هیچ شواهدی مبنی بر کاهش عوارض جانبی شیمی‌درمانی، رادیوتراپی یا تاثیرات جراحی در بیماران مبتلا به سرطان با مصرف مکمل‌های سلنیوم وجود ندارد. سلنیوم یک ماده معدنی ضروری برای سلامت انسان است. این ماده در برابر آسیب سلولی در بدن عمل کرده و ممکن است به کاهش عوارض جانبی درمان‌ها در بیماران مبتلا به سرطان مانند حالت تهوع، اسهال یا احتباس لنف در اندام‌ها کمک کند. مکمل‌های سلنیوم اغلب توسط بیماران مبتلا به سرطان استفاده می‌شوند. این مرور سیستماتیک مطالعاتی را بررسی کرد که مکمل‌های سلنیوم را برای بیماران مبتلا به سرطان ارائه کردند، و هیچ شواهد بارزی را نیافت مبنی بر اینکه مصرف مکمل‌های سلنیوم عوارض جانبی درمان سرطان را بهبود می‌بخشند. بروز عوارض جانبی در مطالعات گزارش نشدند، اما شواهدی از مصرف بیش از حد، همگی به صورت ناخواسته و مسمومیت با سلنیوم در چندین مصرف کننده سلنیوم دیده شد. انجام تحقیقات بیشتری لازم است تا مشخص شود که کدام دوز از مکمل‌های سلنیوم می‌تواند به‌طور منطقی توسط بیماران مبتلا به سرطان استفاده شود و اینکه مصرف مکمل‌های سلنیوم می‌توانند بر عوارض جانبی درمان سرطان تاثیر بگذارند یا خیر.
در حال حاضر شواهد کافی وجود ندارد مبنی بر اینکه مصرف مکمل سلنیوم عوارض جانبی شیمی‌درمانی یا رادیوتراپی خاص تومور را کاهش داده یا این که تاثیرات پس از جراحی را بهبود می‌بخشد، یا کیفیت زندگی را در بیماران مبتلا به سرطان بهبود بخشیده یا ادم لنفاوی ثانویه را کاهش می‌دهد. تا به امروز، یافته‌های تحقیقاتی مبنایی را برای هیچ توصیه‌ای به نفع یا مخالف مصرف مکمل سلنیوم در بیماران مبتلا به سرطان ارائه نکرده‌اند. خطرات بالقوه مصرف مکمل یک ماده معدنی کم مصرف باید در نظر گرفته شود. از زمان آخرین نسخه این مرور، یک مطالعه اضافی جدید اطلاعاتی را برای تغییر نتیجه‌گیری مرور اصلی ارائه نکرده است.
این یک نسخه به‌روز شده از مرور اصلی کاکرین است که در شماره 3، سال 2006 منتشر شد. مکمل‌های سلنیوم اغلب توسط بیماران مبتلا به سرطان استفاده می‌شوند. سلنیوم یک عنصر کمیاب ضروری است و در محافظت آنتی‌اکسیدانی و تنظیم ردوکس (redox-regulation) در انسان نقش دارد. چندین عارضه جانبی رادیوتراپی و شیمی‌درمانی در بیماران مبتلا به سرطان، هم‌چنین فرآیندهای سلولی که ادم لنفاوی مزمن (lymphoedema) را حفظ می‌کنند با فرآیندهای سلولی اکسیداتیو در بدن انسان مرتبط هستند. ادعا شده که سلنیوم عوارض جانبی درمان مرسوم سرطان را کاهش می‌دهد و اخیرا به عنوان درمانی در برابر عوارض جانبی شیمی‌درمانی و پرتودرمانی و ادم لنفاوی ثانویه به آنها مورد بررسی قرار گرفته است.
این مطالعه مروری تاثیرات مصرف مکمل سلنیوم را بر عوارض جانبی رادیوتراپی، شیمی‌درمانی، یا جراحی متداول در بیماران مبتلا به سرطان و بر کیفیت زندگی/وضعیت عملکردی در طول و پس از درمان سرطان ارزیابی کرد.
پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه درد، مراقبت تسکینی و حمایتی در کاکرین، بانک اطلاعاتی مرورهای سیستماتیک کاکرین (Cochrane Database of Systematic Reviews)؛ Database of Abstracts of Reviews of Effects (DARE)؛ CENTRAL؛ MEDLINE؛ EMBASE؛ SIGLE؛ Cancerlit؛ CCMed؛ پایگاه ثبت آنلاین برای کارآزمایی‌ها سرطان در آلمان؛ ISRCTN؛ mRCT؛ بانک‌های اطلاعاتی کارآزمایی‌های بالینی NCI در جولای 2007 جست‌وجو و به‌روز شدند.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) از مصرف مکمل‌های فقط سلنیوم در بیماران مبتلا به سرطان که تحت درمان خاص تومور، مانند شیمی‌درمانی، رادیوتراپی یا جراحی بودند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم، واجد شرایط بودن کارآزمایی را ارزیابی کرده، داده‌ها را استخراج کرده، و کیفیت کارآزمایی را سنجیدند.
یک مطالعه جدید، هم‌چنین شرکت‌کنندگان بیشتری در مطالعه‌ای که قبلا گنجانده شده بود، به این به‌روزرسانی اضافه شد که شامل 39 شرکت‌کننده دیگر بود. در مجموع سه مطالعه شامل 162 شرکت‌کننده برای این به‌روزرسانی وجود داشت.
برای این مرور، دو RCT برای بررسی ادم لنفاوی ثانویه در 60 زن پس از جراحی سرطان پستان و 20 مرد و زن پس از جراحی سرطان سر و گردن وارد شدند. یک کارآزمایی در حال انجام با نتایج اولیه 82 شرکت‌کننده نیز شناسایی شد که اسهال ناشی از رادیوتراپی را به عنوان یک پیامد ثانویه مطالعه کرد. همه مطالعات دارای اشکالات قابل‌توجهی از نظر کیفیت و نحوه گزارش‌دهی بودند.
یک مطالعه در مورد ادم لنفاوی ثانویه، کاهش تعداد عفونت‌های مکرر اریسیپل (erysipela) را در گروه مکمل سلنیوم در مقایسه با دارونما (placebo) گزارش کرد. مطالعه دوم کاهش تورم صورت را در گروه سلنیوم در یک دوره دو هفته‌ای پس از رزکسیون جراحی تومور گزارش کرد. با این حال، نتایج باید با احتیاط تفسیر شوند و نمی‌توان آنها را به دیگر جمعیت‌ها تعمیم داد.
کارآزمایی در حال انجام در زمینه اسهال مرتبط با رادیوتراپی ابتدا بروز کمتر اسهال را در شرکت‌کنندگانی گزارش کرد که مکمل سلنیوم را هم‌زمان با رادیوتراپی لگن دریافت کردند، با این حال، هیچ داده‌ای ارائه نشد. ما باید منتظر انتشار نتایج نهایی باشیم تا درباره این یافته‌ها به تفصیل بحث کنیم.
هیچ RCTای یافت نشد که تاثیر مکمل سلنیوم را بر دیگر سمیّت‌های مرتبط با درمان یا کیفیت زندگی/وضعیت عملکردی در بیماران مبتلا به سرطان مطالعه کرده باشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.