پیامهای کلیدی
-
تفاوت اندکی در مدت زمان زنده ماندن زنان مبتلا به سرطان اپیتلیال تخمدان (epithelial ovarian cancer; EOC) پیشرفته وجود دارد، خواه ابتدا شیمیدرمانی را دریافت کرده باشند یا جراحی را. احتمالا تفاوت کمی در مدت زمان عود EOC پساز درمان وجود دارد.
-
انجام شیمیدرمانی پیشاز جراحی (شیمیدرمانی نئوادجوانت (neoadjuvant chemotherapy; NACT) و جراحی کاهش سلولی (interval cytoreductive surgery; ICRS)) احتمالا برخی از خطرات جراحی را کاهش میدهد؛ احتمالا خطر نیاز به برداشتن روده را در طول جراحی به نصف کم میکند؛ و ممکن است منجر به کاهش زیادی در خطر نیاز به استوما (stoma) (روده از طریق دیواره شکم به داخل کیسهای برای جمعآوری محتویات روده منحرف میشود) شود.
-
NACT/ICRS جایگزینی برای جراحی و به دنبال آن شیمیدرمانی (جراحی کاهش سلولی اولیه (primary cytoreductive surgery; PCRS) و شیمیدرمانی کمکی (adjuvant)) در زنان مبتلا به EOC در مرحله IIIC/IV است. تصمیمگیری در مورد اینکه کدام درمان باید در ابتدا انجام شود، به ترجیح بیمار، میزان سلامت زن در زمان تشخیص، خطرات جراحی، و میزان و گسترش بیماری بستگی دارد.
سرطان اپیتلیال تخمدان چیست، و چگونه درمان میشود؟
سرطان تخمدان هشتمین سرطان شایع در سراسر جهان در زنان است. حدود 90% از سرطانهای تخمدان عبارتند از سرطان اپیتلیال تخمدان (EOC) که از سطح تخمدان یا پوشش لولههای فالوپ ایجاد میشود. اکثر زنان مبتلا به EOC زمانی تشخیص داده میشوند که سرطان آنها در مراحل پایانی است، و بیماری آنها در سراسر حفره شکمی گسترش یافته است (مرحله IIIC/IV). سلولهای غیرطبیعی میتوانند در سراسر حفره شکم پخش شوند، حتی زمانی که تومور اولیه میکروسکوپی باشد (نمیتوان آن را دید)، به سطوح دیگر متصل شوند، و پیشاز ایجاد نشانهها در طول زمان رشد کنند. اگرچه میزان بقا (survival) در 20 سال گذشته بهبود یافته است، از هر پنج زن مبتلا به EOC فقط دو نفر پنج سال پساز تشخیص زنده هستند.
درمان سرطان تخمدان شامل ترکیبی از جراحی و شیمیدرمانی است. هدف جراحی، حذف هر چه بیشتر سرطان قابل مشاهده (ماکروسکوپی) است. با این حال، با بیماری گسترده، جراحی بهتنهایی نمی تواند EOC را درمان کند، و بیشتر زنان نیز به شیمیدرمانی نیاز خواهند داشت، که از داروهای مبتنی بر پلاتین برای درمان سلولهایی استفاده میکند که نمیتوانند با جراحی برداشته شوند (بیماری ماکروسکوپی) یا قابل مشاهده نیستند (بیماری میکروسکوپی).
بهطور مرسوم، شیمیدرمانی پساز جراحی تجویز میشود (جراحی کاهش سلولی اولیه (PCRS) و شیمیدرمانی کمکی). بااینحال، شیمیدرمانی را میتوان پیشاز جراحی (شیمیدرمانی نئوادجوانت (NACT) و جراحی کاهش سلولی فاصلهای (interval cytoreductive surgery; ICRS)) استفاده کرد. زنانی که NACT و IDS را دریافت میکنند، سیکلهای باقیمانده شیمیدرمانی را به دنبال انجام جراحی کامل میکنند.
چرا این موضوع مهم است؟
زنان مبتلا به EOC پیشرفته ممکن است در زمان تشخیص بیماری بسیار بیمار باشند یا مبتلا به مرحلهای باشند که برای از بین بردن تمام بیماریهای قابل مشاهده، یا هر دو، به جراحی گسترده نیاز دارد. NACT میتواند به کاهش EOC پیشاز جراحی کمک کند، که ممکن است باعث شود زنان به جراحی کمتر گستردهای نیاز داشته باشند، یا به اندازه کافی خوب شوند تا تحت جراحی قرار گیرند.
ما به دنبال چه یافتهای بودیم؟
هدف ما آن بود که بدانیم انجام شیمیدرمانی پیشاز جراحی بهتر از انجام جراحی در ابتدا است یا خیر.
ما چهکاری را انجام دادیم؟
ما شواهد را در مورد اینکه NACT و ICRS یا PCRS به دنبال شیمیدرمانی در زنانی که با EOC پیشرفته تشخیص داده شدند، موثرتر و بیخطرتر است یا خیر، مرور کردیم. نتایج این مطالعات را مقایسه و خلاصه کرده و اطمینان خود را نسبت به این شواهد، براساس عواملی مانند روشهای انجام و حجم نمونه مطالعه، رتبهبندی کردیم.
ما به چه نتایجی رسیدیم؟
پنج مطالعه را در مجموع شامل 1774 زن وارد کردیم. ما توانستیم دادههای حاصل از چهار مطالعه (1692 زن) را تجمیع کنیم. این مطالعات زنانی را که NACT/ICRS دریافت کردند با زنانی مقایسه کردند که پیشاز شیمیدرمانی تحت PCRS قرار گرفتند.
ما تفاوتی اندک یا عدم تفاوت را میان درمانها در زمان سپریشده تا مرگ، و احتمالا تفاوتی اندک یا عدم تفاوت را در زمان سپریشده تا رشد مجدد بیماری یافتیم.
NACT/ICRS مرگومیر ناشی از جراحی را کاهش داده و احتمالا خطر برخی از عوارض ناخواسته شدید جراحی را کاهش میدهد. NACT/ICRS احتمالا منجر به کاهش شدید در خطر نیاز به استوما (روده از طریق دیواره شکم به داخل کیسهای برای جمعآوری محتویات روده منحرف میشود) شده و احتمالا خطر نیاز به برداشتن روده را در طول جراحی (رزکسیون روده) کاهش میدهد. بهطور کلی، نشانهها و کیفیت زندگی بیمار ممکن است در 6 ماه پساز درمان با NACT/ICRS کمی بهتر باشد، اما در 12 ماه پساز شروع درمان تفاوتی نداشت. این تفاوتها ممکن است برای بیماران قابل توجه نباشد.
در این مطالعات فقط زنان مبتلا به سرطان تخمدان پیشرفته (مرحله IIIC/IV) وارد شدند، و بسیاری از آنها بیماری گسترده داشتند. ما منتظر نتایج چهار مطالعه در حال انجام و انتشار کامل یک مطالعه منتشرنشده هستیم.
محدودیتهای شواهد چه هستند؟
ما مطمئن هستیم که تفاوت کمی در بقای کلی (overall survival; OS) (طول زمانی که یک فرد پساز تشخیص بیماری هنوز زنده است) و مرگومیر کمتری در اثر جراحی با NACT/ICRS وجود دارد. ما نسبت به دیگر نتایج مربوط به بقا، عوارض جانبی، و نیاز به جراحی برای برداشتن بخشهایی از روده و نیاز به استوما، فقط اطمینان متوسطی داریم، زیرا زنان میدانستند که چه درمانی را دریافت کردند. ما به شواهد کیفیت زندگی اعتماد چندانی نداریم زیرا مطالعات در انواع مختلف زنان انجام شدند، و رویکردهای جراحی در طول زمان تغییر کردهاند، اگرچه نتایج مطالعات اخیر مشابه هستند.
این شواهد تا چه زمانی بهروز است؟
شواهد تا 21 مارچ 2024 بهروز است.
شواهدی با قطعیت بالا تا متوسط نشان میدهد که احتمالا تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در پیامدهای بقای اولیه میان PCRS و NACT برای افراد مبتلا به EOC پیشرفته که برای هریک از گزینههای درمانی مناسب هستند، وجود دارد. NACT خطر مورتالیتی پساز جراحی را کاهش داده و ممکن است خطر عوارض جانبی جدی را، بهویژه مواردی را که در حوالی زمان جراحی رخ میدهند، و نیاز به تشکیل استوما را کم میکند. این دادهها به زنان و متخصصان بالینی (شامل تیمهای تخصصی چند-رشتهای زنان) آگاهی داده و اجازه میدهند درمان بر اساس نیاز فرد، با توجه به قابلیت رزکسیون جراحی، سن، بافتشناسی، مرحله و وضعیت عملکردی، طراحی شوند. در انتظار انتشار دادهها از یک مطالعه منتشرنشده و مطالعات در حال انجام هستیم.
ارزیابی مزایا و معایب درمان زنان مبتلا به EOC پیشرفته با شیمیدرمانی پیشاز جراحی کاهنده سلول یا سیتوریداکتیو (cytoreductive surgery) (شیمیدرمانی نئوادجوانت (neoadjuvant chemotherapy; NACT)) در مقایسه با درمان متداول که در آن شیمیدرمانی پساز جراحی کاهشدهنده سلول (جراحی سیتوریداکتیو اولیه (primary cytoreductive surgery; PCRS)) انجام میشود.
پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL)؛ MEDLINE؛ Embase؛ ClinicalTrials.gov؛ و پلتفرم ثبت کارآزماییهای بالینی بینالمللی (ICTRP) سازمان جهانی بهداشت (WHO) را در 21 مارچ 2024 جستوجو کردیم. همچنین فهرست منابع مقالات مرتبط را برای یافتن مطالعات بیشتر بررسی کردیم. برای کسب اطلاعات بیشتر با محققان اصلی کارآزماییهای مرتبط تماس گرفتیم.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.