داروهای ضدپلاکت برای پیشگیری از وقوع حوادث ترومبوتیک شریانی و وریدی در بیماران مبتلا به پلی‌سیتمی ورا یا ترومبوسیتمی اساسی

آسپرین با دوز پائین به عنوان یک درمان ضدپلاکت، داروی انتخابی برای پیشگیری از حوادث قلبی‌عروقی است، اما در گذشته، خطر بالقوه خونریزی، استفاده از آن را در نئوپلاسم‌های میلوپرولیفراتیو محدود کرده است. شواهد حاصل از این مرور روی 630 نفر در دو کارآزمایی نشان می‌دهد که، در بیماران مبتلا به پلی‌سیتمی ورا (polycythaemia vera) و بدون اندیکاسیون یا منع مصرف آسپرین درمانی، آسپرین با دوز پائین ممکن است خطر مرگ‌ومیر ناشی از حوادث ترومبوتیک و مرگ‌ومیر به هر علتی را کاهش دهد. هیچ اطلاعاتی در مورد مرگ‌ومیر ناشی از اپیزودهای خونریزی ارایه نشد. هیچ مطالعه‌ای در شرکت‌کنندگان مبتلا به ترومبوسیتمی اساسی (essential thrombocythaemia) و درمان ضدپلاکت به غیر از آسپرین منتشر نشده است.

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان: 

برای بیماران مبتلا به پلی‌سیتمی ورا که هیچ اندیکاسیون واضح یا منع مصرف آسپرین درمانی ندارند، شواهد موجود نشان می‌دهد که استفاده از آسپرین با دوز پائین، در مقایسه با عدم درمان، با کاهش آماری غیرمعنی‌داری در خطر حوادث ترومبوتیک کشنده و مورتالیتی به هر علتی، بدون افزایش خطر خونریزی شدید، همراه است.

خلاصه کامل را بخوانید...
پیشینه: 

پلی‌سیتمی ورا (polycythaemia vera) و ترومبوسیتمی اساسی (essential thrombocythaemia) عبارتند از نئوپلاسم‌های میلوپرولیفراتیو مزمن فیلادلفیا-منفی (chronic Philadelphia-negative myeloproliferative neoplasms) که خطر ترومبوز شریانی و وریدی، همچنین خونریزی را افزایش می‌دهند. علاوه بر راهبردهای درمانی مختلف موجود، یک داروی ضدپلاکت اغلب برای کاهش خطر ترومبوز استفاده می‌شود.

اهداف: 

کمّی‌سازی فواید و مضرات داروهای ضدپلاکت برای پروفیلاکسی اولیه و ثانویه طولانی‌مدت از حوادث ترومبوتیک شریانی و وریدی در بیماران مبتلا به پلی‌سیتمی ورا یا ترومبوسیتمی اساسی.

روش‌های جست‌وجو: 

پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های کنترل‌شده کاکرین (CENTRAL)، کتابخانه کاکرین (شماره 1، 2012)، MEDLINE (1966 تا 2012)، و EMBASE (1980 تا 2012)، همچنین پایگاه‌های ثبت آنلاین کارآزمایی‌های در حال انجام و خلاصه مقالات کنفرانس‌ها را جست‌وجو کردیم. تاریخ آخرین جست‌وجو اکتبر 2012 بود.

معیارهای انتخاب: 

ما همه کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده‌ای (randomised controlled trials; RCTs) را وارد کردیم که استفاده طولانی‌مدت (>6 ماه) از یک داروی ضدپلاکت را با دارونما (placebo) یا عدم درمان در شرکت‌کنندگان مبتلا به پلی‌سیتمی ورا یا ترومبوسیتمی اساسی، که براساس معیارهای بین‌المللی تشخیص داده شده بودند، با داده‌های حداقل یک مورد از پیامدهای انتخاب شده مقایسه کردند.

گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها: 

با استفاده از یک فرم استخراج از پیش تعریف شده، دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم نتایج را غربالگری کردند، داده‌ها را استخراج کرده، و کیفیت آنها را ارزیابی کردند. ما برنامه‌ریزی کردیم که پیامدهای زیر را آنالیز کنیم: مرگ‌ومیر ناشی از حوادث ترومبوتیک شریانی و وریدی ( پیامد اثربخشی اولیه)، مرگ‌ومیر ناشی از اپیزودهای خونریزی ( پیامد بی‌خطری (safety) اولیه)، حوادث ترومبوتیک شریانی کشنده و غیرکشنده، حوادث ترومبوتیک وریدی کشنده و غیرکشنده، حوادث گردش خون میکرو، تظاهرات عصبی و چشمی گذرا، اپیزودهای خونریزی عمده و خفیف، و مورتالیتی به هر علتی (all-cause mortality) و هرگونه عوارض جانبی. آنالیز کمّی (quantitative) داده‌های پیامد را بر اساس اصل قصد درمان (intention-to-treat; ITT) انجام دادیم. ما از نسبت شانس (OR) تجمعی با 95% فاصله اطمینان (CI) با یک مدل اثر ثابت (fixed-effect model) (Mantel-Haenszel) برای تخمین تاثیر کلی درمان استفاده کردیم.

نتایج اصلی: 

هیچ مطالعه جدیدی را از جست‌وجوهای به‌روز شده شناسایی نکردیم. ما در این مرور دو RCT را برای مجموع 630 شرکت‌کننده وارد کردیم. هر دو RCT شرکت‌کنندگانی را وارد کردند که تشخیص قطعی از پلی‌سیتمی ورا داشته و هیچ اندیکاسیون واضح یا منع مصرف درمان با آسپرین نداشتند. ما هر دو مطالعه را با کیفیت متوسط ​​ارزیابی کردیم. داده‌های منتشرشده از هر دو مطالعه برای آنالیز داده‌های زمان-تا-رویداد (time-to-event) و برای برخی از پیامدهای اولیه و ثانویه که برنامه‌ریزی شد، کافی نبودند. استفاده از آسپرین با دوز پائین، در مقایسه با دارونما، با خطر کمتر حوادث ترومبوتیک کشنده همراه بود، اگرچه این مزیت از نظر آماری معنی‌دار نبود (OR: 0.20؛ 95% CI؛ 0.03 تا 1.14؛ P = 0.07). هیچ اطلاعاتی در مورد مرگ‌ومیر ناشی از اپیزودهای خونریزی در دسترس نبود. یک مزیت غیرمعنی‌دار از آسپرین برای مورتالیتی به هر علتی نشان داده شد (OR: 0.46؛ 95% CI؛ 0.21 تا 1.01؛ P = 0.05). هیچ افزایشی در خطر خونریزی شدید در شرکت‌کنندگانی که آسپرین مصرف ‌کردند، در مقایسه با افرادی که دارونما دریافت کردند، گزارش نشد (OR: 0.99؛ 95% CI؛ 0.23 تا 4.36؛ P = 0.99)، و افزایش غیرمعنی‌داری برای خونریزی خفیف با درمان آسپرین نشان داده شد (OR: 1.85؛ 95% CI؛ 0.90 تا 3.79 P = 0.09). هیچ‌یک از مطالعات منتشرشده، یافته‌ای را در شرکت‌کنندگان مبتلا به ترومبوسیتمی اساسی یا در مطالعه دیگر داروهای ضدپلاکت گزارش نکردند.

یادداشت‌های ترجمه: 

این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.

Tools
Information