیت پائین). به همین ترتیب، ممکن است تاثیر حفاظتی بالینی مهمی برای استفاده از ترکیب کرم‌های حائل و مرطوب کننده‌ها وجود داشته باشد: در 8% از شرکت‌کنندگان گروه مداخله در مقایسه با 13% از شرکت‌کنندگان گروه کنترل، علائم OIHD توسعه یافت (RR: 0.68؛ 95% CI؛ 0.33 تا 1.42؛ 474 شرکت‌کننده؛ 2 مطالعه؛ شواهد با کیفیت پائین). ما مطمئن نیستیم که آموزش محافظت از پوست خطر پیشرفت علائم OIHD را افزایش می‌دهد (RR: 0.76؛ 95% CI؛ 0.54 تا 1.08؛ 1355 شرکت‌کننده؛ 3 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین). در بیست‌ویک درصد از شرکت‌کنندگانی که آموزش محافظت از پوست دریافت کردند، در مقایسه با 28% از شرکت‌کنندگان گروه کنترل، علائم OIHD توسعه یافت.
هیچ یک از مطالعات فراوانی قطع درمان را به علت عوارض جانبی محصولات به طور مستقیم بررسی نکردند. با این حال، در سه مطالعه مربوط به کرم‌های حائل، دلایل خروج از مطالعات مربوط به عوارض جانبی نبود. به همین ترتیب، در یک مطالعه درباره مرطوب کننده‌ها به همراه کرم‌های حائل و در یک مطالعه درباره آموزش حفاظت از پوست، دلایل خروج از مطالعه با عوارض جانبی مرتبط نبود. مطالعات باقیمانده (یک تا دو مطالعه در هر مقایسه) خروج از مطالعه را بدون اینکه مشخص شود چه تعداد از آنها ممکن است به علت واکنش‌های جانبی به مداخلات بوده باشد، گزارش کردند. کیفیت این شواهد را، با توجه به غیر-مستقیم بودن این نتایج، متوسط قضاوت کردیم. مداخلات بررسی شده برای پیشگیری از OIHD احتمالا منجر به عوارض جانبی جدی اندکی شدند یا عوارض جانبی جدی ایجاد نکردند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.