سوال مطالعه مروری: درمان تنبلی چشم (amblyopia) ناشی از استرابیسم (انحراف یا squint) با بستن چشم یا درمان اپتیکال (استفاده از عینک یا روشی که سعی بر آن است چشم خوب نتواند اجسام دور و یا نزدیک را به خوبی چشم دچار آمبلیوپی ببیند (پنالیزاسیون)) یا هر دو.
پیشینه: آمبلیوپی یک وضعیت شایع در دوران کودکی است که باعث کاهش بینایی یک یا هر دو چشم میشود که در اثر هیچ بیماری چشمی دیگری ایجاد نشده است. آمبلیوپی میتواند به دلیل وجود انحراف چشم (عدم انطباق چشمها، که ممکن است یک چشم به سمت داخل، خارج، بالا یا پائین بچرخد) ایجاد شود. هدف این مرور، درمان کاهش دید ناشی از وجود انحراف چشم است، نه درمان خود انحراف چشم.
تاریخ جستوجو: آخرین جستوجوها در 30 ژانویه 2014 انجام شدند.
ویژگیهای مطالعه: سه کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده (RCT) در این مرور گنجانده شدند که در ایالات متحده انجام شدند.
نتایج کلیدی: نتایج یکی از این کارآزماییها نشان میدهد که بستن چشم (patching therapy) همراه با هر نوعی از عینک ضروری موثرتر از استفاده از عینک به تنهایی در درمان این وضعیت است. دو مورد از کارآزماییها نقش افزودن فعالیتهای نزدیک را به درمان بستن چشم آنالیز کردند. این کارآزماییها نشان میدهند که افزودن فعالیتهای نزدیک به درمان بستن چشم ممکن است سودمند باشند. هیچ کارآزماییای یافت نشد که به بررسی نقش پنالیزاسیون نوری (تغییر قدرت عینک) یا استفاده از انسداد نسبی (عدسی مات شده در مقابل بستن چشم) پرداخته باشد. اثربخشی پنالیزاسیون نوری و انسداد نسبی برای درمان آمبلیوپی ناشی از استرابیسم ناشناخته است.
کیفیت شواهد: سطح کیفیت شواهد موجود بالا است.
بستن چشم، در حالی که از اصلاح انکساری لازم استفاده میشود، به نظر میرسد در درمان آمبلیوپی ناشی از استرابیسم موثرتر از اصلاح انکساری به تنهایی باشد. مزیت ترکیب انجام فعالیتهای نزدیک با بستن چشم، ثابت نشده است. هیچ RCTای یافت نشد که نقش انسداد پاره وقت یا پنالیزاسیون نوری را در اصلاح انکساری برای آمبلیوپی ناشی از استرابیسم ارزیابی کرده باشد.
آمبلیوپی (amblyopia) عبارت است از کاهش حدت بینایی در یک یا هر دو چشم در غیاب هر گونه ناهنجاری قابل اثبات در مسیر بینایی. این وضعیت با اصلاح عیب انکساری فورا برطرف نمیشود. استرابیسم (strabismus) تقریبا در 5% تا 8% از جمعیت عمومی ایجاد میشود. هدف از درمان آمبلیوپی دستیابی به بهترین سطح بینایی ممکن در چشم آمبلیوپی است. گزینههای درمانی مختلف در این مرور بررسی شدند.
با بررسی شواهد موجود، هدف آن بود که موثرترین درمان را برای آمبلیوپی ناشی از استرابیسم (strabismic amblyopia) تعیین کنیم. بهطور خاص، این مرور با هدف بررسی تاثیر درمان مرسوم بستن چشم (occlusion therapy) برای آمبلیوپی ناشی از استرابیسم و آنالیز نقش بستن پاره وقت چشم و پنالیزاسیون نوری (optical penalisation) (استفاده از عینک برای تار کردن دید چشم طبیعی تا فرد مبتلا بتواند با چشم دچار آمبلیوپی روی اجسام دور و نزدیک تمرکز کند) برای آمبلیوپی ناشی از استرابیسم انجام شد.
به جستوجو در CENTRAL (شامل پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه چشم و بینایی در کاکرین (شماره 12؛ 2013)؛ Ovid MEDLINE؛ Ovid MEDLINE In-Process and Other Non-Indexed Citations؛ Ovid MEDLINE Daily؛ Ovid OLDMEDLINE (ژانویه 1946 تا ژانویه 2014)؛ EMBASE (ژانویه 1980 تا ژانویه 2014)؛ بانک اطلاعاتی منابع علمی سلامت آمریکای لاتین و کارائیب (LILACS) (ژانویه 1982 تا ژانویه 2014)؛ متا رجیستر کارآزماییهای کنترل شده ( m RCT) ( www.controlled-trials.com )؛ ClinicalTrials.gov ( www.clinicaltrials.gov )، و پلتفرم بینالمللی پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی (ICTRP) سازمان جهانی بهداشت (WHO) ( www.who.int/ictrp/search/en )، پرداختیم. در جستوجوهای الکترونیکی برای یافتن کارآزماییها، از هیچ محدودیت زمانی یا زبان نگارش مقاله استفاده نکردیم. بانکهای اطلاعاتی الکترونیکی را آخرینبار در 30 ژانویه 2014 جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (randomised controlled trials; RCTs) را از درمان آمبلیوپی ناشی از استرابیسم شامل شرکتکنندگان در هر سنی وارد کردیم.
دو نویسنده که به طور مستقل از هم کار کردند، دادهها را استخراج کرده و در Review Manager 5 وارد کردند و سپس مستقلا دادهها را برای وجود خطا بررسی کردند.
سه RCT را در این مرور وارد کردیم. مطالعات، میانگین logMAR حدت بینایی به دست آمده را گزارش کردند. تفاوت میانگین در حدت بینایی محاسبه شد. PEDIG 2006 با مقایسه بستن معمولی چشم به صورت پاره وقت (با هر نوع عینک ضروری) گزارش داد که این درمان مفیدتر از استفاده از عینک به تنهایی برای آمبلیوپی ناشی از استرابیسم بود؛ تفاوت میانگین (MD) بین گروهها 0.18- LogMAR به دست آمد (دارای اهمیت آماری، 95% فاصله اطمینان (CI): 0.32- تا 0.04-). تکمیل بستن چشم با انجام فعالیتهای نزدیک ممکن است پیامد بینایی بهتری را در مقایسه با فعالیتهای دور پس از چهار هفته درمان ایجاد کند (PEDIG 2005). نتایج مطالعه پایلوت نشان دادند که تفاوت میانگین میان گروهها 0.17- LogMAR بود (95% CI؛ 0.53- تا 0.19). نتایج یک RCT بزرگتر (PEDIG 2008) اکنون در دسترس است، که نشان میدهند مکمل درمان بستن چشم با انجام فعالیتهای نزدیک ممکن است پیامد بینایی بهتری را پس از هشت هفته درمان ایجاد کند؛ تفاوت میانگین میان گروهها 0.02- LogMAR بود (95% CI؛ 0.10- تا 0.06). یک مقاله دیگر در انتظار ارزیابی است زیرا در قالب فعلی آن اطلاعات کافی برای ورود به این مرور وجود ندارد (Alotaibi 2012).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.