سوال مطالعه مروری
ما شواهد مربوط به تاثیر بوتولینوم توکسین نوع A؛ (botulinum toxin type A; BtA) را در افراد مبتلا به بسته شدن غیر-ارادی پلک، یا بلفارواسپاسم (blepharospasm) مرور کردیم. این یک به‌روزرسانی از مرور قبلی کاکرین است و اثربخشی و ایمنی BtA را در مقابل دارونما (placebo) (داروی تقلبی) در بلفارواسپاسم ارزیابی کردیم.
پیشینه
بلفارواسپاسم اختلال در عملکرد پلک‌ها است که با بسته شدن غیر-ارادی پلک، به دلیل انقباضات عضلات چشم، تظاهر می‌یابد. بوتولینوم توکسین نوع A یک ماده شیمیایی طبیعی و قوی است که می‌تواند موجب فلجی شدید (عدم توانایی حرکت در قسمتی از بدن که تزریق در آن صورت می‌گیرد) در حیوانات و انسان‌ها شود. هم‌چنین می‌تواند برای درمان بسیاری از شرایط، مخصوصا، در افراد مبتلا به انقباضات غیر-ارادی عضلات، همانند بلفارواسپاسم، مورد استفاده قرار گیرد. بوتولینوم توکسین داخل عضلاتی تزریق می‌شود که بیشترین نشانه‌های مرتبط با اختلال را ایجاد می‌کنند. انواع مختلفی از بوتولینوم توکسین وجود دارد، که البته همه آن‌ها برای درمان بیماری‌ها در دسترس قرار ندارند. BtA عموما اولین گزینه اصلی درمانی برای افراد مبتلا به بلفارواسپاسم است.
ویژگی‌های مطالعه
در جولای 2020 در منابع علمی پزشکی جست‌وجو کردیم و سه مطالعه را یافتیم که درمان را با BtA با دارونما (تزریق با مایعی که مشکلی را درمان نمی‌کند) مقایسه کردند. این مطالعات در مجموع شامل 313 شرکت‌کننده بودند، که به‌طور متوسط، نقص متوسطی داشتند. اغلب افراد (66%) در مطالعات، زن بودند. همه کارآزمایی‌ها از تولید کنندگان دارو با منافع احتمالی در نتایج مطالعات، حمایت مالی دریافت کردند.
نتایج کلیدی
نتایج نشان می‌دهند که یک جلسه درمانی تکی (که هر دو پلک با چندین بار تزریق BtA درمان شدند) شدت نشانه‌های بلفارواسپاسم، ناتوانی، و تعداد حرکات غیر-ارادی را بهبود بخشید. ما احتمال افزایش خطر هرگونه رویداد ناخوشایند یا نامطلوب را پیدا نکردیم، اگرچه در افرادی که BtA استفاده کردند، خطر شکایت از افت بینایی و افتادگی پلک بیشتر بود. شرکت‌کنندگان احساس کردند که BtA بهتر از دارونما بود. اثر BtA حدود 10 هفته ادامه داشت. هیچ مطالعه‌ای اثر BtA را بر کیفیت زندگی بررسی نکرد.
قطعیت شواهد
قطعیت شواهد از پائین تا بالا متغیربود. ما نمی‌توانیم در مورد تاثیرات طولانی‌مدت BtA بر این وضعیت نتیجه‌گیری‌ای داشته باشیم.
ما نسبتا مطمئن هستیم که یک جلسه درمان با BtA در مقایسه با دارونما منجر به کاهش بالینی در شدت و ناتوانی خاص بلفارواسپاسم شده، و اطمینان کمی داریم که به خوبی تحمل می‌شود. شواهدی با قطعیت پائین وجود دارد که افراد تحت درمان با BtA در معرض خطر افزایش ابتلا به عوارض جانبی نیستند، اگرچه درمان با BtA احتمالا خطر شکایات بینایی و پتوز پلک را افزایش می‌دهد. هیچ داده‌ای از RCTهایی که به بررسی اثربخشی و ایمنی دوره‌های تکراری تزریق BtA پرداختند، وجود ندارد.
هیچ شواهدی از RCTها به دست نیامد که به ما اجازه دهد نتیجه‌گیری‌های قطعی در مورد بهترین فواصل درمان و دوزهای دارو، یا تاثیر درمان بر کیفیت زندگی، داشته باشیم.
این یک به‌روزرسانی از مرور کاکرین است که نخستین بار در سال 2005 منتشر شد. بلفارواسپاسم (blepharospasm) دومین نوع شایع دیستونی موضعی است. این یک اختلال ناتوان کننده است که با بسته شدن غیر-ارادی مزمن، متناوب یا مداوم پلک، به دلیل انقباضات اسپاسمی عضلات orbicularis oculi، مشخص می‌شود. در حال حاضر، بوتولینوم توکسین نوع A (یا botulinum toxin type A; BtA) به عنوان درمان خط اول برای این وضعیت در نظر گرفته می‌شود.
مقایسه اثربخشی، ایمنی، و تحمل‌پذیری BtA در برابر دارونما (placebo) در افراد مبتلا به بلفارواسپاسم.
ما پایگاه ثبت کارآزمایی‌های اختلالات حرکتی در کاکرین، CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase، فهرست منابع مقالات وارد شده، و مجموعه مقالات کنفرانس‌ها را جست‌وجو کردیم. تمام اجزای جست‌وجو را، بدون هیچ نوع محدودیت زبانی، در جولای 2020 اجرا کردیم.
کارآزمایی‌های دوسو-کور، با طراحی موازی، تصادفی‌سازی شده، و کنترل شده با دارونما (RCTs) از BtA در برابر دارونما در بزرگسالان مبتلا به بلفارواسپاسم.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم رکوردها را ارزیابی کرده، مطالعات وارد شده را انتخاب کرده، داده‌ها را با استفاده از یک فرم کاغذی استخراج، و خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کردند. اختلاف نظرات را از طریق اجماع نظر، یا مشورت با نویسنده سوم مرور حل‌وفصل کردیم. متاآنالیزها را با استفاده از یک مدل اثرات تصادفی، برای مقایسه BtA در برابر دارونما، به منظور تخمین تاثیرات تجمعی و 95% فواصل اطمینان (95% CI) متناظر آن‌ها انجام دادیم. ما هیچ موردی را از تجزیه‌وتحلیل زیرگروهی از پیش تعیین شده انجام ندادیم. پیامد اولیه اثربخشی، بهبود در هر مقیاس رتبه‌بندی معتبر علامتی بود. پیامد اولیه ایمنی، نسبتی از شرکت‌کنندگان با هر نوعی از حوادث جانبی در نظر گرفته شد.
ما سه RCT را وارد کردیم، که با خطر کلی سوگیری (bias) پائین تا متوسط، 313 شرکت‌کننده مبتلا به بلفارواسپاسم را تصادفی‌سازی کردند. دو مطالعه، شرکت‌کنندگانی را با پاسخ‌های ضعیف‌تر قبلی به درمان BtA خارج کردند، از این رو، دربرگیرنده جمعیتی با احتمال بیشتر از منفعت بردن از این نوع درمان بودند. همه کارآزمایی‌ها از بودجه صنعت استفاده کردند. تمام RCTها اثر یک جلسه درمان را با BtA ارزیابی کردند.
BtA در مقایسه با دارونما منجر به بهبود متوسط تا بالایی در شدت مخصوص به بلفارواسپاسم شد، با کاهش 0.93 امتیازی در زیر-مقیاس شدت مقیاس رتبه‌بندی Jankovic؛ (Jankovic Rating Scale; JRS) در چهار تا شش هفته پس از تزریق (95% فاصله اطمینان (CI): 0.61 تا 1.25 ؛ I² = 9%). هم‌چنین BtA در مقایسه با دارونما طی چهار تا شش هفته پس از تزریق منجر به بهبودی متوسط تا بالایی در ناتوانی خاص بلفارواسپاسم و حرکات غیر-ارادی مختص بلفارواسپاسم شد (ناتوانی: 0.69 امتیاز در زیر-مقیاس ناتوانی JRS؛ 95% CI؛ 0.18 تا 1.19؛ I² = 74%؛ حرکات غیر-ارادی مختص بلفارواسپاسم: تفاوت میانگین استاندارد شده (SMD): 0.79؛ 95% CI؛ 0.31 تا 1.27؛ I² = 58%). BtA خطر عوارض جانبی را نشان نداد (خطر نسبی (RR): 1.18؛ 95% CI؛ 0.87 تا 1.60؛ I² = 0%). با این حال، BtA خطر شکایت‌های بینایی و پتوز پلک را افزایش داد (شکایات بینایی: RR: 5.73؛ 95% CI؛ 1.79 تا 18.36؛ I² = 51%؛ پتوز پلک: RR: 4.02؛ 95% CI؛ 1.61 تا 10.00؛ I² = 39%). هیچ تفاوتی بین BtA و دارونما از نظر تعداد شرکت‌کنندگانی که از کارآزمایی خارج شدند، وجود نداشت.
یک کارآزمایی تکی طول مدت اثرات را 10.6 هفته (دامنه 6.1 تا 19.1) برآورد کرد.
ما هیچ شواهدی را از نظر وجود رابطه دوز-پاسخ واضح با BtA پیدا نکردیم. ما هیچ داده‌ای را پیدا نکردیم که تأثیر BtA را بر کیفیت زندگی مرتبط با سلامت، یا توسعه عدم پاسخ‌دهی ثانویه گزارش کرده باشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.