بیش از نیمی از زنان یائسه نشده که به سرطان پستان مبتلا میشوند، دارای نوعی سرطان حساس به هورمونها هستند، که بیماری «گیرنده استروژن مثبت» یا ER+ نامیده میشود. برای کند کردن رشد سلول سرطانی که پس از جراحی باقی میماند، میتوان از هورموندرمانی برای کاهش در دسترس قرار گرفتن هورمون استروژن طبیعی در سلولهای سرطانی استفاده کرد. این کار را میتوان با مسدود کردن گیرندههای استروژن روی سلولها با داروهایی مانند تاموکسیفن، با سرکوب تولید استروژن توسط داروهایی به نام آگونیستهای هورمون آزاد کننده هورمون لوتئینه کننده (LHRH)، یا با خارج کردن تخمدانها توسط عمل جراحی یا ایجاد اختلال در توانایی آنها برای تولید هورمونها با استفاده از رادیوتراپی انجام داد. دسته جدیدی از داروها به نام مهارکنندههای آروماتاز با توقف تولید استروژن عمل میکنند، اما فقط در صورتی میتوانند بهطور بیخطر در زنان یائسه نشده استفاده شوند که چرخه تخمدان آنها سرکوب شود (توسط آگونیستهای LHRH، یا جراحی یا رادیوتراپی). شیمیدرمانی که برای از بین بردن سلولهای سرطانی طراحی شده، میتواند با ایجاد یائسگی زودهنگام نیز اثر هورمونی داشته باشد. این مرور، نقش آگونیستهای LHRH را برای زنان مبتلا به سرطان پستان در مراحل اولیه بررسی میکند. از سوی دیگر، به مقایسه آگونیستهای LHRH در مقابل دیگر انواع درمانهای هورمونی و در مقابل شیمیدرمانی پرداخت. همچنین نقش ترکیب آگونیست LHRH و تاموکسیفن، ترکیب آگونیست LHRH و شیمیدرمانی، و ترکیب آگونیست LHRH و تاموکسیفن به همراه شیمیدرمانی را بررسی کردیم. در مجموع 14 کارآزمایی تصادفیسازی شده با بیش از 13,000 زن یافت شدند، اما فقط تعداد کمی از آنها به هر یک از مقایسههای این مرور مرتبط بودند. آگونیست LHRH در کارآزماییها معمولا گوسرلین بود، که چندین سال است استفاده میشود.
هفت کارآزمایی را پیدا کردیم که درمان با آگونیست LHRH (بهتنهایی) را با دیگر درمانها مقایسه کردند. شواهد کافی برای مقایسه مستقیم آگونیستهای LHRH با تاموکسیفن وجود ندارد. چهار مورد از کارآزماییها یک آگونیست LHRH را با یک رژیم شیمیدرمانی که اکنون جایگزین شده، مقایسه کردند. برای زنان ER+، این کارآزماییها تفاوت معنیداری را بین آگونیستهای LHRH و شیمیدرمانی در عود و مرگومیر نشان ندادند، اما آگونیستهای LHRH عوارض جانبی کمتری داشتند.
شش کارآزمایی آگونیستهای LHRH را در ترکیب با تاموکسیفن با دیگر درمانها مقایسه کردند. در حال حاضر اطلاعات کافی برای مقایسه قابل اعتماد این ترکیب با تاموکسیفن تنها وجود ندارد. در مقایسه با آگونیست LHRH به تنهایی یا شیمیدرمانی به تنهایی، ترکیب آگونیست LHRH به همراه تاموکسیفن ممکن است خطر عود سرطان پستان را کاهش دهد، اما نه مرگومیر را. شواهد کافی برای دانستن اینکه یک آگونیست LHRH به اضافه یک مهار کننده آروماتاز بهتر از یک آگونیست LHRH به همراه تاموکسیفن است یا بدتر، وجود ندارد.
سه کارآزمایی ترکیب آگونیست LHRH را به همراه شیمیدرمانی و تاموکسیفن با شیمیدرمانی تنها مقایسه کردند. با درمان ترکیبی، خطر عود سرطان پستان، و احتمالا مرگومیر بیمار، کاهش یافت.
توجه به این نکته مهم است که استاندارد فعلی مراقبت برای زنان یائسه نشده مبتلا به سرطان پستان ER+ درمان با تاموکسیفن به مدت پنج سال است که اغلب همراه با شیمیدرمانی انجام میشود. هیچ کارآزمایی را از رژیمهای درمانی حاوی آگونیست LHRH در مقابل این استاندارد پیدا نکردیم. زنان در کارآزماییهای این مرور باید به پیگیری ادامه دهند تا بتوان تاثیرات طولانیمدتتر آن را تا 10 سال و بیشتر پس از تشخیص بررسی کرد. همچنین برای کمک به انتخاب بین انواع مختلف آگونیست LHRH و یافتن اینکه مدت زمان استفاده از دارو تفاوتی را ایجاد میکند یا خیر، انجام تحقیقات بیشتری مورد نیاز است. همچنین مشخص نیست که تفاوتهای مهمی بین اثرات آگونیستهای LHRH و ابلیشن (ablation) تخمدان توسط جراحی یا رادیوتراپی وجود دارد یا خیر.
بهطور کلی، دادههای به دست آمده از کارآزماییهای بالینی منتشر شده کنونی در زمینه تجویز آگونیستهای LHRH در شرایط کمکی برای زنان یائسه نشده مبتلا به سرطان پستان حساس به اندوکرین، از مزایای بالینی آن حمایت میکنند. با این وجود، پیش از اینکه بتوان جایگاه آنها را در شرایط کمکی به درستی تعریف کرد، مقایسه قطعی با استانداردهای بالینی فعلی مراقبت که شامل رژیمهای شیمیدرمانی نسل سوم و تاموکسیفن است، الزامی است. نویسندگان نتیجه میگیرند که دادههای کنونی قویا از ادامه کارآزماییهای فعلی پشتیبانی میکنند که بهطور قطعی انواع ترکیبات آگونیستهای LHRH و استراتژیهای آنتی-استروژنی را با استاندارد فعلی پنج سال درمان با تاموکسیفن مقایسه میکنند.
تقریبا 60% از سرطانهای پستان میان زنان یائسه نشده، گیرنده هستهای استروژن (سرطان پستان ER+) را بیان میکنند. درمان اندوکرین کمکی جزء جداییناپذیر مراقبت از سرطان پستان ER+ است، که اثر خود را با کاهش میزان در دسترس بودن استروژن برای سلولهای توموری میکرومتاستاتیک اعمال میکند. استراتژیهای اندوکرین در زنان یائسه نشده شامل مسدود کردن گیرنده استروژن با تاموکسیفن، سرکوب موقت سنتز استروژن تخمدان توسط آگونیستهای هورمون آزاد کننده هورمون لوتئینیزه کننده (luteinising hormone releasing hormone; LHRH)، یا قطع دائمی سنتز استروژن تخمدان با اوفورکتومی یا رادیوتراپی است. مهارکنندههای آروماتاز همچنین با سرکوب همزمان سنتز استروژن تخمدان، از طریق آگونیستهای LHRH، جراحی یا رادیوتراپی، در دسترس قرار دارند. شیمیدرمانی همچنین میتواند با اختلال در تولید استروژن تخمدان، بهطور موقت یا دائمی، عملکرد اندوکرین در زنان یائسه نشده داشته باشد. بیانیههای اجماع بینالمللی تاموکسیفن را به عنوان تک-درمان اندوکرین کمکی استاندارد فعلی برای زنان یائسه نشده توصیه میکنند (اغلب پیش از شیمیدرمانی)، و نقش آگونیستهای LHRH همچنان تحت بررسی فعال است.
ارزیابی آگونیستهای LHRH به عنوان درمان کمکی برای زنان مبتلا به مراحل اولیه سرطان پستان.
پایگاه ثبت تخصصی گروه سرطان پستان را در کاکرین در 19 فوریه 2009 جستوجو کردیم. این پایگاه ثبت شامل منابعی از CENTRAL (کتابخانه کاکرین) (تا 2002)، MEDLINE (1966 تا جولای 2008)، EMBASE (تا سال 2002)؛ و جستوجوهای دستی در خلاصهمقالات San Antonio Breast Cancer Symposium، نشست سالانه انجمن انکولوژی بالینی آمریکا (American Society of Clinical Oncology Annual Meeting)، و نشست سالانه انجمن انکولوژی بالینی استرالیا (Clinical Oncological Society of Australia Annual Meeting)، است. منابع MEDLINE (از آگوست 2008 تا 19 فوریه 2009) توسط نویسندگان بررسی شدند. فهرست منابع مرورهای مرتبط بررسی شدند. بررسی نهایی فهرست کارآزماییهایی که توسط Early Breast Cancer Trialists' Collaborative Group نگهداری شد، در ژانویه 2008 انجام شد.
همه کارآزماییهای تصادفیسازی شدهای وارد شدند که آگونیستهای LHRH را بهعنوان درمان کمکی در زنان یائسه نشده مبتلا به مراحل اولیه سرطان پستان ارزیابی کردند. بهطور خاص، کارآزماییهایی را وارد کردیم که موارد زیر را مقایسه کردند:
(A) آگونیستهای LHRH (بازوی تجربی) در مقابل درمان دیگر؛
(B) آگونیستهای LHRH + آنتی-استروژن (بازوی تجربی) در مقابل درمان دیگر؛
(C) آگونیستهای LHRH + شیمیدرمانی (بازوی تجربی) در مقابل درمان دیگر؛
(D) آگونیستهای LHRH + آنتی-استروژن + شیمیدرمانی (بازوی تجربی) در مقابل درمان دیگر.
دادهها از گزارش کارآزمایی جمعآوری شد. تخمینهایی را برای تفاوتها بین درمانها در مورد بقای بدون عود بیماری، بقای کلی، سمیّت و کیفیت زندگی با استفاده از دادههای موجود در گزارشهای هر کارآزمایی، گزارش کردیم. به دلیل تنوع در گزارش کارآزماییها، متاآنالیز انجام نشد.
تعداد 14 کارآزمایی تصادفیسازی شده را شناسایی کردیم که شامل بیش از 13,000 زن یائسه نشده مبتلا به سرطان پستان قابل جراحی بوده، و بیشتر آنها ER+ بودند. تعداد کارآزماییهایی که مقایسههای مختلف را انجام دادند عبارت بودند از:
(A) i. LHRH در مقابل تاموکسیفن (سه کارآزمایی)،
ii. LHRH در مقابل شیمیدرمانی (چهار کارآزمایی)؛
(B) i. LHRH + تاموکسیفن در مقابل تاموکسیفن (دو کارآزمایی)،
ii. LHRH + تاموکسیفن در مقابل LHRH (سه کارآزمایی)،
iii. LHRH + تاموکسیفن در مقابل شیمیدرمانی (دو کارآزمایی)،
iv. LHRH + مهارکننده آروماتاز در مقابل LHRH + تاموکسیفن (یک کارآزمایی)؛
(C) i. LHRH + شیمیدرمانی در مقابل LHRH (یک کارآزمایی)،
ii. LHRH + شیمیدرمانی در مقابل شیمیدرمانی (پنج کارآزمایی)؛
(D) LHRH + تاموکسیفن + شیمیدرمانی در مقابل شیمیدرمانی (سه کارآزمایی).
آگونیست LHRH در بیشتر این کارآزماییها گوسرلین (goserelin) بود.
برای اکثر مقایسههای درمان، کارآزماییهای بسیار کم، بیماران تصادفیسازی شده بسیار اندک، یا پیگیریهای بسیار کم برای برآوردهای قابل اعتماد از اثرات نسبی درمانهای مختلف وجود دارد.
(A) تک-درمانی (monotherapy) LHRH: نتایج نشان میدهند که تک-درمانی کمکی با آگونیست LHRH مشابه پروتکلهای شیمیدرمانی قدیمی (مانند CMF) از نظر بقای کلی و بدون عود بیماری در بیماران ER+ است. دادههای کافی برای مقایسه تک-درمانی آگونیست LHRH با تاموکسیفن بهتنهایی وجود ندارد، اما نتایج موجود نشان میدهند که این درمانها از نظر بقای بدون عود بیماری قابل مقایسه هستند.
(B) درمان آنتی-استروژن + LHRH: اطلاعات کافی برای مقایسه ترکیب آگونیست LHRH و تاموکسیفن در مقابل تاموکسیفن تنها وجود ندارد. نتایج نشان میدهند که ترکیب آگونیست LHRH و تاموکسیفن ممکن است برتر از آگونیست LHRH تنها یا شیمیدرمانی تنها باشد، اما پروتکلهای شیمیدرمانی آزمایششده قدیمی هستند. دادههای مقایسه آگونیستهای LHRH بهعلاوه مهارکنندههای آروماتاز در مقابل آگونیستهای LHRH بهعلاوه تاموکسیفن در حال حاضر قطعی نیستند.
(C) LHRH + شیمیدرمانی: دادههای کافی برای مقایسه ترکیب LHRH + شیمیدرمانی با یک آگونیست LHRH تنها وجود ندارد، اگرچه نتایج یک مطالعه نشان میدهند که اثربخشی قابل مقایسه در بیماران ER+ وجود دارد. در بیمارانی که ترکیبی را از آگونیست LHRH به همراه شیمیدرمانی در مقایسه با شیمیدرمانی تنها دریافت کردهاند، روندی به سمت بهبود بقای بدون عود بیماری و بقای کلی وجود دارد.
(D) آگونیست LHRH + شیمیدرمانی + تاموکسیفن: در بیمارانی که آگونیست LHRH را به اضافه تاموکسیفن به همراه شیمیدرمانی در مقایسه با شیمیدرمانی تنها دریافت کردند، روندی به سمت بهبود بقای بدون عود بیماری و بقای کلی وجود دارد.
دادههای کافی برای ارزیابی تاثیر افزودن آگونیستهای LHRH به درمان استاندارد فعلی شیمیدرمانی به همراه تاموکسیفن وجود ندارد.
به نظر میرسد درمان اندوکرین با آگونیستهای LHRH عوارض جانبی کمتری نسبت به اشکال شیمیدرمانی ارزیابیشده دارد. مدت زمان مطلوب درمان با LHRH در شرایط کمکی نامشخص است.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.