خشونت در رابطه و دوستیابی یک مشکل مهم میان نوجوانان و جوانان است. خشونت در رابطه شامل طیفی از رفتارهای خشونتآمیز، از آزار کلامی تا تجاوز فیزیکی و جنسی، و از تهدید به تجاوز جنسی و قتل است. در حال حاضر برنامههای زیادی در مدارس و دانشگاهها و در محیطهای اجتماعی اجرا میشوند که هدف آنها پیشگیری از بروز خشونت در رابطه است. تعیین اینکه این برنامهها اثربخشی دارند و منجر به کاهش طولانیمدت خشونت در رابطه میشوند یا خیر، مهم است. این مرور به نتایج 38 مطالعه پرداخت. نتایج هیچ شواهد قانعکنندهای را مبنی بر کاهش خشونت در رابطه یا بهبود نگرشها، رفتارها و مهارتهای شرکتکنندگان در رابطه با خشونت در رابطه نشان ندادند. نتایج نشان دادند که سطح دانش شرکتکنندگان در مورد روابط پس از برنامهها کمی بهبود یافت. این نتایج باید با احتیاط تفسیر شوند، زیرا مطالعات مجزا در انواع شرکتکنندگان و مداخلات مورد استفاده و روشهای اندازهگیری تغییرات، متفاوت بودند. هیچ یک از مطالعات به تاثیر برنامهها بر سلامت جسمانی و روانی توجه نکردند. برای بهبود درک ما از میزان عملکرد این برنامهها، انجام مطالعات بیشتر، که شرکتکنندگان را برای مدت طولانیتری دنبال میکنند و به رابطه میان نگرشها، دانش، رفتار، مهارتها و تعداد دفعاتی که خشونت در رابطه رخ میدهد، میپردازند، لازم است.
مطالعات واردشده در این مرور هیچ شواهدی را دال بر اثربخشی مداخلات بر وقوع اپیزودهای خشونت در رابطه یا بر نگرشها، رفتارها و مهارتهای مرتبط با خشونت در رابطه، نشان ندادند. ما افزایش کمی را در دانش پیدا کردیم اما شواهدی مبنی بر ناهمگونی قابل توجه بین مطالعات وجود داشت. انجام مطالعات بیشتر با دوره پیگیری طولانیمدت مورد نیاز است و نویسندگان مطالعه باید از ابزارهای اندازهگیری استاندارد و معتبر برای به حداکثر رساندن قابلیت مقایسه نتایج استفاده کنند.
مداخلات آموزشی و مهارت-محور اغلب برای پیشگیری از بروز خشونت در رابطه و دوستیابی بین جوانان استفاده میشوند.
ارزیابی اثربخشی مداخلات آموزشی و مهارت-محور طراحی شده برای پیشگیری از بروز خشونت در رابطه و دوستیابی در نوجوانان و جوانان.
پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL)؛ MEDLINE؛ EMBASE؛ CINAHL؛ PsycINFO؛ شش بانک اطلاعاتی دیگر، و دو پایگاه ثبت کارآزمایی را در 7 می 2012 جستوجو کردیم. فهرست منابع مقالات کلیدی و دو مجله ( Journal of Interpersonal Violence و Child Abuse and Neglect ) را به صورت دستی جستوجو کردیم. همچنین با پژوهشگران این حوزه تماس گرفتیم.
مطالعات تصادفیسازی شده، خوشهای-تصادفیسازی شده (cluster-randomised) و شبه-تصادفیسازی شده که یک مداخله آموزشی یا مهارت-محور را برای پیشگیری از بروز خشونت در رابطه یا دوستیابی میان نوجوانان و بزرگسالان جوان با گروه کنترل مقایسه کردند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم واجد شرایط بودن مطالعه و خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کردند. برای هر مطالعه واردشده در متاآنالیز، دادهها توسط GF و یک نویسنده دیگر مرور (CH؛ JN؛ SH یا DS) بهطور جداگانه استخراج شدند. ما متاآنالیزهایی را برای پیامدها زیر انجام دادیم: اپیزودهایی از خشونت در رابطه، رفتارها، نگرشها، دانش و مهارتها.
ما 38 مطالعه (15,903 شرکتکننده) را در این مرور وارد کردیم، که 18 مورد از آنها، خوشهای-تصادفیسازی شده (11,995 شرکتکننده) و دو مورد، کارآزمایی شبه-تصادفیسازی شده (399 شرکتکننده) بودند. تعداد 33 مطالعه را در متاآنالیزها وارد کردیم. ما هشت مطالعه (3405 شرکتکننده) را در متاآنالیز ارزیابیکننده از اپیزودهای خشونت در رابطه وارد کردیم. ناهمگونی (heterogeneity) قابل ملاحظهای برای این پیامد وجود داشت (I 2 = 57%). خطر نسبی (RR) برابر با 0.77 (95% فاصله اطمینان (CI): 0.53 تا 1.13) به دست آمد. ما 22 مطالعه (5256 شرکتکننده) را در متاآنالیز ارزیابیکننده از نگرش نسبت به خشونت در رابطه وارد کردیم. تفاوت میانگین استانداردشده (SMD) معادل 0.06 (95% CI؛ 0.01- تا 0.15) گزارش شد. ما چهار مطالعه (887 شرکتکننده) را در متاآنالیز ارزیابیکننده از رفتار مرتبط با خشونت در رابطه وارد کردیم؛ SMD برابر با 0.07- (95% CI؛ 0.31- تا 0.16) بود. ما 10 مطالعه (6206 شرکتکننده) را در متاآنالیز ارزیابی از دانش مرتبط با خشونت در رابطه وارد کردیم؛ نتایج، افزایش دانش را به نفع مداخله نشان دادند (SMD؛ 0.44؛ 95% CI؛ 0.28 تا 0.60) اما ناهمگونی قابل توجهی وجود داشت (I 2 = 52%). هفت مطالعه (1369 شرکتکننده) را در متاآنالیز ارزیابی از مهارتهای مربوط به خشونت در رابطه وارد کردیم. SMD برابر با 0.03 (95% CI؛ 0.11- تا 0.17) بود. هیچ یک از مطالعات واردشده، سلامت جسمانی، سلامت روانیاجتماعی یا پیامدهای نامطلوب را ارزیابی نکردند. آنالیزهای زیرگروه هیچ تفاوت آماری معنیداری را بر اساس شرایط مداخله یا نوع شرکتکنندگان نشان ندادند. کیفیت شواهد برای همه پیامدهای موجود در متاآنالیز، به دلیل خطر نامشخص سوگیری (bias) انتخاب و تشخیص و خطر بالای سوگیری عملکرد در بیشتر مطالعات، در حد متوسط در نظر گرفته شد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.