پیشینه
استعمال دخانیات علت اصلی مرگومیر قابل پیشگیری است. تلفنهای همراه میتوانند برای حمایت از افرادی که خواهان ترک سیگار هستند، مورد استفاده قرار گیرند. در این مرور، ما بر روی برنامههایی تمرکز کردهایم که از پیامهای متنی یا برنامههای کاربردی (app) گوشی هوشمند برای انجام این کار استفاده میکنند.
تاریخ جستوجو
ما به جستوجوی مطالعات منتشرشده و منتشرنشده در اکتبر 2018 پرداختیم.
ویژگیهای مطالعه
ما 26 مطالعه تصادفیسازی و کنترلشده (شامل بیش از 33000 نفر) را وارد کردیم که در آنها میزان ترک سیگار در افرادی که برای ترک سیگار، پیامهای متنی یا برنامههای کاربردی گوشی هوشمند دریافت کردند، با افرادی که این برنامهها را دریافت نکردند، مقایسه شدند. ما به مطالعاتی علاقهمند بودیم که سیگار کشیدن را به مدت شش ماه یا بیشتر اندازهگیری کردند.
نتایج کلیدی
ما متوجه شدیم که برنامههای پیام متنی که ممکن است در حمایت از افراد برای ترک موثر باشد، میزان ترک را بین 50% تا 60% افزایش دادند. زمانی که آنها با حداقل حمایت مقایسه شدند یا به عنوان یک افزودنی به قالبهای دیگر حمایت برای ترک سیگار مورد آزمایش قرار گرفتند، نیز همین نتیجه به دست آمد. شواهد کافی برای تعیین اثر برنامههای کاربردی گوشی هوشمند وجود نداشت.
کیفیت و کامل بودن شواهد
بسیاری از مطالعات دارای کیفیت بالایی بودند، اگرچه سه مطالعه میزان خروج بالایی از مطالعه داشت. ما اطمینان متوسطی به نتایج مربوط به مداخلات پیام متنی داریم، اما موضوعاتی در رابطه با تفاوتهای غیرقابل توضیح بین یافتههای مطالعه وجود داشت و در مورد برخی از مقایسهها دادههای زیادی وجود نداشت. ما اطمینان اندکی به نتایج مربوط به برنامههای کاربردی گوشی هوشمند داریم، و مطالعات بیشتری در این زمینه مورد نیاز هستند.
شواهدی با قطعیت متوسط وجود دارد که نشان میدهند مداخلات ترک سیگار مبتنی بر پیام متنی خودکار منجر به میزان بیشتری از ترک نسبت به حداقل حمایت برای ترک سیگار میشود. شواهدی با قطعیت متوسط وجود دارد که منفعت مداخلات پیام متنی را به همراه قالب دیگری از حمایت برای ترک سیگار در مقایسه با حمایت ترک سیگار بهتنهایی، نشان میدهند. قطعیت شواهد مربوط به مقایسه برنامههای کاربردی گوشی هوشمند با حمایت کمتر فشرده، بسیار پایین بود، و کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده بیشتری برای آزمون این مداخلات مورد نیاز هستند.
حمایت مبتنی بر تلفن همراه از ترک سیگار (mCessation) این فرصت را برای افرادی که نمیتوانند یا نمیخواهند حمایت چهره به چهره داشته باشند، فراهم میکند تا حمایت رفتاری دریافت کنند. علاوه بر این، ترک سیگار مبتنی بر تلفن همراه میتواند بهصورت خودکار ارائه شود و بنابراین میتوان حتی در محیطهایی با منابع ضعیف، از عهده ارائه آن برآمد. این یک بهروزرسانی از مرور کاکرین است که اولین بار در سال 2006 منتشر شد، و قبلا در سال 2009 و 2012 بهروزرسانی شد.
تعیین اینکه آیا مداخلات ترک سیگار مبتنی بر تلفن همراه، میزان ترک سیگار را در افراد سیگاری افزایش میدهد یا خیر.
برای این بهروزرسانی، ما پایگاه ثبت تخصصی گروه اعتیاد به دخانیات در کاکرین، را همراه با clinicaltrials.gov و ICTRP جستوجو کردیم. تاریخ آخرین جستوجوها 29 اکتبر 2018 بود.
شرکتکنندگان، افراد سیگاری در هر سنی بودند. مداخلات واجد شرایط، مداخلاتی بودند که عمدتا هر نوع برنامه دائمی مبتنی بر تلفن همراه (مانند پیامهای متنی (یا برنامههای کاربردی گوشی هوشمند)) را برای ترک سیگار مورد آزمایش قرار دادند. ما کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشدهای را وارد کردیم که پیامدهای ترک سیگار را حداقل در شش ماه پیگیری گزارش کردند.
ما از روشهای استاندارد روششناسی شرح داده شده در کتابچه راهنمای کاکرین برای مرورهای ساختارمند مداخلات استفاده کردیم. ما بررسی قابلیت ورود به مطالعه و استخراج دادهها را دو بار انجام دادیم. ما متاآنالیزهای دقیقترین معیارهای پرهیز را در شش ماه پیگیری یا طولانیتر از آن، با استفاده از روش اثرات تصادفی منتل-هنتزل (Mantel-Haenszel)، ترکیب مطالعات دارای مداخلات مشابه و مقایسههای مشابه برای محاسبه خطر نسبی (RR) و 95% فاصله اطمینان (CI) متناظر آن انجام دادیم. ما تجزیهوتحلیلهایی را انجام دادیم که شامل تمام موارد تصادفیسازی شده (با در نظر گرفتن افراد انصراف داده از مطالعه به عنوان مواردی که هنوز در حال سیگار کشیدن بودند) و فقط موارد کامل بود.
این مرور 26 مطالعه را وارد کرد (33849 شرکتکننده). بهطور کلی، ما 13 مطالعه را در معرض خطر پایین سوگیری (bias)، سه مطالعه را در معرض خطر بالای سوگیری، و بقیه مطالعات را در معرض خطر نامشخص سوگیری قضاوت کردیم. شرایط و رویههای بهکارگیری در سراسر مطالعات متفاوت بود، اما بیشتر مطالعات در کشورهای با درآمد بالا انجام شده بودند. شواهدی با قطعیت متوسط وجود داشت، که به دلیل تناقض محدود شدند، و نشان دادند که مداخلات پیام متنی خودکار موثرتر از حداقل حمایت ترک سیگار بود (RR؛ 1.54؛ 95% CI؛ 1.19 تا 2.00؛ %71 = I2؛ 13 مطالعه؛ 14133 شرکتکننده). همچنین شواهدی با قطعیت متوسط وجود داشت، که به دلیل عدم دقت محدود شدند، و نشان دادند که افزودن پیامهای متنی به سایر مداخلات ترک سیگار موثرتر از سایر مداخلات ترک سیگار بهتنهایی بود (RR؛ 1.59؛ 95% CI؛ 1.09 تا 2.33؛ %0 = I2؛ 4 مطالعه؛ 997 شرکتکننده). دو مطالعه که پیامهای متنی را با دیگر مداخلات ترک سیگار مقایسه کردند، و سه مطالعه که پیامدهی با شدت بالا را با شدت کم مقایسه کردند، تفاوتهای معنیداری را بین گروهها نشان ندادند (بهترتیب؛ RR؛ 0.92؛ 95% CI؛ 0.61 تا 1.40؛ %27 = I2؛ 2 مطالعه؛ 2238 شرکتکننده؛ و RR؛ 1.00؛ 95% CI؛ 0.95 تا 1.06؛ %0 = I2؛ 3 مطالعه؛ 12985 شرکتکننده) اما فواصل اطمینان در مقایسه قبلی گسترده بود. پنج مطالعه، برنامه کاربردی گوشی هوشمند را برای ترک سیگار با حمایت از ترک سیگار با شدت پایینتر (یا یک برنامه با شدت پایینتر یا حداقل حمایت بدون برنامه کاربردی) مقایسه کردند. ما شواهد را ترکیب کردیم و قطعیت آنها را به دلیل تناقض و عدم دقت جدی بسیار پایین در نظر گرفتیم. این مرور شواهدی را ارائه نکرد که نشان دهد برنامههای کاربردی گوشی هوشمند احتمالا ترک سیگار را بهبود میبخشند (RR؛ 1.00؛ 95% CI؛ 0.66 تا 1.52؛ %59 = I2؛ 5 مطالعه؛ 3079 شرکتکننده). سایر برنامههای کاربردی گوشی هوشمند تست شده با برنامههای واردشده در تجزیهوتحلیل تفاوت داشتند، زیرا دو مطالعه از مدیریت احتمالی و یک مطالعه از ترکیب پیام متنی با یک برنامه کاربردی استفاده کردند، و بنابراین ما آنها را ترکیب نکردیم. استفاده از دادههای موردی کامل به عنوان نقطه مقابل استفاده از دادهها از تمام شرکتکنندگان، به طور قابلتوجهی یافتهها را تغییر ندادند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.