پیشینه
عفونت گوش میانی به ویژه میان کودکان خردسال شایع است و معمولا باعث گوشدرد و کمشنوایی موقت (و گاهی دائمی) میشود. روی یک ریز-مغذی ضروری است که در عملکرد بهینه سیستم ایمنی و مقاومت در برابر عفونت نقش دارد. این ماده باید بهطور منظم مصرف شود زیرا نمیتواند در بدن ذخیره شود. برخی از افراد، به ویژه کودکان در کشورهایی با سطح درآمد پائین و متوسط، ممکن است روی کافی را از طریق غذا دریافت نکنند. پژوهشگران نقش بالقوه مکملهای روی را در پیشگیری از ابتلا به بیماریهای عفونی بررسی کردند. بنابراین میخواستیم بدانیم که مکملهای روی نقشی در پیشگیری از ابتلا به عفونتهای گوش میانی دارند یا خیر.
ویژگیهای مطالعه
نویسندگان مرور، منابع علمی پزشکی را تا مارچ 2014 برای یافتن مطالعات جستوجو کردند. در جستوجوی کارآزماییهایی بودیم که عفونتهای گوش میانی را در افرادی که بهطور تصادفی برای دریافت مکملهای روی انتخاب شدند یا افرادی که مکمل دریافت نکردند، مقایسه کردند. تعداد 10 مطالعه واجد شرایط را پیدا کردیم، که همگی میان کودکان خردسال انجام شدند. تعداد کل شرکتکنندگان 6820 نفر بود. نه کارآزمایی در کشورهایی با سطح درآمد پائین و متوسط صورت گرفتند. هفت کارآزمایی روی کودکان سالم انجام شدند. شرکتکنندگان شامل هر دو جنس مرد و زن بودند.
نتایج
نتایج کارآزماییها هیچ شواهد قانعکنندهای را ارائه نکردند که نشان دهد مصرف مکمل روی باعث کاهش بروز عفونتهای گوش میانی در کودکان سالم میشود. با این حال، در یک مطالعه کوچک روی کودکان دارای سوءتغذیه شدید، کسانی که مکملهای روی دریافت کردند کمتر دچار عفونت گوش میانی شدند. تنها عارضه جانبی، استفراغ بود.
کیفیت شواهد
شواهد کارآزمایی گنجاندهشده عموما با کیفیت خوب و خطر پائین سوگیری بودند. همه کارآزماییهای وارد شده شامل فقط اوتیت میانی به عنوان یک پیامد ثانویه بودند. بنابراین، احتمال از دست دادن کارآزماییهای کمتر منتشر شده یا کمتر نمایه شده درون بانکهای اطلاعاتی الکترونیکی وجود داشت.
شواهد مبنی بر اینکه مکمل روی میتواند بروز اوتیت میانی را در کودکان سالم زیر پنج سال که در کشورهایی با سطح درآمد پائین و متوسط زندگی میکنند کاهش دهد یا خیر، متفاوت است. شواهدی مبنی بر مزیت آن در کودکان تحت درمان برای ماراسموس (marasmus) (سوءتغذیه شدید) وجود دارد، اما این بر اساس یک کارآزمایی کوچک است و بنابراین باید با احتیاط تفسیر شود.
اوتیت میانی (otitis media) عبارت است از التهاب گوش میانی و معمولا در اثر عفونت ایجاد میشود. این بیماری افراد را در تمام سنین تحت تاثیر قرار میدهد، اما به ویژه در کودکان خردسال شایع است. حدود 164 میلیون نفر در سراسر جهان به دلیل این وضعیت دچار کمشنوایی طولانی-مدت میشوند، از این تعداد 90% در کشورهایی با سطح درآمد پائین ساکن هستند. از آنجا که مکملهای روی از ابتلا به پنومونی در کودکان مناطق محروم پیشگیری میکنند، میخواستیم این نکته را بررسی کنیم که مکملهای روی میتوانند از ابتلا به اوتیت میانی نیز پیشگیری کنند یا خیر.
ارزیابی اینکه مکملهای روی از ابتلا به اوتیت میانی در بزرگسالان و کودکان در سنین مختلف پیشگیری میکنند یا خیر.
به جستوجو در CENTRAL (شماره 1؛ سال 2014)؛ MEDLINE (1950 تا هفته 4 فوریه سال 2014) و EMBASE (1974 تا مارچ 2014) پرداختیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی شده و کنترل شده با دارونما (placebo) در مورد مکملهای روی که حداقل یک بار در هفته به مدت حداقل یک ماه برای پیشگیری از ابتلا به اوتیت میانی تجویز میشوند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم، واجد شرایط بودن و کیفیت روششناسی کارآزماییهای وارد شده را بررسی کرده و دادهها را استخراج و آنالیز کردند. نتایج را با استفاده از خطرات نسبی (RRs) یا نسبتهای میزان برای دادههای دو-حالتی و تفاوتهای میانگین (MDs) برای دادههای پیوسته خلاصه کردیم. نتایج کارآزمایی را در صورت لزوم ترکیب کردیم.
هیچ کارآزمایی جدیدی برای ورود به این نسخه بهروز شده شناسایی نشد. تعداد 12 کارآزمایی را برای ورود شناسایی کردیم، که 10 مورد از آنها دادههایی را برای پیامدها ارائه کردند. در مجموع 6820 شرکتکننده وارد شدند. در کارآزماییهای کودکان سالمی که در جوامعی با سطح درآمد پائین زندگی میکردند، دو کارآزمایی تفاوت معنیداری را بین گروههای مکمل روی و دارونما در تعداد شرکتکنندگانی که در طول دوره پیگیری دچار یک اپیزود از اوتیت میانی قطعی شدند (3191 شرکتکننده) نشان ندادند؛ کارآزمایی دیگر نرخ کمتری را از بروز اوتیت میانی در گروه روی نشان داد (نسبت میزان: 0.69؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.61 تا 0.79؛ 1621 = n). یک کارآزمایی کوچک روی 39 نوزادی که تحت درمان برای سوءتغذیه شدید قرار گرفتند، مزیت روی را برای میانگین تعداد اپیزودهای بروز اوتیت میانی نشان داد (تفاوت میانگین (MD): 1.12- اپیزود؛ 95% CI؛ 2.21- تا 0.03-). به نظر نمیرسد که مکملهای روی هیچ عارضه جانبی جدی را ایجاد نکنند، اما گزارش شده که گروه کوچکی از کودکان اندکی پس از مصرف مکملها دچار استفراغ شدند. شواهد کارآزمایی گنجاندهشده عموما با کیفیت خوب و خطر پائین سوگیری بودند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.