پیشینه
مشکلات ناشی از ناکافی بودن گردش خون در پاها (اختلال عروقی)، به ویژه در افراد بالای 60 سال، می‌تواند بسیار شدید شده و آنها را مجبور به قطع پا کند. این اتفاق ممکن است از زانو یا بالاتر از آن رخ دهد. وضعیت‌های پزشکی همراه (کوموربیدیتی‌ها (comorbidities)) از جمله دیابت و بیماری قلبی یا قلبی‌عروقی می‌تواند روی توانبخشی فرد تاثیر بگذارد. وقتی که عضو مصنوعی (پروتز) از زانو یا بالاتر از آن قرار داده شود، برای فرد سخت است که دوباره حرکت و عملکرد خود را شروع کند، و برخی از افراد استفاده از ویلچر را انتخاب می‌کنند. انگیزش، راحتی، زیبایی ظاهری، عملکرد، قابلیت اطمینان، سهولت استفاده، تحرک قبلی و اعمال اضافی مورد نیاز برای استفاده از پای مصنوعی، همه عوامل مهمی است که می‌توانند استقلال فرد و استفاده از پروتز را تحت تاثیر قرار دهند. ترس از افتادن، تعداد افتادن‌ها، شرایط اجتماعی، و کمک و حمایت از افراد دیگر نیز تاثیرات مهمی دارند. نویسندگان مرور کارآزمایی‌هایی را جست‌وجو کردند که انواع مختلف توانبخشی را که برای تحرک یا عملکرد افراد مسن استفاده کننده از اندام مصنوعی مفید باشند، مقایسه کرده باشند.
ویژگی‌های مطالعه و نتایج کلیدی
نویسندگان مرور فقط یک کارآزمایی کنترل شده را با کیفیت روش‌شناسی متوسط (اکثر جست‌وجوهای اخیر تا 14 جون 2018) بازیابی کردند. این کارآزمایی به صورت مقطعی طراحی شده و هر یک از 10 شرکت‌کننده سه وزن اندام مصنوعی به ظاهر یکسان را به عنوان پروتز در زیر زانو به صورت تصادفی دریافت کردند. تمام اندام‌های مصنوعی، پروتزهایی با استایل مدولار بودند. شرکتکنندگان - نه مرد و هشت زن - بالای 50 سال و هشت نفر از آنها بالای 60 سال سن داشتند. بعد از گذشت چند ساعت از کارآزمایی، چهار شرکت‌کننده کم‌ترین وزن (150 گرم)، پنج نفر پروتز را با وزن متوسط (770 گرم) و یک نفر سنگین‌ترین پروتز (1625 گرم) را ترجیح دادند. هفت نفر از 10 شرکت‌کننده موفق به رتبه‌بندی وزن‌ها از سبک‌ترین به سنگین‌ترین شدند. وزن در سرعت پیاده‌روی شرکتکنندگان در آزمون پیاده‌روی دو دقیقه‌ای تغییر نکرد. نویسندگان مطالعه هیچ موردی را از عوارض جانبی گزارش نکردند.
کیفیت شواهد و نتیجه‌گیری‌ها
نتیجه‌گیری فقط یک کارآزمایی با تعداد اندک شرکت‌کننده، مواجهه کوتاه-مدت با وزن‌های مختلف در یک محیط آزمایشگاهی و این واقعیت که در وزن‌ها در بین افراد و پروتزهایشان تفاوت وجود داشت، مفید بودن یافته‌های این مطالعه را محدود کرد. شواهد محدود وارد شده در این مرور دارای کیفیت بسیار پائین بوده و اطلاعات کافی برای تصمیم‌گیری در مورد انتخاب توانبخشی با اندام مصنوعی، شامل وزن مناسب پروتز، بعد از قطع آمپوتاسیون ترانس‌فمورال یک-طرفه در افراد مسن مبتلا به اختلال عروقی وجود نداشت.
شواهد محدود ارائه شده در این مرور کیفیت بسیار پائین داشته و برای انتخاب توانبخشی با استفاده از اندام مصنوعی، از جمله وزن مطلوب پروتز، پس از آمپوتاسیون ترانس‌فمورال یک-طرفه در افراد مسن مبتلا به اختلال عروقی اطلاعات ناکافی ارائه می‌دهد. یک برنامه پژوهشی که شامل کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده برای بررسی مداخلات کلیدی در این زمینه با فوریت ضرورت دارد.
اختلال عروقی باعث آمپوتاسیون اندام‌های تحتانی در 75% از مردم انگلستان شده است. حدود 37% از این پروسیجرها در سطح ترانس‌فمورال (transfemoral) (میانه ران) انجام شده، اغلب بیماران بیش از 60 سال سن و بیماری همراه داشتند. برای تعداد قابل توجهی از این قطع عضوها استفاده از پروتزهای اندام‌های تحتانی برای راه رفتن، توصیه شده است. با این وجود، بسیاری از قطع عضوها به سطح بالای عملکرد به دنبال توانبخشی با استفاده از اندام مصنوعی دست نمی‌یابد. این مطالعه سومین نسخه به‌روز از مروری است که برای اولین بار در سال 2005 منتشر شده است.
شناسایی و خلاصه کردن شواهدی که مداخلات توانبخشی را با استفاده از اندام مصنوعی برای آمپوتاسیون با اندام مصنوعی به دنبال آمپوتاسیون ترانس‌فمورال یا ترانس‌ژنیکولار (transgenicular) یکطرفه (unilateral) در افراد مسن مبتلا به اختلال عروقی، چه ساکن در اجتماع چه بستری شده در بیمارستان، ارزیابی می‌کنند.
متخصص اطلاعات گروه عروق کاکرین در پایگاه ثبت تخصصی گروه عروق کاکرین و بانک‌های اطلاعاتی CENTRAL؛، MEDLINE؛ Embase؛ CINAHL؛ پلت‌فرم بین‌المللی پایگاه ثبت کارآزمایی‌های بالینی سازمان جهانی بهداشت و پایگاه ثبت کارآزمایی‌های بالینی ClinicalTrials.gov را تا 14 جون 2018 جست‌وجو کرد. برای انجام جست‌وجوهای اضافی در مطالعات شناسایی شده در جست‌وجوی الکترونیکی، به صورت دستی جست‌وجو کردیم. هیچ محدودیتی را در زبان یا وضعیت انتشار قائل نشدیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و شبه-تصادفی‌سازی و کنترل شده‌ای که مداخلات توانبخشی را با استفاده از اندام مصنوعی به دنبال آمپوتاسیون ترانس‌ژنیکولار یا ترانس‌فمورال یک-طرفه در سالمندان (60 سال یا بیش‌تر) مبتلا به اختلال عروقی تست کرده بودند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم نتایج جست‌وجوها را برای مطالعات بالقوه واجد شرایط غربال کرده و با توجه به گزارش‌های کامل آنها، مطالعات را برای ورود یا خروج انتخاب کردند. دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم کیفیت روش‌شناسی مطالعات را ارزیابی و داده‌ها را استخراج کردند. از معیار درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) برای ارزیابی کیفیت کلی شواهد حمایت کننده از پیامدهای ارزیابی شده در این مرور، استفاده کردیم.
هیج مطالعه جدیدی را برای ورود به این نسخه به‌روز شده شناسایی نکردیم. در مجموع یک کارآزمایی را وارد، 18 کارآزمایی را خارج، یک کارآزمایی را در حال انجام و دیگری را در انتظار طبقه‌بندی قرار دادیم. تعداد کل شرکتکنندگان در کارآزمایی بازیابی شده 10 نفر و کیفیت روش‌شناسی این کارآزمایی به دلیل خطر بالای سوگیری مرتبط با دو حیطه (تولید تصادفی توالی و پنهان‌سازی تخصیص) متوسط بود اما خطر پائین سوگیری برای چهار حیطه (کورسازی، داده‌های ناقص پیامد، گزارش انتخابی و هرگونه سوگیری دیگر) باقی ماند. کارآزمایی بازیابی شده یک کارآزمایی تصادفی‌سازی شده متقاطع کوتاه-مدت و انجام شده در کانادا بود که تاثیرات اضافه کردن سه وزن اندام مصنوعی به ظاهر یکسان (150 گرم در برابر 770 گرم در برابر 1625 گرم) را به اندام‌های مصنوعی در مجموع 10 شرکت‌کننده مبتلا به اختلال عروقی یک-طرفه ناشی از آمپوتاسیون ترانس‌فمورال تست کرده بودند. هشت شرکت‌کننده بالای 60 سال سن داشتند. نویسندگان کارآزمایی چهار شرکت‌کننده را پیدا کردند که وزن سبک‌تر (150 گرم)، پنج شرکت‌کننده وزن متوسط (770 گرم) و یک شرکت‌کننده سنگین‌ترین وزن (1625 گرم) را ترجیح می‌دادند. محققان این موضوع را معادل با رضایت استفاده کنندگان (موفقیت) تفسیر کرده و هیچ عارضه جانبی را گزارش نکردند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.