پیشینه
تاکیکاردی فوقبطنی (supraventricular tachycardia; SVT) یک ریتم غیر-طبیعی شایع قلب است که موجب ضربان قلب بسیار سریع میشود. این مشکل ریتم معمولا در افراد سالم از جهات دیگر رخ میدهد و نشانههای شایع آن شامل تپش قلب، سبکی سر، و درد قفسه سینه است. برخی مواقع، SVT ممکن است باعث گیجی یا از دست رفتن هوشیاری شود. برخی اوقات میتوان SVT را با مانورهای ساده فیزیکی مثل حبس نفس با فشار درمان کرد. زمانی که مانورهای ساده با شکست مواجه شوند، میتوان SVT را در بخش اورژانس با داروهای مختلف درمان کرد. دو نوع از داروهایی که بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند، آنتاگونیستهای کانال کلسیم (calcium channel antagonist; CCA) (وراپامیل (verapamil) شایعترین داروی مورد استفاده در این کلاس دارویی) و آدنوزین هستند.
ویژگیهای مطالعه
این مرور، اثربخشی و عوارض جانبی آدنوزین و CCAها را در پایان دادن به اپیزودهای SVT مقایسه میکند. در این مرور هفت کارآزمایی را شامل 622 بیمار وارد کردیم. شواهد تا جولای 2017 بهروز است.
نتایج کلیدی
تجزیهوتحلیل ترکیبی این کارآزماییها نشان داد که هیچ تفاوتی بین آدنوزین و CCA در درمان موفقیتآمیز SVT وجود ندارد. این یافتهها بر اساس شواهدی با کیفیت متوسط به دست آمدند. افت موقت فشار خون که نیازمند درمان نبود، فقط در یکی از 152 شرکتکننده درمان شده با CCA گزارش شد، و شواهدی با کیفیت پائین نشان میدهد که هیچ یک از بیماران درمان شده با آدنوزین، دچار فشار خون پائین نشدند. ما دادهای را در خصوص طول مدت اقامت در بیمارستان و رضایت بیمار نداریم.
نتیجهگیریها
شواهدی با کیفیت متوسط نشان میدهد که هیچ تفاوتی در اثرات آدنوزین و آنتاگونیستهای کانال کلسیم برای درمان SVT در بازگشت به ریتم سینوسی وجود ندارد، و شواهدی با کیفیت پائین حاکی از آن است که هیچ تفاوتی در موارد افت فشار خون وجود ندارد. هیچ یک از این کارآزماییها ترجیحات بیمار را بررسی نکرد، که عامل مهمی است در تصمیمگیری در مورد اینکه کدام دارو بهترین درمان برای هر بیمار است.
شواهدی با کیفیت متوسط نشان میدهد هیچ تفاوتی در اثرات آدنوزین و آنتاگونیستهای کانال کلسیم برای درمان SVT در بازگشت به ریتم سینوسی وجود ندارد، و شواهدی با کیفیت پائین تفاوتهای قابلتوجهی را در بروز هیپوتانسیون ارائه نمیکنند. مطالعهای که به مقایسه تجربیات بیمار و ارزیابی عوارض جانبی به صورت آیندهنگر بپردازد میتواند شواهدی را در خصوص درمان ارجح برای مدیریت SVT فراهم کند.
افراد مبتلا به تاکیکاردی فوقبطنی (supraventricular tachycardia; SVT) اغلب علامتدار هستند و برای درمان به بخش اورژانس مراجعه میکنند. اگر چه مانورهای واگال (vagal manoeuvres) ممکن است SVT را متوقف کنند، آنها اغلب شکست میخورند، و به دنبال آن آنتاگونیستهای کانال کلسیم یا (calcium channel antagonist; CCA) یا آدنوزین (adenosine) تجویز میشوند. هر دو عامل موثر شناخته شدهاند، اما هر دو دارای پروفایلی از عوارض جانبی قابل توجه هستند. این بهروزرسانی یک مرور کاکرین است که قبلا در سال 2006 منتشر شد.
مرور همه کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) که به مقایسه اثرات آدنوزین در مقابل CCAها در پایان دادن به SVT میپردازند.
ما مطالعات را با جستوجو در CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase و دو پایگاه ثبت کارآزماییها در جولای 2017 شناسایی کردیم. کتابشناختیهای مطالعات شناسایی شده را بررسی کرده و هیچ محدودیت زبانی را اعمال نکردیم.
ما برنامهریزی کردیم همه RCTهایی را وارد کنیم که آدنوزین را با یک CCA برای بیماران مبتلا به SVT در هر سنی مقایسه کرده باشند.
از پروسیجرهای روششناسی استاندارد مورد انتظار کاکرین استفاده کردیم. دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم نتایج جستوجوها را برای شناسایی مطالعات مرتبط چک کرده و تفاوتها را با بحث با نویسنده سوم مرور حل کردند. حداقل دو نفر از نویسندگان مرور هر یک از مطالعات وارد شده را بهطور مستقل از هم ارزیابی کرده و دادههای مطالعات را استخراج کردند. دادههای استخراج شده را در Review Manager 5 وارد کردیم. پیامدهای اولیه، نرخ برگشت به ریتم سینوسی و عوارض جانبی عمده آدنوزین و CCA بودند. پیامدهای ثانویه عبارت بودند از میزان عود، زمان سپری شده تا بازگشت (time to reversion) و پیامدهای جانبی خفیف. پیامدها را با محاسبه نسبت شانس (ORs) اندازهگیری کرده و کیفیت پیامدهای اولیه را با استفاده از سیستم درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) از طریق وبسایت GRADEproGDT ارزیابی کردیم.
دو مطالعه جدید را برای افزودن در بهروزرسانی مرور شناسایی کردیم؛ این مرور هماکنون شامل هفت کارآزمایی با 622 شرکتکننده است که با SVT به بخش اورژانس مراجعه کردند. همه مطالعات وارد شده RCT بودند، اما فقط سه تا از آنها فرآیند تصادفیسازی را توصیف کردند، و هیچکدام پرسنل، شرکتکنندگان یا ارزیابان پیامدها را نسبت به مداخله ارائه شده کورسازی نکردند. شواهدی با کیفیت متوسط نشان میدهد تفاوتی در تعداد افرادی که به ریتم سینوسی برمیگردند، وجود ندارد، چه با آدنوزین درمان شده باشند یا CCA؛ (89.7% در مقابل 92.9%؛ OR: 1.51؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.85 تا 2.68؛ 622 شرکتکننده؛ 7 مطالعه؛ I2 = 36%). شواهدی با کیفیت پائین پیشنهاد میکند هیچ تفاوت قابل توجهی در میزان عوارض جانبی عمده بین CCAs و آدنوزین وجود ندارد. محققین فقط یک مورد هیپوتانسیون را در گروه CCA گزارش کردند و در گروه آدنوزین موردی گزارش نشد (0.66% در مقابل 0%؛ OR: 3.09؛ 95% CI؛ 0.12 تا 76.71؛ 306 شرکتکننده؛ 3 مطالعه؛ I2 = 0%). کارآزماییهای وارد شده مدت اقامت در بیمارستان و رضایت بیمار را گزارش ندادند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.