تاثیر دستگاه‌های الکترونیکی دفع‌کننده پشه در پیشگیری از نیش پشه و ابتلا به عفونت مالاریا

با استفاده از یک سیستم آزمایشی (pilot system)، این مرور را به‌ صورت زیر دسته‌بندی کرده‌ایم: «پرسش کنونی - نیازی به به‌روزرسانی نیست: انجام پژوهش‌های بیشتر به احتمال زیاد نتیجه‌گیری‌ها را تغییر نخواهد داد» (رجوع شود به یادداشت‌های منتشرشده).

مالاریا یک مشکل عمده در حوزه سلامت است که به ‌ویژه افراد ساکن جنوب صحرای آفریقا و دیگر مناطق گرمسیری جهان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. مالاریا اغلب باعث موربیدیتی و مورتالیتی قابل توجهی، به‌ خصوص در کودکان زیر پنج سال، می‌شود. انتقال این بیماری از طریق نیش پشه‌های ماده آلوده صورت می‌گیرد. راهبردها و رویکردهای متعددی برای پیشگیری از نیش پشه و عفونت مالاریا وجود دارند، از جمله استفاده از دفع‌کننده‌ها، و این رویکردها مورد توجه افراد ساکن مناطقی که درگیر این بیماری هستند، و مسافران مناطقی که خطر عفونت در آنجا بالاست، قرار خواهد گرفت. دستگاه‌های الکترونیکی دفع‌کننده پشه (electronic mosquito repellents; EMRs) به گونه‌ای طراحی شده‌اند که با انتشار صداهای بسیار زیر و تقریبا نامحسوس برای گوش انسان، پشه‌های ماده را دفع کنند. تولیدکنندگان آنها ادعا می‌کنند که EMRها در دفع پشه‌ها و پیشگیری از ابتلا به بیماری موثر هستند. هیچ موردی از کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده یافت نشد، اما 10 مطالعه میدانی که به تعداد پشه‌هایی پرداختند که روی قسمت‌های برهنه بدن انسان می‌نشینند، مورد ارزیابی قرار گرفتند. این مطالعات در مناطق مختلف جهان با گونه‌های مختلف پشه‌ها انجام شده و عواملی مانند مکان و زمان کنترل شدند. یک مطالعه فقط از یک ناظر با هفت بار مشاهده استفاده کرد، در حالی که بالاترین ارزیابی شامل 18 ناظر با 324 بار مشاهده بود. در مطالعات میدانی، هیچ شواهدی مبنی بر تاثیر دفع‌کنندگی EMRها مشاهده نشد، بنابراین هیچ شواهدی برای پشتیبانی از ترویج یا استفاده از آنها وجود ندارد. انجام کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده در آینده پیشنهاد نشده‌اند، زیرا در مطالعات میدانی هیچ نشانه‌ای مبنی بر آنکه EMRها بتوانند به‌ عنوان یک اقدام پیشگیرانه علیه مالاریا موثر باشند، یافت نشد.

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان: 

مطالعات میدانی حشره‌شناسی تایید می‌کنند که EMRها هیچ تاثیری در پیشگیری از نیش پشه ندارند. بنابراین هیچ توجیهی برای تبلیغ آنها به منظور پیشگیری از عفونت مالاریا وجود ندارد.

خلاصه کامل را بخوانید...
پیشینه: 

با استفاده از یک سیستم آزمایشی (pilot system)، این مرور را به‌ صورت زیر دسته‌بندی کرده‌ایم: «پرسش کنونی - نیازی به به‌روزرسانی نیست: انجام پژوهش‌های بیشتر به احتمال زیاد نتیجه‌گیری‌ها را تغییر نخواهد داد» (رجوع شود به یادداشت‌های منتشرشده).

دستگاه‌های الکترونیکی دفع‌کننده پشه (electronic mosquito repellents; EMRs) برای پیشگیری از گزش پشه‌ها و پیشگیری از ابتلا به مالاریا به بازار عرضه می‌شوند.

اهداف: 

ارزیابی این مساله که EMRها از گزش پشه‌ها پیشگیری می‌کنند یا خیر، و بررسی هرگونه شواهد مبتنی بر تاثیر این سیستم‌ها بر ابتلا به عفونت مالاریا.

روش‌های جست‌وجو: 

در مارچ 2009، پایگاه ثبت تخصصی گروه بیماری‌های عفونی در کاکرین، CENTRAL؛ MEDLINE؛ EMBASE؛ LILACS؛ Cambridge Scientific Abstracts؛ و Science Citation Index را جست‌وجو کردیم. همچنین خلاصه مقالات کنفرانس‌ها را بررسی کرده، با مراکز تخصصی بین‌المللی و تولیدکنندگان EMR تماس گرفتیم و فهرست منابع را بررسی کردیم.

معیارهای انتخاب: 

مطالعات میدانی حشره‌شناسی (field entomological studies) که به منظور بررسی تاثیر EMRها در پیشگیری از نیش پشه‌ها، با کنترل عوامل جغرافیایی، زمانی و جذابیت شرکت‌کنندگان انسانی انجام شده‌اند؛ و کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و شبه-تصادفی‌سازی و کنترل‌شده در خصوص تاثیر EMRها در پیشگیری از ابتلا به عفونت مالاریا.

گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها: 

دو نویسنده، کیفیت کارآزمایی را ارزیابی کرده و داده‌ها را استخراج و آنالیز کردند.

نتایج اصلی: 

ده مطالعه میدانی حشره‌شناسی با معیارهای ورود مطابقت داشتند. هر 10 مطالعه نشان دادند که هیچ تفاوتی در تعداد پشه‌هایی که روی قسمت‌های برهنه بدن شرکت‌کنندگان، با یا بدون EMR، می‌نشینند، وجود ندارد. هیچ موردی از کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی یا شبه-تصادفی‌سازی و کنترل‌شده برای بررسی کارآمدی EMR در پیشگیری از ابتلا به عفونت مالاریا یافت نشد.

یادداشت‌های ترجمه: 

این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.

Tools
Information