بیخطری (safety) مصرف دارو برای کودکان بستری در بیمارستان مهم است، زیرا آنها در معرض خطر آسیب ناخواسته ناشی از اشتباهات دارویی قرار دارند. بیمارستانها مداخلات مختلفی را برای کاهش خطاهای تجویز دارویی انجام میدهند. این مرور، اثربخشی این مداخلات را بررسی میکند. هفت مطالعه را وارد کردیم که پنج مداخله مختلف را توصیف کردند. داروساز بالینی، سیستم نسخهنویسی کامپیوتری و سیستم تجویز دارو با بارکد، مداخلاتی در سطح سازمانی هستند. بررسی و چکلیست کنترل و برگه سفارش از پیش چاپ شده به عنوان مداخلات حرفهای دستهبندی میشوند.
معرفی یک داروساز بالینی منجر به کاهش قابل توجهی در خطاهای جدی دارویی در بخش مراقبتهای ویژه شد، اما این نتایج در بخش طبی و جراحی مشاهده نشد. همچنین معرفی سیستم کامپیوتری نسخهنویسی و بررسی و چکلیست کنترل منجر به نتایج قطعی نشدند. معرفی یک سیستم مدیریت دارو با بارکد و یک برگه سفارش از پیش چاپ شده منجر به کاهش قابل توجهی در خطاهای دارویی شد، اما مزایای آن برای بیماران اطفال از نظر آسیب کمتر، نامشخص است.
با وجود جستوجوی گسترده، فقط هفت مطالعه را برای ورود شناسایی کردیم. ارزیابی ما از کیفیت و قدرت شواهد حاصل از این مطالعات، پائین است. این مرور نشان میدهد که فقط تعداد انگشتشماری از استراتژیهای تجویز دارو به صورت بیخطر، در طراحیهای قوی مطالعات مورد بررسی قرار گرفتهاند. هنگامی که آسیبپذیری بیماران اطفال در بیمارستان در نظر گرفته میشود، انجام تحقیقات بیشتری با کیفیت بالا باید در دستور کار هر پژوهشی گنجانده شود.
شواهد فعلی در مورد مداخلات موثر برای پیشگیری از بروز ME در جمعیت کودکان بستری در بیمارستان محدود است. انجام مطالعات مقایسهای با طراحیهای قوی مطالعاتی در جهت بررسی مداخلات شامل مولفههایی که بر مسائل خاص بیخطری مداخلات در کودکان تمرکز دارند، مورد نیاز است.
بسیاری از بیماران بستری در بیمارستان تحت تاثیر خطاهای دارویی (medication errors; MEs) قرار دارند که ممکن است باعث ناراحتی، آسیب و حتی مرگ آنها شود. کودکان در نتیجه ME در معرض خطر بالایی از آسیب هستند زیرا چنین خطاهایی بهطور بالقوه برای آنها خطرناک تر از بزرگسالان است. تا به حال، مداخلات اعمال شده برای کاهش ME فقط به بهبودهای محدودی منجر شده است.
تعیین اثربخشی مداخلات با هدف کاهش ME و آسیبهای مرتبط با آن در کودکان بستری در بیمارستان.
هماهنگکننده جستوجو در کارآزماییهای گروه عملکرد موثر و سازماندهی مراقبت در کاکرین (EPOC) منابع زیر را برای مطالعات اولیه جستوجو کرد: کتابخانه کاکرین ، شامل پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL)، بانک اطلاعاتی ارزیابی اقتصادی (EED) و پایگاه اطلاعاتی ارزیابی تکنولوژی سلامت (HTA)؛ MEDLINE؛ EMBASE؛ Cumulative Index to Nursing and Allied Health Literature (CINAHL)؛ PsycINFO؛ پایاننامهها و تزهای ProQuest؛ Web of Science (citation indexes and conference proceedings)؛ و پایگاه ثبت مطالعات EPOC. مرورها مرتبط با جستوجو در بانک اطلاعاتی مرورهای سیستماتیک کاکرین (Cochrane Database of Systematic Reviews) و بانک اطلاعاتی خلاصههای مرور اثرات (Database of Abstracts of Reviews of Effects; DARE) شناسایی شدند. نویسندگان مرور منابع علمی خاکستری و پایگاههای ثبت کارآزمایی را جستوجو کردند. آنها مجلات منتخب را به صورت دستی جستوجو کردند، با محققان در این زمینه تماس گرفتند و فهرست منابع مرورها مرتبط را بررسی کردند. آنها جستوجوهایی را در نوامبر 2013 و نوامبر 2014 انجام دادند. آنها محدودیت زبان و تاریخ را اعمال نکردند.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده، مطالعات کنترلشده قبل و بعد (controlled before-after studies)، و سریهای زمانی منقطع (interrupted time series) از بررسی مداخلات برای بهبود بیخطری (safety) تجویز داروها در کودکان (≤ 18 سال) بستری در بیمارستان. شرکتکنندگان، متخصصان مراقبت سلامت بودند که مجاز به تجویز، توزیع یا ارائه دارو بودند. معیارهای پیامد شامل MEs، آسیب (بالقوه) به بیمار، استفاده از منابع و پیامدهای ناخواسته مداخلات بودند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم مطالعات را انتخاب کرده، دادهها را استخراج کرده و کیفیت مطالعه را با استفاده از چکلیست گردآوری دادههای EPOC ارزیابی کردند. خطر سوگیری مطالعات واردشده را ارزیابی کرده و از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation; GRADE) برای ارزیابی کیفیت مجموعه شواهد استفاده کردیم. نتایج را به صورت نقل قول (narrative) توصیف کرده و آنها را با استفاده از جداول GRADE ارائه دادیم.
هفت مطالعه را شامل پنج مداخله مختلف توصیف کردیم: مشارکت یک داروساز بالینی در یک تیم بالینی (n = 2)، معرفی یک سیستم کامپیوتری ثبت سفارش پزشک (n = 2)، اجرای یک سیستم تجویز دارو با بارکد (n = 1)، استفاده از فرم تجویز ساختاریافته (1 = n) و اجرای بررسی و چکلیست کنترل در ترکیب با بازخورد (n = 1).
وجود ناهمگونی (heterogeneity) بالینی و روششناسی (methodology) میان مطالعات مانع انجام متاآنالیز شد. اگرچه برخی از مداخلات شرح داده شده در این مرور کاهش ME را نشان میدهند، نتایج همسو و سازگار نیستند، و هیچ یک از مطالعات منجر به کاهش قابل توجه آسیب وارده به بیمار نشد. بر اساس رویکرد GRADE، کیفیت و قدرت کلی شواهد پائین است.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.