اندومتریوز (endometriosis) یک بیماری است که مشخصه آن حضور بافت آندومتر (پوشش رحم) خارج از حفره رحم است. بسیاری از زنان مبتلا به این بیماری از درد قاعدگی و برخی نیز از ناباروری رنج میبرند. زنان نابارور مبتلا به اندومتریوز اغلب با روش لقاح آزمایشگاهی (in vitro fertilization; IVF) یا تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم (intracytoplasmic sperm injection; ICSI) درمان میشوند اما در مقایسه با زنانی که به دلیل لولههای مسدود شده نابارور هستند، احتمال بارداری کمتری دارند. پیشنهاد شده که تجویز آگونیستهای GnRH پیش از انجام IVF یا ICSI میتواند شانس بارداری را افزایش دهد. منابع علمی را مرور کرده و دریافتیم که درمان زنان به مدت سه تا شش ماه با آگونیستهای GnRH پیش از انجام IVF یا ICSI شانس بارداری بالینی را چهار برابر افزایش میدهد. با این حال، در حال حاضر هیچ اطلاعاتی در مورد تاثیر این درمان بر بروز بارداری خارج رحمی، بارداریهای چند-قلویی یا عوارض ناشی از آن برای زنان یا فرزندان آنها وجود ندارد.
تجویز آگونیستهای GnRH در یک دوره سه تا شش ماهه پیش از انجام IVF یا ICSI در زنان مبتلا به اندومتریوز، شانس بارداری بالینی را تا چهار برابر افزایش میدهد. در حال حاضر دادههای مربوط به عوارض جانبی این درمان روی مادر یا جنین در دسترس نیست.
زنان مبتلا به اندومتریوز که با روش لقاح آزمایشگاهی (in vitro fertilization; IVF) یا تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم (intracytoplasmic sperm injection; ICSI) درمان میشوند در مقایسه با زنان مبتلا به ناباروری ناشی از عامل لولهای، نرخ بارداری کمتری دارند. پیشنهاد شده که تجویز آگونیستهای هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (gonadotrophin releasing hormone; GnRH) به مدت چند ماه پیش از انجام IVF یا ICSI نرخ بارداری را افزایش میدهد.
تعیین اثربخشی تجویز آگونیستهای GnRH به مدت سه تا شش ماه پیش از انجام IVF یا ICSI در زنان مبتلا به اندومتریوز.
از جستوجوهای کامپیوتری در پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL)؛ MEDLINE؛ EMBASE؛ پایگاه ثبت پژوهشهای ملی (National Research Register; NRR) و پایگاه ثبت تخصصی کارآزماییهای کنترل شده MDSG استفاده کردیم. جلسات سالانه انجمن پزشکی باروری آمریکا (American Society for Reproductive Medicine) و انجمن باروری و جنینشناسی انسانی اروپا (European Society of Human Reproduction and Embryology) را به صورت دستی جستوجو کردیم. فهرست منابع را در مقالات پژوهشی و مروری اصلی مرور کردیم. برای شناسایی کارآزماییهای منتشر نشده با متخصصان در کشورهای مختلف تماس گرفتیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شدهای را وارد کردیم که از هر نوعی از آگونیست GnRH پیش از انجام IVF یا ICSI برای درمان زنانی استفاده کردند که با کمک روش لاپاروسکوپی یا لاپاروتومی مبتلا به هر درجهای از اندومتریوز تشخیص داده شدند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم دادهها را استخراج کردند (HNS و JGV). برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر به پژوهشگران ایمیل ارسال کردیم. اعتبار هر مطالعه را با استفاده از روشهای پیشنهاد شده در کتابچه راهنمای کاکرین ارزیابی کردیم. دادهها توسط نویسنده سوم مرور (SD) بررسی شده و هرگونه اختلاف نظری با داوری نویسنده چهارم مرور (AA) حلوفصل شد. برای معیارهای پیامد اصلی جداول 2 در 2 را ایجاد کردیم. برای محاسبه نسبت شانس (OR) و ارزیابی ناهمگونی آماری بین مطالعات از روشهای Peto-modified Mantel-Haenszel استفاده شد.
سه کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده (با 165 زن) در این مرور وارد شدند. نرخ تولد زنده به ازای هر زن در زنان دریافت کننده آگونیست GnRH در مقایسه با گروه کنترل بهطور قابل توجهی بالاتر بود (OR: 9.19؛ 95% CI؛ 1.08 تا 78.22). با این حال، این یافته بر اساس یک کارآزمایی به دست آمد که فقط «بارداری قابل دوام» (viable pregnancy) را گزارش کرد. نرخ بارداری بالینی به ازای هر زن نیز بهطور قابل توجهی بالاتر بود (سه مطالعه: OR: 4.28؛ 95% CI؛ 2.00 تا 9.15). اطلاعات مربوط به نرخ سقط جنین از دو کارآزمایی با ناهمگونی بالا به دست آمد و، بنابراین، نتایج حاصل از متاآنالیز مشکوک بودند. مطالعات وارد شده دادههای کافی را برای بررسی تاثیرات تجویز آگونیستهای GnRH بر بارداریهای چند-قلویی یا خارج رحمی، ناهنجاریهای جنینی یا سایر عوارض ارائه نکردند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.