سوال مطالعه مروری
کدام یک از مداخلات انجام شده توسط پرستاران متخصص در امر مراقبت از پستان (specialist breast care nurses; SBCNs) باعث بهبود پیامدهای کیفیت زندگی در زنان مبتلا به سرطان پستان میشود؟
چرا این سوال مهم است؟
سرطان پستان یک بیماری پیچیده و شایعترین سرطان بین زنان در سطح جهانی به شمار میرود. بقای بیماران در طول 20 سال گذشته بهطور چشمگیری بهبود یافته که بازمیگردد به پیشرفتهای درمانی، غربالگری بهتر و رویکرد مدیریتی چند-حرفهای. سرطان پستان فقط یک بیماری فیزیکی نیست بلکه نیازهای روانشناسی، عاطفی و اجتماعی فرد را نیز تحت تاثیر قرار میدهد.
SBCNها به پرستارانی با «دانش پیشرفته» گفته میشود که زنان را در زمان تشخیص ملاقات میکنند و اطلاعات و حمایت عاطفی، حمایت از بیمار، و تداوم مسیر مراقبت را ارائه میدهند، و به دنبال رفع نیازهای چند-عاملی بیمار هستند. درک اثربخشی این مداخلات که شامل استفاده از یک مداخله متمرکز یا SBCN برای انجام نقشهای جدید درون تیم چند-رشتهای است، اهمیت زیادی دارد.
شواهد را چگونه شناسایی و ارزیابی کردیم؟
منابع علمی پژوهشی را برای یافتن کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شدهای جستوجو کردیم که یک مداخله SBCN را با مراقبت معمول یا دیگر مداخلات حمایتی مقایسه کردند. پیامد اولیه کیفیت زندگی بوده و شاخصهای ارزیابی شده عبارت بودند از کیفیت زندگی مرتبط با سلامت کلی، کیفیت زندگی مختص سرطان، اضطراب و افسردگی، و رضایت شرکتکننده. شواهد به دست آمده را از همه مطالعات خلاصه کرده و عواملی را مانند نحوه انجام مطالعات و همسو و سازگار بودن نتایج در نظر گرفتیم.
ما چه چیزی را یافتیم؟
ما 14 مطالعه را با مجموع 2905 شرکتکننده، و چهار مطالعه در حال انجام را پیدا کردیم. سیزده مطالعه شامل زنان مبتلا به بیماری اولیه و یک مطالعه شامل زنان مبتلا به بیماری پیشرفته (که گاهی اوقات به عنوان بیماری متاستاتیک یا ثانویه نامیده میشود) بودند. این مطالعات را گروهبندی کردیم: مداخلات پرستاری روانیاجتماعی هم برای بیماریهای اولیه و هم برای بیماریهای پیشرفته و مداخلات SBCN-محور ارائه شده در دوره پیگیری مراقبت.
مداخلات پرستاری روانیاجتماعی در مقایسه با مراقبت استاندارد برای زنان مبتلا به سرطان پستان اولیه
ما نه مطالعه را شامل 1469 زن وارد کردیم. این مطالعات انواع مختلفی را از مداخلات روانیاجتماعی برای بهبود کیفیت زندگی مانند اضطراب، افسردگی، دیسترس، عملکرد عاطفی و اجتماعی و نشانههای فیزیکی بررسی کردند؛ برخی از این مطالعات با استفاده از طیف وسیعی از معیارهای اندازهگیری مختلف، پیامدها را تا 18 ماه اندازهگیری کردند. شواهد نشان میدهد که مداخلات روانیاجتماعی انجام شده توسط SBCNها برای زنانی با تشخیص اولیه سرطان پستان میتوانند کیفیت زندگی و رضایت از مراقبت را بهبود ببخشند.
مداخلات پرستاری روانیاجتماعی در مقایسه با مراقبت استاندارد برای زنان مبتلا به سرطان پستان پیشرفته (متاستاتیک)
فقط یک مطالعه وجود داشت که نشان داد هیچ تفاوتی در پیامدهای کیفیت زندگی در سه ماه به دنبال یک مداخله کوتاه پرستاری روانیاجتماعی در مقایسه با مراقبت استاندارد برای 105 زن مبتلا به سرطان پستان پیشرفته که به تازگی تشخیص داده شدهاند، وجود نداشت.
مداخلات مبتنی بر پرستار متخصص سرطان پستان برای ارائه مراقبت پیگیری به زنان مبتلا به سرطان پستان اولیه
چهار مطالعه را شامل 1331 زن وارد کردیم كه یافتههای مربوط به تا پنج سال پیگیری را گزارش كردند. هر چهار کارآزمایی نشان دادند که مراقبت پیگیری SBCN-محور برای کیفیت زندگی زنان و رضایت آنها از مراقبت به اندازه مراقبت استاندارد موثر است. بهطور کلی، مطالعات یک نقطه زمانی خاص را در مراقبت از فرد در متن یک نقش چند-عاملی به دست آوردند. هیچگونه عوارض جانبی یا آسیبی گزارش نشد. شواهد نشان میدهد که، در مقایسه با مراقبت معمول، مداخلات SBCN کیفیت زندگی مرتبط با سلامت، رضایت از مراقبت، اضطراب و افسردگی را بهبود میبخشند. مداخلات مراقبت پیگیری SBCN-محور برای کیفیت زندگی و رضایت از مراقبت در زنان به اندازه مراقبت معمول موثر هستند. بهطور کلی، کیفیت شواهد از سطح قطعیت بسیار پائین تا متوسط متغیر بود و انتظار داریم که نتایج مطالعات در حال انجام اطمینان ما را به یافتهها تقویت کنند.
هیچگونه مداخله پیگیری SBCN-محور برای زنان مبتلا به سرطان پستان پیشرفته وجود نداشت.
این موضوع به چه معنا است؟
شواهد نشان میدهد که مداخلات روانیاجتماعی انجام شده توسط SBCNها برای زنان با تشخیص اولیه سرطان پستان، ممکن است کیفیت کلی زندگی مرتبط با سلامت، کیفیت زندگی مختص سرطان، پیامدهای اضطراب و افسردگی و رضایت از مراقبت را بهبود بخشند یا حداقل به اندازه مراقبت استاندارد موثر باشند. در مطالعات بعدی، تخصص SBCN باید بهتر بیان شود تا بتواند تاثیر معنیدار و موفقی در عمل داشته باشد و SBCNها تاثیر بیشتری در زمینه حمایت روانیاجتماعی داشته باشند. صلاحیت و آموزش SBCN و همچنین شرح مداخله باید با وضوح بیشتری گزارش شوند.
منابع تامین مالی مطالعه
دو مطالعه گزارشی را از منابع تامین مالی ارائه نکردند، یازده مطالعه دریافت کمک مالی را از موسسات خیریه یا نهادهای دولتی گزارش کرده، و یک مطالعه گزارش کرد که هیچ بودجهای برای تامین مالی دریافت نکرده است. دو مطالعه نقش تامین کنندگان مالی را گزارش کردند.
تاریخ جستوجو
11ام جون 2020.
شواهد نشان میدهد که مداخلات روانیاجتماعی ارائه شده توسط SBCNها برای زنان مبتلا به سرطان پستان اولیه ممکن است هنگام تشخیص، درمان و بقا بهبود یابند یا حداقل به اندازه مراقبت استاندارد و سایر مداخلات حمایتی موثر باشند. مداخلات پیگیری تلفنی SBCN-محور برای زنان مبتلا به سرطان پستان اولیه به اندازه مراقبت استاندارد موثر بودند.
هدف از ارائه مداخلات توسط پرستاران متخصص در امر سرطان پستان (specialist breast cancer nurses; SBCNs)، حمایت از زنان و کمک به آنها برای کنار آمدن با تاثیر بیماری بر کیفیت زندگی آنها است.
ارزیابی تاثیرات مداخلات فردی انجام شده توسط SBCNها بر شاخصهای کیفیت زندگی، اضطراب، افسردگی و رضایت شرکتکننده.
ما MEDLINE؛ Embase؛ CENTRAL (Trials only)؛ پایگاه ثبت تخصصی گروه سرطان پستان در کاکرین (CBCG SR)؛ CINAHL؛ PsycINFO؛ پلتفرم بینالمللی پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی (WHO ICTRP) و ClinicalTrials.gov را در جون 2020 جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را از مداخلات انجام شده توسط SBCNها برای زنان مبتلا به سرطان پستان انتخاب کردیم که شاخصهای کیفیت زندگی، اضطراب، افسردگی و رضایت شرکتکننده را گزارش کردند.
قطعیت شواهد با استفاده از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی شد. شرح روایتگونه (narrative) نتایج شامل جدولبندی ساختار یافته انجام شد.
ما 14 RCT را که شامل 2905 زن بودند، وارد کردیم. در همه مطالعات به استثنای یک مطالعه (زنان مبتلا به سرطان پستان پیشرفته)، همه زنان مبتلا به سرطان پستان اولیه تشخیص داده شدند. میانگین سنی شرکتکنندگان بین 48 و 64 سال متغیر بود.
مداخلات پرستاری روانیاجتماعی در مقایسه با مراقبت استاندارد برای زنان مبتلا به سرطان پستان اولیه
هشت مطالعه (1328 زن، شواهد با کیفیت پائین) بهبودهای جزئی را در کیفیت زندگی مرتبط با سلامت کلی نشان داده یا هیچ تفاوتی را در تاثیر مداخله بین نه هفته و 18 ماه نشان ندادند. شش مطالعه (897 زن، شواهد با کیفیت پائین) بهبودهای جزئی را در کیفیت زندگی مختص سرطان نشان داده یا هیچ تفاوتی را در تاثیر مداخله بین نه هفته و 18 ماه نشان ندادند. شش مطالعه (951 زن، شواهد با کیفیت پائین) بهبودهای جزئی را در اضطراب و افسردگی بین نه هفته و 18 ماه نشان دادند. دو مطالعه (320 زن، شواهد با کیفیت پائین) میزان رضایت بیماران را از مداخله در طول دوره بقا اندازهگیری کردند؛ یک مطالعه رضایت را فقط در گروه مداخله اندازهگیری کرد و سطوح بالایی را از رضایت از مراقبت نشان داد؛ مطالعه دوم رضایت یکسانی را از مراقبت ارائه شده در هر دو گروه در شش ماه نشان داد.
مداخلات پرستاری روانیاجتماعی در مقایسه با دیگر مداخلات مراقبت حمایتی برای زنان مبتلا به سرطان پستان اولیه
دو مطالعه (351 زن، شواهد با کیفیت بسیار پائین) کیفیت زندگی مرتبط با سلامت کلی را اندازهگیری کردند. یک مطالعه گزارش داد که موربیدیتی روانشناسی طی دوره 12 ماهه کاهش یافت؛ نمرات زنان تحت حمایت SBCNها بهتنهایی در مقایسه با زنان تحت حمایت یک سازمان داوطلبانه، بهطور همسو و سازگاری کمتر بود. مطالعه دیگر گزارش داد که در شش ماه، زنان دریافتکننده حمایت روانیاجتماعی توسط SBCNها یا روانشناسان از نظر بالینی از «بالاترین سطح دیسترس» تا «پائینترین سطح دیسترس» بهبود یافتند.
یک مطالعه (179 زن، شواهد با کیفیت بسیار پائین) هیچ تفاوت بین-گروهی را در خردهمقیاسها در تمام نقاط زمانی تا شش ماه که با استفاده از پرسشنامههای کیفیت زندگی مختص سرطان اندازهگیری شد، نشان نداد. تغییرات گروه در گذر زمان در خردهمقیاسهای کیفیت کلی زندگی، تهوع و استفراغ، و تاثیرات جانبی درمان سیستمیک برای زنان دریافتکننده حمایت روانیاجتماعی، خواه توسط SBCNها خواه توسط روانشناسان، در شش ماه قابل توجه بود. در خردهمقیاسهای دیگر با گذشت زمان در هر دو گروه بهبودهایی مشاهده شد. عوارض جانبی درمان سیستمیک در گروه روانشناس بهطور قابل توجهی افزایش یافت اما در گروه SBCN اینگونه نبود. عملکرد جنسی در هر دو گروه کاهش یافت.
دو مطالعه (351 زن، شواهد با کیفیت بسیار پائین) اضطراب و افسردگی را اندازهگیری کردند. یک مطالعه گزارش داد که نمرات خرده-مقیاس اضطراب و نمرات وضعیت اضطراب طی شش ماه بهبود یافت اما هیچ تاثیری در نمرات خرده-مقیاس افسردگی در گروه SBCN در مقایسه با گروه روانشناس وجود نداشت. تعامل گروه در گذر زمان در خرده-مقیاسهای اضطراب و افسردگی یا وضعیت اضطراب مشاهده نشد. مطالعه دیگر گزارش داد که نمرات اضطراب و افسردگی طی یک دوره 12 ماهه پس از جراحی در گروه SBCN کاهش یافت؛ نمرات در زنان تحت حمایت SBCNها در مقایسه با زنان تحت حمایت یک سازمان داوطلبانه بهطور همسو و سازگاری کمتر گزارش شد.
مداخلات تلفنی SBCN-محور برای ارائه مراقبت پیگیری در مقایسه با مراقبت معمول برای زنان مبتلا به سرطان پستان اولیه
سه مطالعه (931 زن، شواهد با کیفیت متوسط) پیامدهای کیفیت زندگی مرتبط با سلامت کلی را گزارش کردند. دو مطالعه هیچ تفاوتی را در نمرات موربیدیتی روانشناسی بین مراقبت دوره پیگیری SBCN-محور و مراقبت استاندارد در 18 تا 24 ماه گزارش نکردند. در یک کارآزمایی هیچ تغییری در نمرات احساس کنترل بین مراقبت پیگیری SBCN-محور و مراقبت استاندارد در 12 ماه گزارش نشد.
دو مطالعه (557 زن، شواهد با کیفیت متوسط) هیچ تفاوت بین-گروهی را از لحاظ کیفیت زندگی مختص سرطان در 18 تا 24 ماه نشان ندادند. مداخله SBCN ارائه شده از طریق تلفن، یعنی دسترسی به مراقبتهای اختصاصی در محل، موربیدیتی روانشناسی را در مقایسه با مرور بالینی روتین در 18 ماه تغییر نداد. نمرات هر دو گروه در خرده-مقیاس سرطان پستان با گذشت زمان بهبود یافت، درحالی که در 9 و 18 ماه در مقایسه با خط پایه نمرات کمتر بود. تفاوتهای میانگین تعدیل شده بین گروهها در 18 ماه 0.7 امتیاز به نفع مداخله SBCN بود (0.058 = P). مطالعه دوم هیچ تفاوتی را بین گروهها از نظر نقش و عملکرد عاطفی که با استفاده از پرسشنامههای کیفیت زندگی مختص سرطان اندازهگیری شد، در یک مداخله تلفنی SBCN-محور در مقایسه با مراقبت استاندارد بیمارستانی، با و بدون برنامه آموزشی گروهی در 12 ماه نشان نداد. در 12 ماه، میانگین نمرات برای پیگیری تلفنی SBCN-محور و پیگیری استاندارد بیمارستانی به ترتیب 78.4 (SD = 16.2) و 77.7 (SD = 16.2) بود. 95% فاصله اطمینان تفاوت در 12 ماه 1.93- تا 4.64 گزارش شد.
سه مطالعه (1094 زن، شواهد با کیفیت متوسط) هیچ تفاوت بین گروهی را از لحاظ اضطراب در 12 تا 60 ماه پیگیری گزارش نکردند. یکی از این مطالعات همچنین میزان افسردگی را اندازهگیری کرده و هیچ تفاوتی را در نمرات افسردگی بین گروهها در پنج سال گزارش نداد (اضطراب: RR: 1.8؛ 95% CI؛ 0.6 تا 5.1؛ افسردگی: RR: 1.7؛ 95% CI؛ 0.4 تا 7.2).
چهار مطالعه (1331 زن، شواهد با کیفیت متوسط) سطوح بالایی را از رضایت با مراقبت پیگیری SBCN-محور از طریق تلفن بین 12 تا 60 ماه نشان دادند.
مداخلات پرستاری روانیاجتماعی در مقایسه با مراقبت معمول برای زنان مبتلا به سرطان پستان پیشرفته
یک مطالعه (105 زن، شواهد با کیفیت پائین) هیچ تفاوتی را در پیامدهای کیفیت زندگی مختص سرطان در 3 ماه نشان نداد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.