بسیاری از افراد داروهای خود را طبق دستور مصرف نمیکنند. عواقب این امر برای عفونتهای مزمن و ناتوانکنندهای مانند سل، جدی است و میتوانند شامل دورههای مزمن عفونی، عود، ظهور موارد مقاوم به دارو از مایکوباکتریوم توبرکلوزیس (Mycobacterium tuberculosis) ، و افزایش عوارض و مرگومیر باشد. مرور ما، کارآزماییهای ارائه آموزش و مشاوره را برای ترویج پایبندی به درمان سل نهفته (dormant) و سل فعال در نظر گرفت.
ما سه کارآزمایی را با شواهدی با کیفیت بسیار پائین شامل 1437 شرکتکننده شناسایی کردیم که مداخلات آموزشی و مشاورهای را در ترویج پایبندی به تکمیل دارودرمانی برای درمان سل نهفته ارزیابی کردند. دو مورد از این مطالعات تاثیر مفید آموزش و مشاوره را بر پایبندی به درمان دارویی نشان دادند، در حالیکه یکی از آنها چنین نبود.
تفاوتهای اساسی میان کارآزماییها از نظر جمعیتهای هدف، مداخلات انتخابشده و پیامدهای اندازهگیری شده وجود داشت. شواهد موجود برای هدایت سیاست در زمینه استفاده از آموزش و مشاوره برای ترویج پایبندی به درمان سل کافی نیست.
ارائه مداخلات آموزشی یا مشاورهای ممکن است تکمیل درمان سل نهفته را بهبود بخشد. همانطور که انتظار میرود، میزان بزرگی مزیت این مداخله احتمالا به ماهیت مداخله، و دلایل پائین بودن نرخ تکمیل در یک محیط خاص بستگی دارد.
عدم پایبندی به درمان سل میتواند منجر به بروز دورههای طولانی عفونت، عود، ظهور مقاومت دارویی، و افزایش عوارض و مرگومیر شود. در این مرور، ارزیابی میکنیم که آموزش یا ارائه مشاوره به بیمار، یا هر دو، تبعیت از درمان سل را ارتقا میدهد یا خیر.
ارزیابی تاثیرات آموزش یا ارائه مشاوره به بیمار، یا هر دو، بر تکمیل دوره درمان و بهبودی در افرادی که برای سل فعال یا نهفته نیاز به درمان دارند.
بدون اعمال محدودیت در زبان، برای یافتن مطالعات واجد شرایط در پایگاه ثبت تخصصی گروه بیماریهای عفونی در کاکرین، پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین، MEDLINE؛ EMBASE، و LILACS جستوجو کردیم؛ فهرست منابع مقالات مرتبط را بررسی کرده؛ و با محققان و سازمانهای مربوطه تا 24 نوامبر 2011 تماس گرفتیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشدهای که تاثیرات آموزش یا ارائه مشاوره، یا هر دو، را بر تکمیل دوره درمان و بهبودی در افراد مبتلا به سل بالینی؛ و تکمیل دوره درمان و سل بالینی را در افراد مبتلا به بیماری نهفته، بررسی کردند.
ما بهطور مستقل از هم مطالعات شناساییشده را برای واجد شرایط بودن غربالگری کردیم، کیفیت روششناسی (methodology) آنها را ارزیابی کرده، و دادهها را استخراج کردیم؛ اختلافات با اجماع نظر حل شدند. نتایج مطالعه را بهصورت خطر نسبی (RR) با 95% فاصله اطمینان (CI) گزارش کردیم.
ما سه کارآزمایی را با مجموع 1437 شرکتکننده پیدا کردیم، که تاثیرات مداخلات مختلف آموزشی و مشاورهای را بر پایبندی به درمان سل نهفته بررسی کردند.
هر سه کارآزمایی نسبتی از افراد را گزارش کردند که درمان سل نهفته را با موفقیت به پایان رساندند. بهطور کلی، مداخلات آموزشی یا مشاورهای ممکن است تکمیل موفقیتآمیز درمان را افزایش دهند، اما بزرگی مزیت آنها احتمالا بسته به ماهیت مداخله و شرایط، متفاوت است (دادهها تجمیع نشدند، 923 شرکتکننده، سه کارآزمایی، شواهد با کیفیت پائین ).
در یک کارآزمایی چهار بازویی در کودکان از اسپانیا، ارائه مشاوره توسط پرستاران از طریق تلفن، نسبتی از کودکان را که درمان را به پایان رساندند، از 65% به 94% افزایش داد (RR: 1.44؛ 95% CI؛ 1.21 تا 1.72؛ 157 شرکتکننده، یک کارآزمایی)، و ارائه مشاوره توسط پرستاران از طریق مراجعه به منازل، تکمیل درمان را به 95% رساند (RR: 1.46؛ 95% CI؛1.23 تا 1.74؛ 156 شرکتکننده، یک کارآزمایی). هر دوی این مداخلات نسبت به ارائه مشاوره توسط پزشکان در کلینیک سل برتر بودند (RR: 1.20؛ 95% CI؛ 0.98 تا 1.47؛ 159 شرکتکننده، یک کارآزمایی).
در ایالات متحده، یک برنامه ارائه مشاوره توسط همسالان برای نوجوانان نتوانست تاثیری را بر میزان تکمیل درمان در شش ماه نشان دهد (RR: 1.01؛ 95% CI؛ 0.90 تا 1.13؛ 394 شرکتکننده، یک کارآزمایی). در این کارآزمایی، تکمیل درمان حتی در گروه کنترل حدود 75% بود.
در مطالعه سوم، در زندانیان از ایالات متحده، تکمیل درمان در گروه کنترل بسیار اندک بود (12%)، و اگرچه ارائه مشاوره بهطور قابل توجهی این میزان را بهبود بخشید، تکمیل درمان در گروه مداخله در حد 24% باقی ماند (RR: 1.94؛ 95% CI؛ 1.03 تا 3.68؛ 211 شرکتکننده، یک کارآزمایی).
هدف هیچیک از این کارآزماییها، ارزیابی تاثیر این مداخلات بر پیشرفت بعدی سل فعال نبود، و ما هیچ کارآزماییای را پیدا نکردیم که تاثیرات آموزش یا مشاوره به بیمار را بر پایبندی به درمان سل فعال ارزیابی کرده باشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.