سوال مطالعه مروری
شواهد مربوط به تاثیر کینین (quinine) را در درمان کرامپهای عضلانی مرور کردیم.
پیشینه
کرامپهای عضلانی میتوانند در هر مکانی و در هر فردی رخ دهند؛ با این حال، کرامپ عضلات پا به ویژه در افراد مسن شایع است. کینین دارویی است که سالهاست برای درمان کرامپهای عضلانی استفاده میشود. شواهد متناقضی در مورد توانایی آن در کاهش کرامپهای عضلانی وجود دارد. کینین میتواند عوارض جانبی جدی و حتی کشنده ایجاد کند، به خصوص در صورت مصرف بیش از حد آن.
ویژگیهای مطالعه
این مرور شامل 23 کارآزمایی، با 1586 شرکتکننده بود. این کارآزماییها داروهای کینین یا داروهای مبتنی بر کینین را با درمان غیرفعال (دارونما (placebo)) یا دیگر درمانهای فعال مقایسه کردند. وقتی دوباره متون علمی پزشکی را جستوجو کرده و مرور را در سال 2014 بهروز کردیم، هیچ مطالعه جدیدی را پیدا نکردیم.
نتایج کلیدی و کیفیت شواهد
خطر سوگیری (bias) در کارآزماییهای واردشده بهطور چشمگیری متفاوت بود. همه 23 کارآزمایی ادعا کردند که تصادفیسازی شده هستند، اما بسیاری از آنها نتوانستند به وضوح نحوه تخصیص شرکتکنندگان را به درمانها توضیح دهند. بر اساس شواهدی با کیفیت پائین، کینین (200 تا 500 میلیگرم در روز) تعداد و روزهای بروز کرامپ را بهطور قابل توجهی کاهش میدهد، و شواهدی با کیفیت متوسط نیز نشان دادند که کینین موجب کاهش شدت کرامپها میشود. شواهدی با کیفیت متوسط وجود دارد که نشان میدهد عوارض جانبی خفیف با کینین در مقایسه با دارونما بیشتر رخ میدهند، اما عوارض جانبی شدید افزایش نمییابند. با این حال، گزارشهای موثقی از منابع دیگر وجود دارد که نشان میدهد مصرف بیش از حد کینین میتواند باعث آسیب جدی از جمله مرگومیر شود.
شواهدی با کیفیت پائین یا متوسط، تفاوت قابل توجهی را میان کینین و ویتامین E یا ترکیب کینین-ویتامین E نشان نمیدهند. شواهدی از یک کارآزمایی وجود دارد که نشان میدهد تئوفیلین (theophylline) همراه با کینین بیشتر از کینین به تنهایی کرامپهای عضلانی را بهبود میبخشد. در یک کارآزمایی واحد، در مقایسه کینین با تزریق زایلوکائین (xylocaine)، تفاوت قابل توجهی وجود نداشت.
انجام پژوهشهای بیشتری برای روشن شدن بهترین دوز و طول دوره درمان، همچنین جایگزینهای کینین برای درمان کرامپهای عضلانی، مورد نیاز است.
شواهد تا اکتبر 2014 بهروز است.
بر اساس شواهدی با کیفیت پائین، کینین (200 تا 500 میلیگرم در روز) تعداد و روزهای بروز کرامپ را بهطور قابل توجهی کاهش میدهد، و شواهدی با کیفیت متوسط نیز نشان دادند که کینین موجب کاهش شدت کرامپها میشود. شواهدی با کیفیت متوسط نشان میدهد که نرخ بروز عوارض جانبی جدی با مصرف کینین تا 60 روز، در کارآزماییهای شناساییشده به میزان قابل توجهی بیشتر از دارونما نیست، اما از آنجایی که عوارض جانبی جدی به ندرت میتوانند کشنده باشند، در برخی کشورها تجویز کینین به شدت محدود شده است.
شواهد حاصل از کارآزماییهای مجزا نشان میدهد که تئوفیلین همراه با کینین بیشتر از کینین به تنهایی کرامپهای عضلانی را بهبود میبخشد، با این حال، تفاوت قابل توجهی در تاثیرات تزریق زایلوکائین به عضله گاستروکنمیوس از نظر همه پیامدها وجود ندارد. شواهدی با کیفیت پائین یا متوسط، تفاوت قابل توجهی را میان کینین و ویتامین E یا کینین و ترکیب کینین-ویتامین E نشان نمیدهند. بنابراین، انجام پژوهشهای بیشتر در مورد این جایگزینها، و همچنین دیگر درمانهای دارویی و غیردارویی، ضروری است.
هیچ شواهدی برای قضاوت در مورد دوز مطلوب یا طول دوره درمان با کینین وجود ندارد. مطالعات بیشتر با استفاده از دوزهای مختلف و اندازهگیری سطح کینین سرم اجازه میدهد تا محدوده درمانی برای کرامپهای عضلانی تعریف شود. از آنجایی که عوارض جانبی جدی شایع نیستند، انجام مطالعاتی با جمعیت زیاد برای اطلاع دقیقتر از میزان بروز آنها مورد نیاز است. پیگیری طولانیتر در کارآزماییهای آتی به تعیین مدت اثر مداخله پس از قطع کینین، همچنین عوارض جانبی طولانیمدت، کمک میکند. جستوجو برای درمانهای جدید، دارویی و غیردارویی، باید ادامه یابد و کارآزماییهای بعدی باید ویتامین E، ترکیب کینین-ویتامین E، و ترکیب کینین-تئوفیلین را با کینین مقایسه کنند.
کرامپهای عضلانی میتوانند در هر جایی و به دلایل مختلفی رخ دهند. سالهاست که از کینین (quinine) برای درمان کرامپهای عضلانی ناشی از هر علتی استفاده شده است. با این حال، کارآمدی و بیخطری (safety) آن همچنان مورد بحث است. این مرور، نخستینبار در سال 2010 منتشر شده و جستوجوها در سال 2014 بهروز شدند.
ارزیابی کارآمدی و بیخطری عوامل مبتنی بر کینین در درمان کرامپهای عضلانی.
در 27 اکتبر 2014، پایگاه ثبت تخصصی گروه بیماریهای عصبیعضلانی در کاکرین، CENTRAL؛ MEDLINE، و EMBASE را جستوجو کردیم. فهرست منابع مقالات را تا سال 2014 جستوجو کردیم. همچنین به منظور یافتن کارآزماییهای در حال انجام، در نوامبر 2014 به جستوجو پرداختیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده شامل افرادی در تمام سنین و مبتلا به کرامپهای عضلانی در هر مکانی و به هر دلیلی، که با کینین یا مشتقات آن درمان شدند.
سه نویسنده مرور بهطور مستقل از هم کارآزماییها را برای ورود انتخاب کرده، خطر سوگیری (bias) را بررسی کرده، و دادهها را استخراج کردند. برای دستیابی به اطلاعات بیشتر، با نویسندگان مطالعات تماس گرفتیم. برای مقایسههای دربرگیرنده بیش از یک کارآزمایی، کیفیت شواهد را با استفاده از روشهای درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation; GRADE) بررسی کردیم.
تعداد 23 کارآزمایی را با مجموع 1586 شرکتکننده وارد کردیم. پنجاه و هشت درصد از این شرکتکنندگان در پنج مطالعهای حضور داشتند که منتشر نشدند. کینین با دارونما (placebo) (20 کارآزمایی، n = 1140)، ویتامین E (چهار کارآزمایی، n = 543)، ترکیب کینین-ویتامین E (سه کارآزمایی، n = 510)، ترکیب کینین-تئوفیلین (theophylline) (یک کارآزمایی، n = 77)، و تزریق زایلوکائین (xylocaine) به عضله گاستروکنمیوس (gastrocnemius) (یک کارآزمایی، n = 24) مقایسه شد. شایعترین دوز مصرفی کینین، 300 میلیگرم/روز بود (بین 200 و 500 میلیگرم). هنگامی که جستوجوها در سال 2014 بهروز شدند، هیچ کارآزمایی جدیدی را برای گنجاندن پیدا نکردیم.
خطر سوگیری در کارآزماییها بهطور قابل توجهی متفاوت بود. همه 23 کارآزمایی ادعا کردند که تصادفیسازی شدند، اما فقط تعداد کمی از آنها تصادفیسازی و پنهانسازی تخصیص (allocation concealment) را به اندازه کافی توصیف کردند.
کینین در مقایسه با دارونما، بهطور قابل توجهی تعداد کرامپها را طی دو هفته تا 28%، شدت کرامپها را تا 10%، و تعداد روزهای بروز کرامپ را تا 20% کاهش داد. طول دوره کرامپ بهطور قابل توجهی تحت تاثیر قرار نگرفت.
تعداد قابل توجهی از افرادی که کینین مصرف کردند، نسبت به دارونما، دچار عوارض جانبی خفیف (تفاوت خطر (risk difference; RD): %3؛ 95% فاصله اطمینان (CI): %0 تا 6%)، عمدتا نشانههای گوارشی، شدند. گزارش شده که مصرف بیش از حد کینین در جاهای دیگر، عوارض جانبی بالقوه کشندهای ایجاد میکند، اما در کارآزماییهای واردشده، تفاوت قابل توجهی از نظر عوارض جانبی شدید در مقایسه با دارونما مشاهده نشد (RD: %0؛ 95% CI؛ 1-% تا 2%). یک شرکتکننده دریافتکننده کینین، دچار ترومبوسیتوپنی (thrombocytopenia) شد (0.12% خطر بروز).
ترکیب کینین-ویتامین E، ویتامین E به تنهایی، و تزریق زایلوکائین به عضله گاستروکنمیوس در مقایسه با کینین، تفاوت قابل توجهی را در همه پیامدها، از جمله عوارض جانبی، ایجاد نکردند. بر اساس مقایسه انجامشده در یک کارآزمایی واحد، مصرف کینین به تنهایی بهطور قابل توجهی کمتر از ترکیب کینین-تئوفیلین موثر بود و تفاوت قابل توجهی از نظر بروز عوارض جانبی مشاهده نشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.