مزایا و خطرات کورتیکواستروئیدها در بزرگسالان تحت جراحی قلب چه هستند؟

پیام‌های کلیدی

- داروهای ضدالتهابی مانند کورتیکواستروئیدها تفاوتی اندک تا عدم تفاوت را در میزان بقا (survival) پس از جراحی قلب ایجاد کرده و ممکن است هم مزایای مهم (بر عملکرد ریه‌ها) و هم تاثیرات نامطلوب یا مضر (آسیب به قلب) داشته باشند.

- برای اطمینان از تاثیرات کورتیکواستروئیدها، به‌ ویژه در گروه‌های پُر-خطر، مطالعات بزرگ که به خوبی انجام شده باشند، وجود ندارند. مطالعات آتی باید نقش این داروها را در افراد آسیب‌پذیر بررسی کنند.

چه نگرانی‌هایی در رابطه با افرادی که تحت جراحی قلب قرار می‌گیرند، وجود دارد؟

افرادی که تحت جراحی قلب قرار می‌گیرند، ممکن است به انواع مختلف استرس ناشی از جراحی، واکنش‌های قوی نشان دهند. تصور می‌شود که این پاسخ - التهاب - مسوول بسیاری از عوارض شایع بوده و ممکن است با استفاده از دستگاه قلب-ریه، دستگاهی که به‌طور موقت کار قلب و ریه‌ها را در طول جراحی بر عهده می‌گیرد، افزایش یابد.

نقش کورتیکواستروئیدها در جراحی قلب چیست؟

کورتیکواستروئیدها داروهای شناخته‌شده و قابل دسترسی هستند که اغلب به‌ عنوان درمانی برای التهاب بیش‌ازحد استفاده می‌شوند. مطالعات انجام شده برای ارزیابی مصرف کورتیکواستروئیدها پس از جراحی قلب نتایج متفاوتی را نشان داده‌اند، زیرا کورتیکواستروئیدها عوارض جانبی مهمی هم دارند (عفونت، خونریزی و آسیب به قلب) که ممکن است هرگونه مزیت بالقوه (بهبودی سریع‌تر و عملکرد بهتر ریه) آنها را خنثی کنند.

ما به دنبال چه یافته‌ای بودیم؟

ما خواستیم بدانیم که درمان با کورتیکواستروئید چه مزایا و آسیب‌هایی از نظر خطرات عوارض عمده (مرگ‌ومیر؛ آسیب به قلب و ریه) پس از جراحی قلب دارد.

ما چه کاری را انجام دادیم؟

بانک‌های اطلاعاتی اصلی را در متون علمی پزشکی برای یافتن گزارش‌های مطالعاتی جست‌وجو کردیم که به‌طور تصادفی بزرگسالان تحت جراحی قلب را برای دریافت کورتیکواستروئیدها یا عدم درمان یا دارونما (placebo) (قرص ساختگی) اختصاص دادند. سپس نتایج ترکیبی آنها را آنالیز کردیم.

ما به چه نتایجی رسیدیم؟

در مجموع 72 مطالعه را پیدا کردیم که در آنها 17,282 نفر در طول تقریبا 50 سال شرکت داشتند. میانگین سنی افراد حاضر در این مطالعات حدود 60 سال بود. شایع‌ترین جراحی انجام‌شده در مطالعات، گرافت بای‌پس عروق کرونر بود، یک پروسیجر رایج برای بازگرداندن جریان خون به عضله قلب.

هنگامی که مطالعات را با هم تجمیع کردیم، نشان دادیم که کورتیکواستروئیدها در مقایسه با عدم درمان یا دارونما، تاثیری اندک یا عدم تاثیر بر خطر مرگ‌ومیر در بیمارستان دارند، خطر عوارض قلبی را افزایش داده و خطر عوارض ریوی را کم می‌کنند.

اگر به 1000 فرد تحت جراحی قلب، کورتیکواستروئید داده شود:

- میان 25 و 36 نفر پس از جراحی جان خود را از دست می‌دهند، در حالی که 33 نفر از افرادی که این دارو را دریافت نکردند، دچار این پیامد می‌شوند؛

- میان 68 و 86 نفر دچار حمله قلبی می‌شوند، در حالی که 66 نفر از افرادی که کورتیکواستروئید دریافت نکردند، دچار حمله قلبی خواهند شد؛ و

- میان 61 و 77 نفر دچار مشکلات ریوی می‌شوند، در حالی که 78 نفر از افرادی که کورتیکواستروئید دریافت نکردند، دچار مشکلات ریوی خواهند شد.

ما همچنین نشان دادیم که کورتیکواستروئیدها خطر اختلالات ریتمی قلب (فیبریلاسیون دهلیزی) و عفونت‌ها را کاهش می‌دهند، اما خطر انجام جراحی دوم را به دلیل خونریزی بیشتر می‌کنند.

محدودیت‌های شواهد چه هستند؟

بیشتر مطالعات دارای ایرادات مهمی بودند که باعث می‌شود قطعیت نتایج تجمعی آنها را زیر سوال ببریم. برای مثال، آنها رویدادهایی را مانند حمله قلبی، به روش‌های مختلفی تعریف کردند؛ اقدامات کافی برای اطمینان از عدم اطلاع بیماران و محققین از اطلاعات خاصی که ممکن است بر مشارکت آنها در مطالعه تاثیر بگذارد، اتخاذ نکردند؛ ابعاد برخی از مطالعات بسیار کوچک بود.

این مطالعات شامل انواع مختلفی از افراد بوده، و نحوه انجام جراحی قلب طی دهه‌ها تغییر کرده است. همچنین، مطالعات از روش‌های مختلفی برای تجویز کورتیکواستروئیدها استفاده کردند. این عوامل ممکن است درک این موضوع را دشوارتر کند که نتایج حاصل از این مطالعات ممکن است همان نتایجی نباشند که در جمعیت عمومی به دست می‌آیند.

از سوی دیگر، نتایج دو مطالعه بزرگی را که وارد کردیم ممکن است بر یافته‌های کلی مرور تاثیر بگذارند.

این شواهد تا چه زمانی به‌روز است؟

این مطالعه در واقع مرور قبلی سال 2011 را به‌روز می‌کند. شواهد تا اکتبر 2022 به‌روز است.

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان: 

یک مرور سیستماتیک از کارآزمایی‌هایی که تاثیرات محافظتی کورتیکواستروئیدها را در اندام‌ها در جراحی قلب ارزیابی کردند، تاثیر درمانی اندک یا عدم تاثیر را بر مورتالیتی، خونریزی گوارشی و نارسایی کلیوی نشان دادند. تاثیرات درمانی معکوس بر عوارض قلبی و ریوی وجود داشت، همچنین شواهدی مبنی بر اینکه کورتیکواستروئیدها ممکن است عوارض قلبی را افزایش داده اما عوارض ریوی را کاهش دهند؛ با این حال، سطح قطعیت این تخمین‌ها پائین بود. مزایای جزئی و خفیف از درمان کورتیکواستروئیدی برای عوارض عفونی وجود داشت، اما شواهد در مورد طول مدت بستری در بیمارستان بسیار نامطمئن بود. تاثیرات درمانی متناقض در طول پیامدهای مختلف و داده‌های محدود در مورد گروه‌های پُر-خطر، قابلیت کاربرد یافته‌ها را کاهش داد. انجام پژوهش‌های بیشتر باید نقش این داروها را در گروه‌های کوهورت خاص و آسیب‌پذیر بررسی کنند.

خلاصه کامل را بخوانید...
پیشینه: 

جراحی قلب باعث ایجاد یک واکنش التهابی شدید می‌شود که پیامدهای بالینی قابل توجهی را به دنبال دارد. تجویز کورتیکواستروئیدها به‌ عنوان یک استراتژی بالقوه در حول و حوش زمان انجام جراحی، برای کاهش التهاب و کمک به پیشگیری از عوارض پس از جراحی، پیشنهاد شده‌اند. با این حال، بی‌خطری (safety) و اثربخشی استفاده از آنها در این زمان در جراحی قلب بزرگسالان نامشخص است. این یک نسخه به‌روز شده از مرور سال 2011 است که 18 مطالعه به آن اضافه شدند.

اهداف: 

هدف اولیه: تخمین تاثیرات استفاده پیشگیرانه از کورتیکواستروئید در بزرگسالانی که تحت جراحی قلب با بای‌پس قلبی‌ریوی (cardiopulmonary bypass) قرار می‌گیرند، بر موارد زیر:
- نقاط پایانی (endpoints) مشترک اولیه شامل مورتالیتی، عوارض میوکارد و عوارض ریوی؛ و
- پیامدهای ثانویه، شامل فیبریلاسیون دهلیزی، عفونت، آسیب اندام، عوارض شناخته شده درمان استروئیدی، ونتیلاسیون مکانیکی طولانی‌مدت، دوره طولانی بستری پس از جراحی، و مقرون به صرفه بودن مداخله.

هدف ثانویه: بررسی نقش ویژگی‌های گروه کوهورت مطالعه و ویژگی‌های خاص مداخله در تعیین تاثیرات درمان از طریق انجام یک سری آنالیزهای زیرگروه از پیش تعیین‌شده.

روش‌های جست‌وجو: 

از روش‌های استاندارد و گسترده جست‌وجوی کاکرین برای شناسایی مطالعات تصادفی‌سازی شده‌ای استفاده کردیم که به ارزیابی تاثیر کورتیکواستروئیدها در جراحی قلب بزرگسالان پرداختند. آخرین جست‌وجوها در 14 اکتبر 2022 انجام شدند.

معیارهای انتخاب: 

کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده را شامل بزرگسالان (بالای 18 سال، یا با تشخیص بیماری عروق کرونر یا بیماری دریچه‌ای قلب، یا کسانی که کاندید جراحی قلب با استفاده از بای‌پس قلبی‌ریوی بودند) در این مرور گنجاندیم که کورتیکواستروئیدها را با عدم درمان مقایسه کردند. هیچ محدودیتی از نظر طول دوره پیگیری وجود نداشت. تمامی مطالعات انتخاب‌شده برای ادغام نتایج مربوط به یک یا چند نقطه پایانی، واجد شرایط بودند.

گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها: 

از روش‌های استاندارد کاکرین بهره بردیم. پیامدهای اولیه شامل مورتالیتی به هر علتی (all-cause mortality)، و عوارض قلبی و ریوی بودند. پیامدهای ثانویه عبارت بودند از عوارض عفونی، خونریزی گوارشی، وقوع فیبریلاسیون دهلیزی جدید پس از جراحی، توراکوتومی (thoracotomy) مجدد برای خونریزی، عوارض نورولوژیکی، نارسایی کلیوی، حمایت اینوتروپیک (inotropic)، خونریزی پس از جراحی، مدت زمان نیاز به دریافت ونتیلاسیون مکانیکی، طول دوره بستری در بخش مراقبت‌های ویژه (intensive care unit; ICU) و در بیمارستان، کیفیت زندگی بیمار، و مقرون به صرفه بودن مداخله. برای بررسی قطعیت شواهد مربوط به هر پیامد، از رویکرد درجه‌بندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation; GRADE) استفاده کردیم.

نتایج اصلی: 

این مرور به‌روز شده شامل 72 کارآزمایی تصادفی‌سازی شده با 17,282 شرکت‌کننده است (هر 72 کارآزمایی با 16,962 شرکت‌کننده در سنتز داده‌ها گنجانده شدند). چهار کارآزمایی (6%) دارای خطر پائین سوگیری (bias) در همه حوزه‌ها در نظر گرفته شدند. میانه (median) سنی شرکت‌کنندگانی که در این مطالعات حضور یافتند، 62.9 سال بود. جمعیت مطالعه عمدتا (89%) شامل بیماران کم-خطری بود که برای اولین بار تحت بای‌پس گرافت عروق کرونر (coronary artery bypass grafting; CABG) یا جراحی دریچه قلب قرار می‌گرفتند.

استفاده از کورتیکواستروئیدها حول و حوش زمان انجام جراحی ممکن است تفاوتی اندک تا عدم تفاوت را در میزان مورتالیتی به هر علتی ایجاد کند (خطر با کورتیکواستروئیدها: 25 تا 36 نفر در هر 1000 نفر در برابر 33 نفر در هر 1000 نفر با دارونما (placebo) یا عدم درمان؛ خطر نسبی (RR): 0.90؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.75 تا 1.07؛ 25 مطالعه، 14,940 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین). کورتیکواستروئیدها ممکن است خطر بروز عوارض میوکارد (68 تا 86 نفر در هر 1000 نفر) را در مقایسه با دارونما یا عدم درمان افزایش داده (66 نفر در هر 1000 نفر؛ RR: 1.16؛ 95% CI؛ 1.04 تا 1.31؛ 25 مطالعه، 14,766 شرکت‌کننده، شواهد با قطعیت پائین)، و خطر عوارض ریوی را کاهش دهند (خطر با کورتیکواستروئیدها: 61 تا 77 نفر در هر 1000 نفر در برابر 78 نفر در هر 1000 نفر با دارونما/عدم درمان؛ RR: 0.88؛ 0.78 تا 0.99؛ 18 مطالعه، 13,549 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین).

آنالیز نقاط پایانی ثانویه نشان داد که کورتیکواستروئیدها ممکن است بروز عوارض عفونی را کاهش دهند (خطر با کورتیکواستروئیدها: 94 تا 113 نفر در هر 1000 نفر در برابر 123 نفر در هر 1000 نفر با دارونما/عدم درمان؛ RR: 0.84؛ 95% CI؛ 0.76 تا 0.92؛ 28 مطالعه، 14,771 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین). استفاده از کورتیکواستروئیدها ممکن است تفاوتی اندک تا عدم تفاوت را در میزان بروز خونریزی گوارشی (خطر با کورتیکواستروئیدها: 9 تا 17 نفر در هر 1000 نفر در برابر 10 نفر در هر 1000 نفر با دارونما/عدم درمان؛ RR: 1.21؛ 95% CI؛ 0.87 تا 1.67؛ 6 مطالعه، 12,533 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین) و نارسایی کلیوی (خطر با کورتیکواستروئیدها: 23 تا 35 نفر در هر 1000 نفر در برابر 34 نفر در هر 1000 نفر با دارونما/عدم درمان؛ RR: 0.84؛ 95% CI؛ 0.69 تا 1.02؛ 13 مطالعه، 12,799 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین) ایجاد کند. کورتیکواستروئیدها ممکن است طول مدت بستری در بیمارستان را کاهش دهند، اما شواهد بسیار نامطمئن است (0.5- روز، 0.97 تا 0.04 روز کمتر در طول مدت بستری در بیمارستان در مقایسه با دارونما/عدم درمان؛ 25 مطالعه، 1841 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین). نتایج حاصل از دو کارآزمایی بزرگ موجود در این مرور احتمالا یافته‌های کلی متاآنالیز را منحرف کرد.

یادداشت‌های ترجمه: 

این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.

Tools
Information