دستورالعملهای کنونی، افزودن داروهای ضدافسردگی را به داروهای آنتیسایکوتیک برای افراد مبتلا به اسکیزوفرنی که دچار نشانههای منفی پایدار هستند، توصیه میکنند. ترکیبی از داروهای آنتیسایکوتیک و ضدافسردگی ممکن است در درمان نشانههای منفی اسکیزوفرنی موثرتر از داروهای آنتیسایکوتیک به تنهایی باشند، اما کیفیت اطلاعات کنونی برای رسیدن به نتیجه قطعی بسیار محدود است.
ترکیبی از داروهای آنتیسایکوتیک و داروهای ضدافسردگی ممکن است در درمان نشانههای منفی اسکیزوفرنی موثر باشند، اما مقدار اطلاعات کنونی به حدی محدود است که امکان نتیجهگیری قطعی را فراهم نمیکند. انجام کارآزماییهای طولانیمدت، بزرگ، عملگرایانه، با طراحی و گزارشدهی خوب، قابل توجیه هستند.
نشانههای منفی در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی (schizophrenia) رایج بوده و درمان آن با داروهای آنتیسایکوتیک اغلب دشوار است. درمان عموما شامل استفاده از داروهای کمکی مختلف مانند داروهای ضدافسردگی است.
مرور تاثیرات ترکیبی از درمان دارویی آنتیسایکوتیک و ضدافسردگی برای مدیریت نشانههای منفی در اسکیزوفرنی و سایکوزهای شبه-اسکیزوفرنی.
پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه اسکیزوفرنی در کاکرین را جستوجو کردیم (ژانویه 2004). همچنین با نویسندگان مطالعات واردشده به منظور شناسایی کارآزماییهای بیشتر، تماس گرفتیم.
همه کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشدهای (randomised controlled trials; RCTs) را وارد کردیم که ترکیبی از درمان دارویی آنتیسایکوتیک و ضدافسردگی را با داروهای آنتیسایکوتیک به تنهایی برای درمان نشانههای منفی برجسته در اسکیزوفرنی و/یا سایکوزهای شبه-اسکیزوفرنی مقایسه کردند.
با کار مستقل، مطالعات را انتخاب و ارزیابی نقادانه کردیم، دادهها را استخراج کرده و بر اساس قصد درمان (intention-to-treat; ITT) آنالیز کردیم. در صورت امکان و در جای مناسب، نسبت خطر (relative risk) و 95% فاصله اطمینان (CI) آنها را، با تعداد افراد مورد نیاز برای درمان (numbers needed to treat; NNT) محاسبه کردیم.
ما پنج مطالعه را وارد کردیم (همگی کوتاهمدت بودند، N=190). تفاوت معنیداری را میان ترکیب آنتیسایکوتیک و ضدافسردگی در مقابل گروه کنترل برای پیامد «ترک زودهنگام مطالعه به هر دلیلی» پیدا نکردیم (90=n؛ 3 RCT؛ RR: 3.0؛ 95% CI؛ 0.35 تا 26.04). ترک زودهنگام مطالعه به دلیل عوارض جانبی (n=64؛ 2 RCT؛ RR: 5.0؛ 95% CI؛ 0.26 تا 97.0) و ترک زودهنگام مطالعه به دلیل عدم اثربخشی درمان (n=34؛ 1 RCT؛ RR: 3.0؛ 95% CI؛ 0.13 تا 68.84) نیز تفاوت معنیداری را میان دو گروه درمانی نشان ندادند. از نظر پاسخ بالینی به درمان، شرکتکنندگان تحت درمان با داروهای آنتیسایکوتیک به همراه داروهای ضدافسردگی نسبت به کسانی که فقط با داروهای آنتیسایکوتیک درمان شدند، از نظر آماری، بهبودی بیشتر (n=30؛ 1 RCT؛ WMD: -1.0؛ 95% CI؛ 1.61- تا 0.39-) و شدت بسیار کمتر نشانهها را در نقطه پایانی (endpoint) (n=30؛ 1 RCT؛ WMD: -0.9؛ 95% CI؛ -1.55- تا -0.25) در مقیاس برداشت کلی بالینی (Clinical Global Impression Scale) نشان دادند. تعداد بیشتری از افرادی که به درمان ترکیبی اختصاص یافتند، در مقایسه با افرادی که داروهای آنتیسایکوتیک و دارونما (placebo) را دریافت کردند، بهبودی قابل توجهی را در نشانههای منفی داشتند (60=n؛ 2 RCT؛ RR: 0.56؛ 95% CI؛ 0.32 تا 0.97، NNT: 3؛ 95% CI؛ 3 تا 34). تفاوتهای معنیداری به نفع درمان ترکیبی در جنبههای مختلف نشانههای منفی مشاهده شد: «عاطفه سطحی (affective flattening)» (n=30؛ 1 RCT؛ WMD: -7.0؛ 95% CI؛ 10.37- تا 3.63-)، « ناتوانی در صحبت کردن (alogia)» (n=26؛ 1 RCT؛ WMD: -3.00؛ 95% CI؛ 5.14- تا 0.86-) و «ناتوانی در شروع یا درگیر شدن در رفتارهای هدفمند (avolition)» (n=30؛ 1 RCT؛ WMD: -3.0؛ 95% CI؛ 5.04- تا 0.96-). هیچ تفاوت آماری معنیداری میان گروههای درمان از نظر پیامد «بروز حداقل یک عارضه جانبی» یافت نشد (84=n؛ 2 RCT؛ RR: 1.80؛ 95% CI؛ 0.66 تا 4.90). برای اختلالات حرکتی و دیگر عوارض جانبی، هیچ تفاوت آماری معنیداری در هیچ یک از مطالعاتی که دادههای قابل استفاده را در مورد این پیامدها ارایه کردند، یافت نشد. هیچ دادهای در مورد پیامدهایی مانند تبعیت از درمان، هزینه، عملکرد اجتماعی و شناختی، عود، بازگشت نشانههای منفی، بستری مجدد در بیمارستان یا کیفیت زندگی وجود ندارد. هیچ داده میانمدت یا طولانیمدتی به دست نیامد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.