سوال مطالعه مروری
نویسندگان مرور کاکرین اثربخشی و ایمنی روشهای مورد استفاده برای تسکین درد در زنان در طول بازیابی اووسیت از طریق ترانسواژینال (transvaginal oocyte retrieval)- تکنیک مورد استفاده برای جمعآوری تخمکها از تخمدانها، برای باروری خارج از بدن - را بررسی کردند.
پیشینه
آرامسازی آگاهانه (conscious sedation) عبارت است از استفاده از یک یا تعدادی دارو برای ایجاد حالتی از آرامش (relaxation) که امکان اجرای پروسه درمانی را فراهم کرده و در آن ارتباط کلامی با بیمار در طول دوره آرامسازی برقرار بماند. آرامسازی و آنالژزی روشهای هستند که برای رفع درد در طول جراحی برای بازیابی تخمکهای به دست آمده از تخمدانها به عنوان بخشی از پروسیجرهای باروری آزمایشگاهی (in vitro fertilisation) (یعنی یک محیط مصنوعی مانند آزمایشگاه) استفاده میشوند. نگرانیهایی درباره داروهای آرامسازی و تسکین دهنده درد وجود دارد مبنی بر اینکه آنها ممکن است دارای عوارض جانبی روی نرخهای بارداری باشند.
ویژگیهای مطالعه
این مرور منجر به شناسایی 24 کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده، شامل 3160 زن شد که به مقایسه تاثیرات پنج روش مختلف آرامسازی و تسکین درد شامل بیحسی عمومی (general anaesthesia) پرداخته بودند. یک کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده از روشهای پژوهش استفاده میکند که هدف آنها کاهش سوگیری در زمان تست یک روش درمانی جدید از طریق تخصیص شرکتکنندگان به صورت تصادفی (برای مثال بر اساس شانس) بین گروه درمان و کنترل است. شواهد تا نوامبر 2017 بهروز است.
نتایج کلیدی
شواهد از برتری یک روش یا تکنیک خاص بر روش یا تکنیک دیگر از نظر آرامسازی و آنالژزی برای تسکین درد حین و پس از بازیایی اووسیت، حمایت نمیکند. استفاده همزمان از داروی آرامسازی در ترکیب با آنالژزی از جمله مخدرها (opiates) و تسهیل شده از طریق بلوک پاراسرویکال (paracervical block) یا تکنیکهای طب سوزنی (acupuncture)، در مقایسه با استفاده از یک مودالیتی به تنهایی، درد را بهتر تسکین میدهد. شواهد کافی برای اینکه به طور قطعی نشان دهند هر یک از مداخلات بر نرخهای بارداری تاثیرگذار بوده یا خیر، وجود نداشت. تمامی تکنیکهای مرور شده با درجه بالایی از رضایتمندی بیمار رابطه داشتند. ترجیحات زنان و دسترسی به منابع برای انتخاب گزینه درمانی برای تسکین درد، بهتر است در عمل مورد توجه قرار بگیرد.
کیفیت شواهد
کیفیت شواهد به طور کلی به دلیل ضعیف بودن روشهای گزارشدهی و کوچک بودن حجم نمونه با نرخ حوادث کم، پائین یا بسیار پائین بود. از آنجایی که تجربه درد در زنان و آگاهی آنها از استراتژیهای مقابله با آن متنوع است، گزینه درمانی بهینه ممکن است مختص فرد (individualised) طراحی شود.
شواهد از برتری یک روش یا تکنیک خاص بر روش یا تکنیک دیگر از نظر آرامسازی و آنالژزی برای تسکین درد حین و پس از بازیایی اووسیت، حمایت نمیکند. استفاده همزمان از داروی آرامسازی در ترکیب با آنالژزی از جمله مخدرها (opiates) و تسهیل شده از طریق بلوک پاراسرویکال (paracervical block) یا تکنیکهای طب سوزنی (acupuncture)، در مقایسه با استفاده از یک مودالیتی به تنهایی، درد را بهتر تسکین میدهد. شواهد کافی برای اینکه به طور قطعی نشان دهند هر یک از مداخلات بر نرخهای بارداری تاثیرگذار بوده یا خیر، وجود نداشت. تمامی تکنیکهای مرور شده با درجه بالایی از رضایتمندی بیمار رابطه داشتند. ترجیحات زنان و دسترسپذیری منابع برای انتخاب گزینه درمانی برای تسکین درد، بهتر است در عمل مورد توجه قرار بگیرد.
روشهای متنوعی برای آرامسازی و آنالژزی (conscious sedation and analgesia; CSA) در طول بازیابی اووسیت برای کمک-باروری (assisted reproduction) استفاده شدهاند. انتخاب عامل دارویی تحت تاثیر کیفیت داروهای آرامسازی و آنالژزیک و ملاحظات مربوط به تاثیرات زیانبار احتمالی بر پیامدهای تولید مثل قرار داشته است.
ارزیابی اثربخشی و ایمنی روشهای مختلف آرامسازی و آنالژزی برای تسکین درد و پیامدهای بارداری در زنانی که تحت بازیابی اووسیت از طریق ترانسواژینال قرار میگیرند.
در نوامبر 2017 پایگاه ثبت تخصصی زنان و باروری در کاکرین؛ CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ PsycINFO؛ CINAHL؛ و پایگاههای ثبت کارآزماییها را جستوجو کردیم. همچنین فهرست منابع را چک کرده و برای دستیابی به مطالعات بیشتر با نویسندگان مطالعات تماس گرفتیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را وارد مرور کردیم که به مقایسه روشها و پروتکلهای مختلف استفاده از آرامسازی آگاهانه و آنالژزی در طول بازیابی اووسیت پرداخته بودند.
از روشهای استاندارد روششناسی توصیه شده توسط کاکرین استفاده کردیم. پیامدهای اولیه ما عبارت بودند از درد حین و پس از جراحی. پیامدهای ثانویه عبارت بودند از بارداری بالینی، رضایتمندی بیمار، عوارض جانبی آنالژزیک و عوارض پس از جراحی.
ما 24 RCT (3160 زن) را در پنج مقایسه وارد مرور کردیم. مقایسههای مهم را در زیر گزارش میکنیم. کیفیت شواهد عمدتا به دلیل گزارشدهی ضعیف و عدم دقت، به طور کلی پائین یا بسیار پائین بود.
1. CSA در برابر سایر مداخلات فعال
تمامی شواهد برای این مقایسه دارای کیفیت بسیار پائین بود.
CSA در برابر CSA به علاوه طب سوزنی (acupuncture) یا طب سوزنی الکتریکی (electroacupuncture)
دادهها نشان میدهند که CSA به علاوه طب سوزنی (تفاوت میانگین (MD): 1.00؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.18 تا 1.82؛ 62 زن) یا طب سوزنی الکتریکی (MD: 3.00؛ 95% CI؛ 2.23 تا 3.77؛ 62 زن) در تسکین درد حین جراحی روی مقیاس آنالوگ بصری (visual analogue scale; VAS) 0 تا 10 اثربخشتر هستند.
دادهها همچنین نشان میدهند که CSA به علاوه طب سوزنی (MD: -0.60؛ 95% CI؛ 0.10 تا 1.30؛ 61 زن) یا طب سوزنی الکتریکی (MD: 2.10؛ 95% CI؛ 1.40 تا 2.80؛ 61 زن) در تسکین درد پس از جراحی (0 تا 10 VAS) اثربخشتر هستند.
شواهد برای نشان دادن اینکه نرخهای بارداری بالینی بین CSA و CSA به علاوه طب سوزنی تفاوت داشته یا خیر، کافی نیست (نسبت شانش (OR): 0.61؛ 95% CI؛ 0.20 تا 1.86؛ 61 زن). CSA به تنهایی ممکن است با بارداریهای کمتری نسبت به CSA به علاوه طب سوزنی الکتریکی همراه باشد (OR: 0.22؛ 95% CI؛ 0.07 تا 0.66؛ 61 زن).
شواهد برای نشان دادن اینکه تفاوتی از لحاظ نرخهای استفراغ بین CSA و CSA به علاوه طب سوزنی (OR: 1.64؛ 95% CI؛ 0.46 تا 5.88؛ 62 زن) یا طب سوزنی الکتریکی (OR: 1.09؛ 95% CI؛ 0.33 تا 3.58؛ 62 زن) وجود داشته یا خیر، کافی نبود.
نویسندگان کارآزماییها هیچ گونه داده قابل استفادهای را برای سایر پیامدهای مورد نظر مطالعه ارائه نکرده بودند.
CSA در برابر داروهای بیحسی عمومی (general anaesthesia)
تسکین درد پس از جراحی در گروه CSA بیشتر بود (0 تا 3 لیکرت: تفاوت میانگین (MD): 1.9؛ 95% CI؛ 2.24 تا 1.56؛ یک RCT؛ 50 زن).
شواهد برای نشان دادن اینکه نرخهای بارداری بالینی بین گروهها مختلف بوده یا خیر، کافی نبود (OR: 1.00؛ 95% CI؛ 0.43 تا 2.35؛ دو RCT؛ 108 زن؛ I2 = 0%).
شواهد برای نشان دادن اینکه نرخهای استفراغ (OR: 0.46؛ 95% CI؛ 0.08 تا 2.75؛ یک RCT؛ 50 زن) یا انسداد راه هوایی (OR: 0.14؛ 95% CI؛ 0.02 تا 1.22؛ یک RCT؛ 58 زن،) بین گروهها مختلف بوده یا خیر، کافی نبود. تعداد زنان کمتری در گروه CSA به ماسک ونتیلاسیون احتیاج پیدا کرده بودند (OR: 0.05؛ 95% CI؛ 0.01 تا 0.20؛ یک RCT؛ 58 زن).
شواهد همچنین برای نشان دادن اینکه گروهها به لحاظ نرخ رضایتمندی متفاوت هستند یا خیر، کافی نبود (OR: 0.66؛ 95% CI؛ 0.11 تا 4.04؛ دو RCT؛ 108 زن؛ I2 = 34%؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین).
نویسندگان کارآزماییها هیچ داده قابل استفادهای را برای پیامدهای مورد نظر مطالعه ارائه نکرده بودند.
2. CSA + بلوک پاراسرویکال (PCB) در برابر سایر مداخلات
CSA + PCB در برابر طب سوزنی الکتریکی + PCB
نمرات درد حین عمل در گروه CSA + PCB کمتر بودند (0 تا 10 در VAS: MD: -0.66؛ 95% CI؛ 0.93- تا 0.39-؛ 781 زن؛ I2 = 76%؛ شواهد با کیفیت پائین).
شواهد کافی برای نشان دادن اینکه نرخهای بارداری بالینی بین گروهها مختلف بود یا خیر، وجود نداشت (OR: 0.96؛ 95% CI؛ 0.72 تا 1.29؛ 783 زن؛ I2 = 9%؛ شواهد با کیفیت پائین).
نویسندگان کارآزماییها هیچ گونه داده قابل استفادهای را برای سایر پیامدهای مورد نظر مطالعه ارائه نکرده بودند.
CSA + PCB در برابر داروی بیحسی عمومی
شواهد برای نشان دادن اینکه نمرات درد پس از جراحی بین گروهها متفاوت بودند یا خیر، کافی نبود (0 تا 10 در VAS: MD: -0.49؛ 95% CI؛ 0.13 تا 1.11؛ 50 زن؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین).
شواهد کافی برای نشان دادن اینکه نرخهای بارداری بالینی بین گروهها مختلف بود یا خیر، وجود نداشت (OR: 0.70؛ 95% CI؛ 0.22 تا 2.26؛ 51 زن؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین).
نویسندگان کارآزماییها هیچ گونه داده قابل استفادهای را برای سایر پیامدهای مورد نظر مطالعه ارائه نکرده بودند.
CSA + PCB در برابر داروی بیحسی نخاعی (spinal anaesthesia)
نمرات درد پس از جراحی در گروه CSA + PCB بالاتر بودند (0 تا 10 در VAS: MD: 1.02؛ 95% CI؛ 0.48 تا 1.56؛ 36 زن؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین).
شواهد کافی برای نشان دادن اینکه نرخهای بارداری بالینی بین گروهها مختلف بود یا خیر، وجود نداشت (OR: 0.93؛ 95% CI؛ 0.24 تا 3.65؛ 38 زن؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین).
نویسندگان کارآزماییها هیچ گونه داده قابل استفادهای را برای سایر پیامدهای مورد نظر مطالعه ارائه نکرده بودند.
CSA + PCB در برابر PCB
شواهد کافی برای نشان دادن اینکه نرخهای بارداری بالینی (OR: 0.93؛ 95% CI؛ 0.44 تا 1.96؛ 150 زن؛ شواهد با کیفیت پائین) یا رضایتمندی (OR: 1.63؛ 95% CI؛ 0.68 تا 3.89؛ 150 زن؛ شواهد با کیفیت پائین) بین گروهها مختلف بود یا خیر، وجود نداشت.
نویسندگان کارآزماییها هیچ گونه داده قابل استفادهای را برای سایر پیامدهای مورد نظر مطالعه ارائه نکرده بودند.
CSA + PCB در برابر CSA به تنهایی
شواهد کافی برای نشان دادن اینکه نرخهای بارداری بالینی بین گروهها مختلف بود یا خیر، وجود نداشت (OR: 0.62؛ 95% CI؛ 0.28 تا 1.36؛ یک RCT؛ 100 زن؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین). نرخهای تهوع و استفراغ پس از جراحی در گروه CS + PCB پائینتر بودند (OR: 0.42؛ 95% CI؛ 0.18 تا 0.97؛ دو RCT؛ 140 زن؛ I2 = 40%؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین).
نویسندگان کارآزماییها هیچ گونه داده قابل استفادهای را برای سایر پیامدهای مورد نظر مطالعه ارائه نکرده بودند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.