رژیم غذایی کم-باکتری در مقابل رژیم غذایی کنترل در پیشگیری از بروز عفونت در بیماران سرطانی مبتلا به اپیزودهایی از نوتروپنی ناشی از شیمی‌‌درمانی

نوتروپنی یک عارضه جانبی جدی بالقوه شیمی‌درمانی و عامل خطر عمده برای عفونت است که ممکن است تهدیدکننده حیات باشد. این چنین استدلال می‌شود که رژیم غذایی با باکتری کم (یعنی غذا و نوشیدنی با سطوح پائین باکتری) می‌تواند از رخداد عفونت و مرگ‌ومیر (حاصل از عفونت) در بیماران سرطانی که به دلیل شیمی‌درمانی مبتلا به اپیزودهایی از نوتروپنی می‌شوند، پیشگیری کند.

نویسندگان، سه مطالعه تصادفی‌سازی شده را شناسایی کردند که رژیم‌های غذایی مختلف را در 192 کودک و بزرگسال مبتلا به انواع مختلف سرطان مقایسه کردند. هم‌چنین، مداخلات دیگر، مثل پروفیلاکسی ضد-میکروبی (یعنی پیشگیری از عفونت از طریق درمان ضد-میکروبی مثل آنتی‌بیوتیک‌ها) و مسائل بهداشتی، و تعاریف پیامدهای مطالعه‌ بین مطالعات تفاوت داشتند، و اطلاعات درمان ضد-سرطان بسیار محدود بودند. همه مطالعات مشکلات روش‌شناسی (methodology) داشتند. متاسفانه، ترکیب نتایج مطالعات وارد شده ممکن نبود، اما در حال حاضر، هیچ شواهدی از مطالعات مجزا نشان نمی‌دهد که رژیم غذایی با باکتری کم می‌تواند از ابتلا به عفونت پیشگیری کند. اطلاعات مربوط به بقا، فاصله زمانی شروع نوتروپنی تا شروع تب، مدت استفاده از ضد-قارچ‌ها و آنتی‌بیوتیک‌های تجربی (یعنی شروع درمان پیش از تعیین تشخیص قطعی)، قابلیت پذیرش رژیم غذایی و کیفیت زندگی فقط در یک مطالعه ارزیابی شدند؛ برای همه پیامدها، هیچ تفاوت آماری چشم‌گیری بین گروه‌های درمانی مشاهده نشد. هیچ یک از مطالعات، مورتالیتی ناشی از عفونت را ارزیابی نکردند. شایان ذکر است که «فقدان شواهد تاثیر (no evidence of effect)» که در این مطالعه مروری شناسایی شد، با «شواهد فقدان تاثیر (evidence of no effect)» یکسان نیست. احتمالا به دلیل تعداد کم بیماران در مطالعات، هیچ تفاوتی بین رژیم‌های غذایی شناسایی نشد. براساس شواهد حال حاضر، نویسندگان مطالعه مروری نمی‌توانند توصیه‌هایی برای عملکرد بالینی داشته باشند. انجام پژوهش‌هایی با کیفیت بالاتر مورد نیاز است.

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان: 

در حال حاضر، هیچ شواهدی از RCTهای مجزا در کودکان و بزرگسالان مبتلا به بدخیمی‌های مختلف، استفاده از LBD را برای پیشگیری از بروز عفونت و پیامدهای مربوطه تائید یا رد نمی‌کند. همه مطالعات از نظر مداخلات همراه، تعاریف پیامد و رژیم‌های غذایی کنترل و مداخله تفاوت داشتند. به دلیل اینکه تجمیع نتایج امکان‌پذیر نبود، و چون همه مطالعات محدودیت‌های روش‌شناسی (methodology) داشتند، نتوانستیم نتیجه‌گیری قطعی کنیم. شایان ذکر است که «فقدان شواهد تاثیر (no evidence of effect)» که در این مطالعه مروری شناسایی شد، با «شواهد فقدان تاثیر (evidence of no effect)» یکسان نیست. براساس شواهد حال حاضر، نمی‌توانیم پیشنهادهایی را برای عملکرد بالینی ارائه دهیم. انجام پژوهش‌هایی با کیفیت بالاتر مورد نیاز است.

خلاصه کامل را بخوانید...
پیشینه: 

نوتروپنی یک عارضه جانبی جدی بالقوه شیمی‌درمانی و عامل خطر عمده برای عفونت است که ممکن است تهدیدکننده حیات باشد. فرضیه‌ای وجود دارد که رژیم غذایی با سطح پائین باکتری (low bacterial diet; LBD) می‌تواند از بروز عفونت و مورتالیتی (حاصل از عفونت) در افراد سرطانی که به دلیل دریافت شیمی‌درمانی دچار نوتروپنی می‌شوند، پیشگیری کند، اما این موضوع زیاد روشن و واضح نیست. این مرور، به‌روز شده مطالعه مروری کاکرین است که قبلا منتشر شد.

اهداف: 

هدف اولیه این مرور، تعیین اثربخشی رژیم غذایی LBD در مقابل کنترل برای پیشگیری از بروز عفونت و کاهش مورتالیتی (حاصل از عفونت) در بزرگسالان و کودکان مبتلا به سرطان بود که به دلیل دریافت شیمی‌درمانی دچار اپیزودهایی از نوتروپنی می‌شوند. اهداف ثانویه عبارت بودند از بررسی زمان سپری شده تا وقوع اولین اپیزود تب، نیاز به درمان آنتی‌بیوتیکی تجربی، قابلیت پذیرش رژیم غذایی و کیفیت زندگی.

روش‌های جست‌وجو: 

بانک‌های اطلاعاتی زیر را جست‌وجو کردیم: پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL) (شماره 4؛ 2015)؛ بانک اطلاعاتی خلاصه‌های مرور اثرات (Database of Abstracts of Reviews of Effects; DARE) (شماره 4؛ 2015)؛ PubMed (از 1946 تا 4 می 2015)، EMBASE (از 1980 تا 4 می 2015) و Cumulative Index to Nursing and Allied Health Literature (CINAHL) (از 1981 تا 4 می 2015).

به علاوه، فهرست منابع مقالات مرتبط و خلاصه مقالات کنفرانس‌های انجمن هماتولوژی آمریکا (ASH؛ از 2000 تا 2015)؛ پیوند مغز استخوان اروپا (EBMT؛ از 2000 تا 2015)، جامعه پرستاران انکولوژی (ONS؛ از 2000 تا 2015)، جامعه بین‌المللی انکولوژی کودکان (SIOP؛ از 2000 تا 2014)، انجمن چند-ملیتی مراقبت حمایتی در سرطان (MASCC؛ از 2000 تا 2015)، جامعه انکولوژی بالینی آمریکا (ASCO؛ از 2000 تا 2015)؛ کنفرانس بین‌-علمی عوامل ضد-میکروبی و شیمی‌درمانی (ICAAC؛ از 2000 تا 2015)؛ انجمن اروپایی تغذیه بالینی و متابولیسم (ESPEN؛ از 2000 تا 2015)؛ انجمن تغذیه تزریقی و روده‌ای آمریکا (ASPEN؛ از 2000 تا 2015) و انجمن هماتولوژی اروپا (EHA؛ از 2000 تا 2015) را جست‌وجو کردیم. در می 2015، پایگاه ثبت موسسه‌های ملی سلامت را از طریق clinicaltrails.gov و پایگاه ثبت International Standard Randomised Controlled Trial Number (ISRCTN) (www.controlled-trials.com) بررسی کردیم.

معیارهای انتخاب: 

کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) که استفاده از LBD را در مقابل رژیم غذایی کنترل، با توجه به نرخ عفونت، مورتالیتی (حاصل از عفونت)، زمان رخداد اولین اپیزود تب، نیاز به درمان آنتی‌بیوتیکی تجربی، قابلیت پذیرش رژیم غذایی و کیفیت زندگی در بزرگسالان و کودکان مبتلا به سرطان دریافت‌کننده شیمی‌درمانی که دچار اپیزودهای نوتروپنی شدند، مقایسه کردند.

گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها: 

دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم مطالعات را انتخاب، خطر سوگیری (Risk of bias) را بررسی و داده‌ها را استخراج کردند. آنالیزها را بر اساس دستورالعمل‌های بالینی کتابچه راهنمای کاکرین برای مرورهای سیستماتیک مداخلات انجام دادیم.

نتایج اصلی: 

در نسخه اصلی این مطالعه مروری، سه RCT را شناسایی کردیم که رژیم‌های غذایی مختلف کنترل و مداخله را در 192 شرکت‌کننده (97 شرکت‌کننده تصادفی‌سازی شده در گروه رژیم غذایی مداخله؛ 95 شرکت‌کننده تصادفی‌سازی شده در گروه رژیم غذایی کنترل) مبتلا به انواع مختلف بدخیمی بررسی کردند. برای این به‌روزرسانی، هیچ مطالعه مناسب جدید واجد شرایطی را پیدا نکردیم. مداخلات همراه (مثل محیط حفاظت‌کننده، پروفیلاکسی ضد-میکروبی، مراقبت از کاتتر ورید مرکزی، مراقبت از دهان، مسائل بهداشتی، عوامل محرک کلونی) و تعاریف پیامد نیز بین مطالعات متفاوت بودند. در تمامی مطالعات وارد شده، تجویز آنتی‌بیوتیک تجربی (و گاهی تجویز داروی ضد-قارچ) برای (برخی از) شرکت‏‌کنندگانی که مبتلا به عفونت شدند، سیاست استاندارد بود. دو مطالعه شامل بزرگسالان و یک مطالعه شامل کودکان بودند. در تمام مطالعات، فقط توصیف کمی از رژیم‌های درمانی ارائه شد. همه مطالعات دارای محدودیت‌های روش‌شناسی (methodology) بودند. تجمیع مطالعات وارد شده امکان‌پذیر نبود. در دو مطالعه جدا، هیچ تفاوت آماری چشم‌گیری در نرخ عفونت بین گروه رژیم غذایی کنترل و مداخله مشاهده نشد؛ مطالعه دیگر نشان داد که تفاوت زیادی بین گروه‌های درمانی در تعداد دوره‌های شیمی‌درمانی با یک عفونت وجود نداشت. هیچ یک از مطالعات به مورتالیتی ناشی از عفونت اشاره‌ای نکردند، اما در یک مطالعه، هیچ تفاوت چشم‌گیری در بقای کلی بین گروه‌های درمانی مشاهده نشد. زمان شروع نوتروپنی تا تب، طول دوره درمان با آنتی‌بیوتیک تجربی و ضد-قارچ‌ها، قابلیت پذیرش رژیم غذایی (یعنی راحتی ادامه دادن به رژیم غذایی و ادامه آن در کل دوره‌های شیمی‌درمانی) و کیفیت زندگی فقط در یک مطالعه ارزیابی شدند؛ برای همه پیامدها، هیچ تفاوت آماری چشم‌گیری بین گروه‌های درمانی شناسایی نشد.

یادداشت‌های ترجمه: 

این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.

Tools
Information