سوال مطالعه مروری
آیا آنتیبیوتیکهای خوراکی میتوانند برای درمان درد در پالپیت (التهاب عصب درون دندان/ صدمه عصبی) غیر-قابل برگشت (irreversible pulpitis) موثر و ایمن باشند؟
پیشینه
پالپیت غیر-قابل برگشت زمانی رخ میدهد که پالپ دندانی (بافت درون دندان که دربرگیرنده عصب است) پیش از ترمیم، دچار صدمه شود. این وضعیت با درد شدید (دنداندرد)، دردی که فرد را از خواب شبانه بیدار کند، تظاهر پیدا کرده و یکی از دلایل شایع برای مراجعه بیمار به کلینیکهای اورژانس دندان به حساب میآید. هر دندانی ممکن است تحت تاثیر قرار گیرد و محدود به گروه سنی خاصی نمیشود، و اغلب ماحصل مستقیم پوسیدگی دندانی، یک دندان ترکخورده یا تروما دیده است.
«مراقبت استاندارد» برای پالپیت غیر-قابل برگشت، که خارج کردن فوری پالپ از دندان آسیب دیده است، امروزه بهطور گستردهای تایید شده و هنوز در قسمتهای خاصی از دنیا، آنتیبیوتیکها تجویز میشوند.
ویژگیهای مطالعه
شواهدی که این مرور بر مبنای آن قرار گرفته، تا 18 فوریه 2019 بهروز شد. یک مطالعه با حضور 40 فرد مبتلا به پالپیت غیر-قابل برگشت (صدمه عصبی) وارد شد. در این مطالعه دو گروه 20 نفره، یک گروه با پنیسیلین 500 میلیگرمی و گروه دیگر با دارونما (placebo) (فاقد درمان فعال)، هر شش ساعت یک بار، در طول یک دوره هفت-روزه، درمان شدند. علاوه بر این، همه شرکتکنندگان با داروهای مسکّن (ایبوپروفن و پاراستامول (استامینوفن) ترکیب شده با کدئین) تحت درمان قرار گرفتند.
نتایج کلیدی
به نظر نمیرسد آنتیبیوتیکها بتوانند درد شدیدی را که در اثر پالپیت غیر-قابل برگشت ایجاد شده، بهطور قابل توجهی برطرف کنند. علاوه بر این، تفاوتی در مصرف تعداد کل قرصهای ایبوپروفن یا تایلنول (Tylenol) در طول دوره مطالعه میان دو گروه درمانی وجود نداشت. تجویز پنیسیلین نتوانست احساس درد، حس دق (percussion) (ضربه زدن به دندان)، یا تعداد داروهای مصرف شده ضد-درد را در بیماران مبتلا به پالپیت غیر-قابل برگشت بهطور قابل توجهی کاهش دهد. گزارشی از بروز حوادث جانبی یا واکنشها دیده نشد.
قطعیت شواهد
یک مطالعه با تعداد اندک شرکتکننده وجود داشت و قطعیت شواهد برای پیامدهای مختلف در سطح پائین بود. در حال حاضر، شواهد کافی برای تصمیمگیری در این مورد که آنتیبیوتیکها به بهبود این شرایط کمک میکنند یا خیر، وجود ندارد. این مرور نیاز مبرمی را به انجام مطالعات بیشتر و با کیفیت بهتر در مورد استفاده از آنتیبیوتیکها برای پالپیت غیر-قابل برگشت نشان میدهد.
این مرور کاکرین که بر اساس نتایج یک کارآزمایی با حجم نمونه کم و قدرت و توان پائین، و در معرض خطر پائین سوگیری بنا شد، نشان میدهد شواهد کافی برای تعیین این که آنتیبیوتیکها در مقایسه با عدم مصرف آنها، درد را کاهش میدهند یا خیر، وجود ندارد. نتایج این مرور نیاز مبرمی را به انجام مطالعاتی با حجم نمونه بزرگتر و کارآزماییهایی که از نظر روششناسی بتوانند شواهد بیشتری را از تاثیر آنتیبیوتیکهای تجویز شده در فاز پیش از جراحی و تاثیر آنها را بر پیامدهای درمانی در پالپیت غیر-قابل برگشت فراهم آوردند، نشان میدهد.
پالپیت غیر-قابل برگشت (irreversible pulpitis)، که به صورت درد حاد و شدید تظاهر مییابد، یکی از دلایل شایعی است که بیماران به کلینیک مراقبتهای اورژانسی دندان مراجعه میکنند. به جز خارج کردن دندان، روش معمول برای تسکین درد پالپیت غیر-قابل برگشت، دریل کردن داخل دندان، خارج کردن پالپ (عصب) ملتهب شده و تمیز کردن کانال ریشه است. با این حال، تعداد قابل توجهی از دندانپزشکان برای توقف درد پالپیت غیر-قابل برگشت، آنتیبیوتیک تجویز میکنند. این مرور نسخه پیشین را که در سال 2016 منتشر شد، بهروز میکند.
ارزیابی تاثیرات آنتیبیوتیکهای سیستمیک در مدیریت پالپیت غیر-قابل برگشت.
پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه سلامت دهان در کاکرین (تا 18 فوریه 2019)؛ پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL؛ شماره 1، 2019) در کتابخانه کاکرین (در 18 فوریه 2019 جستوجو شد)؛ MEDLINE Ovid (1946 تا 18 فوریه 2019)؛ Embase Ovid (1980 تا 18 فوریه 2019)؛ مرکز ثبت کارآزماییهای بالینی در حال انجام مؤسسات ملی سلامت ایالات متحده ClinicalTrials.gov (در 18 فوریه 2019 جستوجو شد)؛ و پلتفرم بینالمللی پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی سازمان جهانی بهداشت (در 18 فوریه 2019 جستوجو شد) را جستوجو کردیم. هیچ محدودیتی از نظر زبان مقاله در جستوجوهای بانکهای اطلاعاتی الکترونیکی وجود نداشت.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده که به مقایسه تسکین درد با استفاده از آنتیبیوتیکها و آنالژزیکهای سیستمیک، در برابر دارونما (placebo) و آنالژزیکها، در فاز حاد پیش از جراحی پالپیت غیر-قابل برگشت پرداختند.
سه نویسنده مرور بهطور مستقل از هم، به غربالگری مطالعات و استخراج دادهها پرداختند. قطعیت شواهد مطالعات وارد شده را با استفاده از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی کردیم. تجمیع دادهها امکانپذیر نبود و یک خلاصه توصیفی در زیر میآید.
هیچ کارآزمایی بیشتری در این بهروزرسانی گنجانده نشد. یک کارآزمایی با حضور 40 شرکتکننده که در معرض خطر پائین سوگیری (bias) قرار داشت و پنیسیلین خوراکی را در ترکیب با آنالژزیکها در برابر دارونما همراه با آنالژزیکها مقایسه کرد، در بهروزرسانی رسمی این مرور وارد شد. قطعیت شواهد برای پیامدهای مختلف، در سطح پائین رتبهبندی شد. پیامد اولیه ما درد (شدت/طول دوره) گزارش شده توسط بیمار و تسکین درد بود. توزیع موازی نزدیکی از رتبهبندیهای درد در هر دو گروه مداخله (میانه (median): 6.0؛ دامنه بین-چارکی (interquartile range; IQR ): 10.5) و دارونما (میانه: 6.0؛ IQR: 9.5) در طول دوره هفت روزه مطالعه مشاهده شد. شواهد کافی برای تایید یا تکذیب مزیت پنیسیلین برای شدت درد وجود نداشت. تفاوت معنیداری در میانگین تعداد کل قرصهای ایبوپروفن در طول دوره مطالعه دیده نشد: 9.20 (انحراف معیار (standard deviation; SD): 6.02) در گروه پنیسیلین در برابر 9.60 (SD: 6.34) در گروه دارونما؛ تفاوت میانگین: 0.40- (95% فاصله اطمینان (CI): 4.23- تا 3.43؛ P = 0.84). این کار به همان اندازه برای میانگین تعداد کل قرصهای تایلنول (Tylenol) به کار برده شد: 6.90 (SD: 6.87) استفاده شده در گروه پنیسیلین در برابر 4.45 (SD: 4.82) در گروه دارونما؛ تفاوت میانگین: 2.45 (95% CI؛ 1.23- تا 6.13؛ P = 0.19). به پیامد ثانویه ما در گزارش حوادث جانبی در این مطالعه پرداخته نشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.