فیتوداروها (phytomedicines) (داروهای به دست آمده از گیاهان) در مدیریت بیماری سلول داسی‏‌شکل

سوال مطالعه مروری

ما شواهد مربوط به تأثیر و ایمنی داروهای گیاهی را در افراد مبتلا به بیماری سلول داسی‏‌شکل در هر سن و شرایطی، از همه انواع داروها، بررسی کردیم. این یک به‌روز‌رسانی از مرور کاکرین است که قبلا منتشر شده است.

پیشینه

بیماری سلول داسی‏‌شکل یک بیماری خونی ارثی است که در اثر نقص در تولید هموگلوبین ایجاد می‌شود. هموگلوبین بخشی از گلبول‌های قرمز خون است که اکسیژن را در سراسر بدن حمل می‌کند. بیماری سلول داسی‏‌شکل زمانی اتفاق می‌افتد که بیمار ژن‌های معیوب مسوول تولید هموگلوبین را از هر دو والدین به ارث ببرد. طیفی از عوارض و کاهش امید به زندگی با بیماری سلول داسی‏‌شکل مرتبط است. داروهای گیاهی داروهایی هستند که از گیاهان در وضعیت اصلی خود گرفته می‌شوند. افراد مبتلا به بیماری سلول داسی‏‌شکل ممکن است از طریق درمان‌گران سنتی تحت درمان با گیاهان سنتی قرار گیرند. مزایای آنها به‌طور سیستماتیک ارزیابی نشده است. تحقیقات آزمایشگاهی مدت‌هاست که نشان می‌دهند این داروها ممکن است در کاهش نشانه‌های بیماری سلول داسی‏‌شکل کمک کننده باشند.

تاریخ جست‌و‌جو

شواهد تا این تاریخ به‌روز هستند: 18 می 2020.

ویژگی‌های مطالعه

سه کارآزمایی (212 نفر) و سه داروی گیاهی Niprisan® (تحت عنوان Nicosan® نیز شناخته می‌شود)، Ciklavit® و عصاره پودر شده ریشه paniculata Pfaffia وارد شدند.

‌نتایج کلیدی

این مرور نشان داد که Niprisan® ممکن است به کاهش اپیزودهای بحران بیماری سلول داسی‏‌شکل همراه با درد شدید کمک کند.

Ciklavit® ممکن است تاثیر اندکی بر کاهش بحران‌های دردناک در SCD داشته یا هیچ تأثیری نداشته باشد، و عوارض جانبی احتمالی بر سطح کم‌خونی بگذارد.

ما از تأثیر عصاره پودر شده ریشه گیاه Pfaffia Paniculata بر SCD اطمینان نداریم.

سه فرمولاسیون داروی گیاهی هیچ نشانه جانبی جدی یا اختلال را در عملکرد کبد یا کلیه در شرکت‌کنندگان ایجاد نکردند. قبل از ارائه توصیه‌هایی در مورد استفاده از این داروها، کارآزمایی‌های علمی قوی‌تری باید انجام شوند. تحقیقات بیشتر همچنین باید معیارهای بلندمدت پیامد را ارزیابی کنند.

کیفیت شواهد

ما کیفیت شواهد به دست آمده را از این مرور، بسته به پیامد اندازه‌گیری شده، در سطح بسیار پائین تا پائین ارزیابی کردیم.

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان: 

در حالی که به نظر می‌رسد Niprisan® در کاهش بحران‌های شدید و دردناک طی یک دوره پیگیری شش ماهه موثر و ایمن باشد، کارآزمایی‌های بیشتری برای ارزیابی نقش آن در مدیریت افراد مبتلا به SCD مورد نیاز است و در انتظار نتایج حاصل از کارآزمایی‌های چند مرکزی هستیم. در حال حاضر، در مورد اثربخشی Ciklavit® و عصاره پودر شده ریشه Pfaffia paniculata در مدیریت SCD نمی‌توان نتیجه‌گیری کرد. بر اساس نتایج منتشر شده برای Niprisan® و با توجه به محدودیت‌ها در جمع‌آوری داده‌ها و تجزیه‌وتحلیل سه کارآزمایی، داروهای گیاهی ممکن است یک اثر مفید بالقوه در کاهش بحران‌های دردناک در SCD داشته باشند. این موضوع باید در کارآزمایی‌های بعدی بیشتر تأیید شود. انجام کارآزمایی‌های بیشتری با ارتقا در طراحی مطالعه و جمع‌آوری داده‌ها، پیرامون ایمنی و اثربخشی داروهای گیاهی مورد استفاده در مدیریت SCD، مورد نیاز است.

خلاصه کامل را بخوانید...
پیشینه: 

بیماری سلول داسی شکل، یک اختلال شایع ارثی مغلوب، افرادی را از جنوب صحرای آفریقا، خاورمیانه، حوزه مدیترانه، شبه قاره هند، کارائیب و آمریکای جنوبی تحت تأثیر قرار می‌دهد. این اختلال با عوارض و کاهش امید به زندگی همراه است. داروهای گیاهی (دارویی که از وضعیت اصلی گیاهان به دست می‌آیند) شامل بسیاری از داروهای گیاهی از درمان‌گران طب سنتی است که جمعیتی‌ که بیشتر تحت تأثیر قرار می گیرند، با آنها روبه‌رو می‌شوند. تحقیقات آزمایشگاهی و کارآزمایی‌های بالینی محدود، اثرات مثبت داروهای گیاهی را هم در داخل بدن (in vivo) و هم در شرایط آزمایشگاهی (in vitro) پیشنهاد کرده‌اند. ‌با این حال، ارزیابی سیستماتیکی از مزایای آنها صورت نگرفته است. این یک نسخه به‌روزشده از مرور کاکرین است که قبلا منتشر شده است.

اهداف: 

ارزیابی مزایا و خطرات داروهای گیاهی در افراد مبتلا به بیماری سلول داسی‏‌شکل، از هر نوع دارویی، شرکت‌کنندگان در هر سنی، و در هر شرایطی.

روش‌های جست‌وجو: 

ما پایگاه ثبت کارآزمایی‌های هموگلوبینوپاتی‌های گروه فیبروز سیستیک و اختلالات ژنتیکی در کاکرین، International Standard Randomised Controlled Trial Number Register (ISRCTN)؛ Allied and Complimentary Medicine Database (AMED)؛ ClinicalTrials.gov و پلت‌فرم بین‌المللی پایگاه ثبت کارآزمایی‌های بالینی سازمان بهداشت جهانی (WHO) را جست‌وجو کردیم.

تاریخ آخرین جست‌وجو: پایگاه ثبت کارآزمایی‌های هموگلوبینوپاتی‌های گروه فیبروز سیستیک و اختلالات ژنتیکی در کاکرین: 17 مارچ 2020؛ ISRCTN: 19 اپریل 2020؛ AMED: 18 می 2020؛ ClinicalTrials.gov: 24 اپریل 2020؛ و WHO ICTRP: 27 جولای 2017.

معیارهای انتخاب: 

کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی شده یا شبه-تصادفی‌سازی شده با شرکت‌کنندگانی از تمامی سنین و مبتلا به بیماری سلول داسی‏‌شکل، در هر شرایطی، که تجویز داروهای گیاهی را با هر روش استفاده، با دارونما (placebo) یا درمان متداول، از جمله ترانسفیوژن خون و هیدروکسی‌اوره، مقایسه کردند.

گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها: 

دو نویسنده به‌طور مستقل از هم کیفیت کارآزمایی را ارزیابی و داده‌ها را استخراج کردند.

نتایج اصلی: 

سه کارآزمایی (212 شرکت‌کننده) از سه داروی گیاهی: Niprisan® (تحت عنوان Nicosan® نیز شناخته می‌شود)، Ciklavit® و عصاره پودر شده ریشه paniculata Pfaffia وارد شدند. کارآزمایی فاز IIB (محوری) نشان می‌دهد که Niprisan® ممکن است در کاهش اپیزود‌های بحران شدید بیماری سلول داسی‏‌شکل دردناک طی یک دوره شش ماهه موثر باشد (شواهد با کیفیت پائین). به نظر نمی‌رسید که این دارو خطر ابتلا را به عوارض شدید یا سطح آنمی را تحت تأثیر قرار دهد (شواهد با کیفیت پائین).

کارآزمایی تکی Cajanus cajan (Ciklavit®) مزیت احتمالی آن را در افراد مبتلا به بحران‌های دردناک، و عارضه جانبی (غیر قابل توجه) را بر سطح آنمی (شواهد با کیفیت پائین) گزارش کردند.

ما از تأثیر Pfaffia paniculata بر پارامترهای آزمایشگاهی و نشانه‌های SCD اطمینان نداریم (شواهد با کیفیت بسیار پائین).

هیچ عارضه‌ جانبی با Niprisan® و Pfaffia paniculata (شواهد با کیفیت پائین تا بسیار پائین) گزارش نشد.

یادداشت‌های ترجمه: 

این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.

Tools
Information